Περί φιλανθρωπικών σωματείων και άλλα …

Από την Αλεξάνδρα Γωγούση- Σκανδάλη

«Η πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο του φιλανθρωπικού σωματείου «όλα για τον άνθρωπο» σας προσκαλούν σε εκδήλωση στο ξενοδοχείο «ελπίδα για ζωή». Τα έσοδα θα διατεθούν για τους σκοπούς του σωματείου».

Είναι ένα χαρακτηριστικό κείμενο μιας τυπικής πρόσκλησης από αυτές που τα τελευταία χρόνια μας κατακλύζουν κατά δεκάδες. Γιατί άραγε; Αναρωτιέμαι. Γιατί άραγε οι εκδηλώσεις τέτοιου τύπου...
 ανθούν, παρά το αυξημένο συνήθως αντίτιμο, ειδικά τώρα, που όπως και να το κάνουμε η οικονομική δυσπραγία έχει επισκεφθεί όλα τα νοικοκυριά; Πώς εξηγείται η μεγάλη συμμετοχή του κόσμου σε αυτές;

Σκέψεις που πολλές φορές πέρασαν από το μυαλό μου, αλλά οι εξαντλητικοί ρυθμοί του εικοσιτετραώρου μου δεν άφησαν χρόνο για να τις αναλύσω. Και να τώρα, που ήρθε η ώρα για απαντήσεις. Το σωστό timing που λέμε και …στα ελληνικά!

Ήρθε η ώρα επίσης για να διερευνήσω από πού πηγάζουν τα πικρόχολα σχόλια για τα άτομα που ηγούνται αυτών των σωματείων, ως μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων. Δεν κάνω την ειδική. Απλά καταθέτω τις σκέψεις μου. Τα συμπεράσματα δικά σας.

Αυτό που λέγεται συχνότερα, εντελώς αβασάνιστα για τα μέλη των Συμβουλίων των σωματείων, είναι το εξής: «Ε, ασχολούνται με το σωματείο για την προσωπική προβολή τους!»

Έχοντας ζήσει από κοντά τους ρυθμούς πολλών και ποικίλων σωματείων, θέλω, αλλά θεωρώ πως έχω και το δικαίωμα, να βάλω μερικά πράγματα στη θέση τους.

Οι άνθρωποι και στη χώρα μας, κυρίως οι γυναίκες που ασχολούνται με τη φιλανθρωπία (και λόγω προσωπικών εμπειριών θα προσθέσω και τη φιλοζωία), αφιερώνουν μεγάλο κομμάτι από τον εαυτό τους, στο έργο τους.

Δίνουν πολύ, μα πάρα πολύ από το χρόνο τους, εξαντλούν τις γνωριμίες τους για τη διεκπεραίωση των υποθέσεων του σωματείου, ξοδεύουν χρήματα από την τσέπη τους, ξοδεύουν τη φαιά τους ουσία και τις ιδέες τους, αφιερώνουν ώρες ολόκληρες στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των στόχων του σωματείου, συγχύζονται με τις αναποδιές και τις κακοήθειες που τους …σέρνουν, υποφέρουν ψυχολογικά και γίνονται ράκη, ζώντας το δράμα των ατόμων για τα οποία φροντίζουν και που συχνά αντιμετωπίζουν φοβερά ζητήματα υγείας, μεταξύ ζωής και θανάτου μερικές φορές, περιμένουν σε προθαλάμους «παραγόντων» που τάχα θα τους βοηθήσουν στην πραγματοποίηση του σκοπού τους, στέκονται όρθιες κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης και μάλιστα ώρες πριν και μετά, (συχνά οι κυρίες αυτές έχουν και κάποια προχωρημένη ηλικία), αποκρύπτουν πολλές φορές την τόσο χρονοβόρα ενασχόλησή τους με τα φιλανθρωπικά από την οικογένειά τους, προς αποφυγήν διαπληκτισμών, προσπαθούν να συγκεράσουν τις φιλανθρωπικές τους ενασχολήσεις με την επαγγελματική τους δραστηριότητα (διότι πώς να το κάνουμε, πολλές από αυτές τις ενέργειες για το σωματείο πρέπει να γίνουν μέσα στο ίδιο οκτάωρο, της δουλειάς- τότε είναι οι υπηρεσίες και τα γραφεία ανοικτά, τότε θα βρεις τον τυπογράφο για την πρόσκληση, τότε θα βρεις τον υπάλληλο του ξενοδοχείου για το μενού) και γενικά δίνουν ένα κομμάτι της προσωπικότητας και της ζωής τους για το σωματείο.

Αν, κανείς, αποτιμήσει σε χρήμα όλα τα παραπάνω, θα καταλήξει στο συμπέρασμα πως, τα άτομα αυτά, αν ήθελαν την προσωπική τους προβολή θα την πετύχαιναν διπλά και τριπλά, πληρώνοντας αδρά στα περιοδικά, τις εφημερίδες, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, με τα χρήματα που χάνουν με το να απασχολούνται για τα σωματεία. Καταλαβαίνετε λοιπόν, πως ούτε την προβολή τους επιδιώκουν, ούτε την επαγγελματική τους ανέλιξη. Το αντίτιμο σε κάθε περίπτωση είναι πολύ μικρότερο της προσφοράς τους.

Και για μην παραλογιζόμαστε: τα περισσότερα άτομα που ηγούνται τέτοιων σωματείων ήταν ήδη προβεβλημένα και καταξιωμένα, προτού αναλάβουν δράση. Διαθέτουν μάλιστα τη λάμψη αυτή και τη γοητεία τους για να συγκεντρώσουν χρήματα και να βοηθήσουν όσους η τύχη δεν τους ευνόησε στη ζωή αυτή.

Το άλλο φοβερό επιχείρημα που πιπιλίζουν όσοι συνήθως δεν κάνουν τίποτε και για κανέναν, παρά μόνον κακεντρεχή σχόλια, είναι το εξής: «οι κυρίες που ασχολούνται με τα φιλανθρωπικά, δεν έχουν πώς να γεμίσουν την πλήξη τους γι’ αυτό βρίσκουν και ασχολούνται».

Δεύτερο λάθος: άνθρωπος που δεν έχει να ασχοληθεί με τίποτε, δεν μπορεί να ασχοληθεί με τη φιλανθρωπία (σε επίπεδο διοίκησης και ενεργούς δράσης, εννοώ). Ο αργόσχολος άνθρωπος επιλέγει να είναι αργόσχολος. Και είναι αργόσχολος σε όλα του. Αποφεύγει κάθε μορφή παραγωγικότητας. Συνεπώς και να θέλει, δεν μπορεί να συμμετέχει σε τέτοιου είδους δραστηριότητες.

Και τώρα θέλω να ρωτήσω το εξής απλό ερώτημα: Εφόσον πράγματι μέσα από αυτού του είδους τις εκδηλώσεις συγκεντρώνονται χρήματα και διατίθενται σε εξαιρετικά ευπαθείς ομάδες, γιατί να μην προβληθεί το συγκεκριμένο έργο και οι άνθρωποι που το πετυχαίνουν; Ποιοι είναι αυτοί οι “δήθεν αμφισβητίες”, που χωρίς ποτέ οι ίδιοι να βάλουν το χέρι στην τσέπη, εξακοντίζουν αβασάνιστα μια «λάσπη» και χαρακτηρίζουν υποτιμητικά όσους δίνουν κομμάτι από τη ζωή τους για έναν συγκεκριμένο σκοπό; Αν δεν προβληθούν οι άνθρωποι που προσφέρουν στην κοινωνία, για να αποτελέσουν παράδειγμα για κάποιους άλλους, ποιοι πρέπει να προβληθούν;

Αναρωτήθηκα ακόμη, γιατί τελικά ένα πλήθος κόσμου κινητοποιείται για την επίτευξη του συγκεκριμένου φιλανθρωπικού σκοπού; Αυτοί, οι εκτός συμβουλίου: τα άτομα που πωλούν τις προσκλήσεις σε φίλους και γνωστούς (οι φίλοι μου σε λίγο θα με βλέπουν να πλησιάζω και θα αλλάζουν δρόμο), τα άτομα που συμβάλλουν αφιλοκερδώς π.χ. στη διακόσμηση της αίθουσας, καλλιτέχνες που προσφέρουν τα έργα τους, κυρίες που αναλαμβάνουν την ταξιθεσία της εκδήλωσης (και συχνά αντιμετωπίζουν το μαλλιοτράβηγμα των συμμετεχόντων για την καλύτερη θέση), δωροθέτες, χορηγοί επικοινωνίας και πλήθος άλλων ατόμων που επιφορτίζονται με καθήκοντα; Αλλά και ο κόσμος που τελικά αγοράζει την πρόσκληση, παρά τους δύσκολους καιρούς που περνάμε;

Την απάντηση τη βρήκα σε ένα βιβλίο, όλως τυχαία. Έγραφε λοιπόν το βιβλίο: «Στο βαθμό που εγώ ο ίδιος είμαι πλούσιος στην καρδιά, θέλω να δώσω, να μοιραστώ και να συμμεριστώ. Σκέψεις γεμάτες αγάπη, αισθήματα γεμάτα αγάπη, στόχους γεμάτους αγάπη, πράξεις γεμάτες αγάπη, επικοινωνία γεμάτη αγάπη…».

Να λοιπόν τι είναι αυτό που παρακινεί τους, υγιώς σκεπτόμενους ανθρώπους, στη φιλανθρωπία. Ο εσωτερικός τους πλούτος. Όσο για τους άλλους, που μόνον σχολιάζουν; Ας ευχηθούμε να έχουν κάποτε την τύχη να αισθανθούν γενναιόδωροι στην ψυχή τους και να προσφέρουν και οι ίδιοι.

Κυρίες μου, εσείς των σωματείων: συνεχίστε το μοναδικό έργο σας. Τα κακοήθη σχόλια ας σας δίνουν περισσότερη δύναμη. Εσείς κι εμείς κοντά σας, θα φτιάξουμε τον κόσμο μας καλύτερο!

Υ.Γ
Πάντα στη ζωή υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Να ελέγχετε πάντα που πηγαίνουν τα χρήματα που προσφέρετε στα φιλανθρωπικά και φιλοζωικά σωματεία. Να πηγαίνετε οπωσδήποτε στον ετήσιο απολογισμό και να επιβεβαιώνετε ότι δεν σπαταλήθηκε ούτε ένα Ευρώ πέραν του σκοπού του σωματείου.