Η ομιλία του δημοτικού συμβούλου Χρήστου Μάτη στο δημοτικό συμβούλιο κατά την διάρκεια της συζήτησης για τον προϋπολογισμό
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Είθισται οι ομιλητές να αναπτύσσουν το σκεπτικό τους και να καταλήγουν αν θα υπερψηφίσουν ή θα καταψηφίσουν το προτεινόμενο σχέδιο. Εγώ θα ξεκινήσω αντίστροφα.
Λέω λοιπόν προκαταβολικά ότι θα καταψηφίσω τον προϋπολογισμό. Όχι γιατί διαφωνώ στους αριθμούς, ή αμφισβητώ τις προθέσεις του αρμόδιου αντιδημάρχου, στον οποίο εύχομαι ολόψυχα να παρουσιάσει στο τέλος της χρονιάς έναν ισοσκελισμένο απολογισμό, χωρίς επιπλέον υποχρεώσεις.
Θα καταψηφίσω τον προϋπολογισμό, γιατί διαφωνώ στην προσέγγιση και των δύο παραμέτρων του. Και των εσόδων και των εξόδων.
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης στις πρόσφατες εκλογές είχε περίπου 400.000 ψηφοφόρους. Αυτό σημαίνει συνολικό πληθυσμό περίπου 465.000 ανθρώπων. Δηλαδή κάθε κάτοικος της πόλης μας πέρασε από το γραφείο του κ.Καπόν και έμαθε ότι το 2011 θα του αφήσει να διαχειριστούμε περίπου 1000 ευρώ. Στον καθένα από αυτούς πρέπει να δώσουμε λογαριασμό τι κάναμε τα λεφτά του που μας εμπιστεύθηκε.
Από αυτά μόνο το ¼ το αφήνει αυτοπροσώπως, είτε ως δημοτικά τέλη, είτε ως ενοίκια, είτε ως πρόστιμα. Τα υπόλοιπα τα αφήνει μέσω του κ.Παπακωνσταντίνου.
Αυτά που παίρνουμε μέσω του κ.Παπακωνσταντίνου είναι σίγουρα λεφτά, έστω και μειωμένα. Τα υπόλοιπα είναι αβέβαια. Αν δεν ήταν, δεν θα προέβλεπε ο κ.Καπόν έσοδα 70 εκ. ευρώ από πρόστιμα προηγουμένων ετών, τα οποία δεν είμαι βέβαιος ότι θα πάρει. Στο σύνολο τους τουλάχιστον.
Στο δημόσιο τομέα υπάρχει μία εσοδολαγνεία, η οποία κατά τη γνώμη μου είναι λανθασμένη.
Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Ήλθε προσφάτως στην Επιτροπή Ποιότητας ζωής ο επιχειρηματίας, ο οποίος νοικιάζει το αναψυκτήριο του Πεδίου του Άρεως. Ετήσιο ενοίκιο 96.000 ευρώ για 35 τετραγωνικά νόμιμου χώρου, δηλαδή 2.742 ευρώ το τετραγωνικό. Τιμή αγοράς και όχι ενοικίου. Αποτέλεσμα; Για να βγάλει τα 263 ευρώ την ημέρα, σε ετήσια βάση, ο επιχειρηματίας «έκλεισε» άλλα 290 τετραγωνικά. Εμείς του βάλαμε πρόστιμα για αυτό. Και του το κλείσαμε.
Η απάντηση είναι ότι το κάναμε αυτό για να έχουμε λεφτά. Για να έχουμε λεφτά, πουλήσαμε την ψυχή μας, δηλαδή το δημόσιο χώρο.
Αλλά το ζήτημα είναι τι τα κάνουμε τα λεφτά. Έχουμε φτιάξει έναν τερατώδη μηχανισμό, στον οποίο απασχολείται το 1% του συνολικού πληθυσμού της πόλης, δηλαδή το 3% του ενεργού. Τον οποίο πρέπει να τρέφουμε, αλλά δεν είναι αποδοτικός.
Δυστυχώς το σύστημα που υπηρετούμε, δεν εξυπηρετεί.
Αν ήταν αποδοτικό θα μάζευε τα σκουπίδια. Αλλά αυτό το 2011 συμβαίνει κατ’ εξαίρεση. Στον επιχειρηματία που είχε παραβεί τις υποχρεώσεις του βάλαμε πρόστιμο. Σε εμάς που δεν τηρήσαμε την υποχρέωση μας να μαζεύουμε τα σκουπίδια, δεν μπορεί να βάλει κανείς πρόστιμο. Και για αυτό πρότεινα να μειώσουμε τα δημοτικά τέλη, που είναι ανταποδοτικά, κατά 5% αναγνωρίζοντας ότι δεν κάναμε σωστά αυτό που είχαμε αναλάβει να κάνουμε.
5% στα τέλη καθαριότητας σημαίνει περίπου 3 εκ. ευρώ. Περίπου 10 εκ. ευρώ μας κοστίζουν οι συμβασιούχοι που πήραμε για την καθαριότητα. Ποιοι συμβασιούχοι; Αυτοί για τους οποίους ο δήμαρχος είπε ότι μόνο 22 από τους πρώτους 150 μπορούσαν να ανταποκριθούν στη δουλειά για την οποία τους προσλάβαμε. Δηλαδή το 1/7, περίπου 1,5 εκ. ευρώ από τα 10 συνολικά. Τι λογαριασμό θα δώσουμε στους πολίτες από τους οποίους πήραμε τα λεφτά;
Ο κ.Κουράκης ευελπιστεί ότι θα καταφέρει το 2011 να κάνει με αυτεπιστασία έργα 925.000 ευρώ, δηλαδή λιγότερο από το 1/10 των χρημάτων που θα δώσουμε για το έκτακτο προσωπικό που δεν μας κάνει.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι παροχές και οι προσλήψεις είναι κοινωνική πολιτική. Τι κοινωνική πολιτική κάνουμε καλύπτοντας θέσεις εργασίας που δεν είναι παραγωγικές; Τι κοινωνική πολιτική κάνουμε όταν το κόστος μιας θέσης σε έναν πρώην κρατικό παιδικό σταθμό, που διαχειριζόμαστε εμείς, είναι 7.000 ευρώ, ενώ στους ακριβούς ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς είναι λιγότερα από τα μισά;
Δημιουργούμε στον πολίτη την ψευδαίσθηση ότι πληρώνει 1.200 ευρώ το χρόνο και τα υπόλοιπα του τα παίρνουμε μέσω του κ.Παπακωνσταντίνου. Μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι για το λογαριασμό που θα δώσουμε;
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι για πολλά πράγματα δεν χρειάζονται λεφτά. Αυτή η λογική έχει καταρρεύσει. Άλλωστε παρά τα περί του αντιθέτου υπεσχημένα, λεφτά δεν υπάρχουν. Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Κάτω από εδώ βρίσκεται ένα πάρκινγκ.
Από αυτό το πάρκινγκ, ο δήμος παίρνει το 20% των εσόδων. Η εταιρεία που το διαχειρίζεται πρότεινε στους υπαλλήλους του δήμου να πληρώνουν 100 ευρώ αντί για 150 που είναι το μηνιαίο μίσθωμα. Ελάχιστοι ανταποκρίθηκαν. Το πάρκινγκ είναι άδειο και οι γύρω χώροι το πρωί είναι πηγμένοι από αυτοκίνητα υπαλλήλων. Λογικό.
Με μέσο μισθό 1500 ευρώ, θα πήγαινε το 6% του εισοδήματος του για πάρκινγκ στην εργασία, δηλαδή 8 ώρες την ημέρα. Σκέφτηκε κανείς να προτείνει στην εταιρία να παραχωρεί θέση πάρκινγκ στους υπαλλήλους του δήμου μόνο για την ώρα εργασίας τους; Δηλαδή αν κάνει 150 ευρώ το μήνα το 24ωρο να τους το παραχωρεί με 50 ευρώ για το οκτάωρο της εργασίας τους; Και αν δήμος θέλει να είναι γενναιόδωρος στους υπαλλήλους του, να παραιτηθεί και από το δικαίωμα του 20% επί των εσόδων που έχει, δηλαδή 10 ευρώ το μήνα. Ο δήμος δεν θα παίρνει χρήματα, που ούτως η άλλως δεν έπαιρνε, η γειτονιά όμως θα ανασάνει.
Τα χρήματα δεν είναι το παν στην πολιτική. Παρακολουθώ με πολύ ενδιαφέρον τον τρόπο με τον οποίο κινείται η κυρία Πασχαλίδου στον εθελοντισμό. Νομίζω ότι μπορεί να ξυπνήσει ενδιαφέρον και αν το επεκτείνουμε, μπορούμε να κάνουμε με μεράκι και κέφι τα πράγματα που μέχρι τώρα αγοράζουμε. Στην πολιτική ο πολλαπλασιασμός του μηδέν στο κόστος δεν δίνει αποτέλεσμα μηδέν στην ωφέλεια!
Πριν από λίγες ημέρες είχα διαβάσει ένα άρθρο στον Αγγελιοφόρο για τους εκατοντάδες νέους επιστήμονες που έκαναν ουρές όταν ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση μιας εταιρείας για δουλειά στο εξωτερικό. Το σύστημα το οποίο υπηρετούμε άφησε σε αυτά τα παιδιά ένα περιθώριο να του είναι χρήσιμα;
Σκεφτείτε για παράδειγμα να απευθυνόμασταν για τις μικρές παρεμβάσεις που όλοι θέλουμε να κάνουμε στην πόλη σε νέους μηχανικούς έως 30 ετών να μας κάνουν προτάσεις. Σκεφτείτε να διαθέταμε σε αυτούς για αυτή τη δουλειά το 2% του προϋπολογισμού μας, δηλαδή 1 εκ. ευρώ. Λιγότερο από το 25% του ποσού που θα έμενε διαθέσιμο εάν οι πρώην κρατικοί παιδικοί σταθμοί κόστιζαν στον πολίτη, όσο και οι ιδιωτικοί.
Σκεφτείτε κάποιος από αυτούς να είχε να μας προτείνει κάτι , μια καινοτόμα λύση σε ένα πρόβλημα. Έχουμε κάποια διαδικασία να απευθυνθεί σε μας; Πως θα βοηθήσουμε τη διάθεση κάποιων δημοτών μας να κάνουν ένα συνεταιρισμό; Κάποιων βρεφονηπιοκόμων να κάνουν ένα πρόγραμμα για παιδιά στις πάρκα του δήμου μας; Κοιτώντας να βγάλουμε χρήματα από τα δημοτικά τέλη για να τους προσλάβουμε;
Ακούω την πρόταση του κ.Γκιουλέκα για νυχτερινούς παιδικούς σταθμούς. Ακούγεται πολύ καλή. Είναι υποχρεωτικό να την υλοποιήσει ο δήμος που προσφάτω προσέλαβε βρεφονηπιοκόμο για δύο μήνες, διότι αλλιώς θα έμεναν τα παιδιά χωρίς συνοδό στην τάξη; Αν θέλουμε να βοηθήσουμε, μπορούμε να κάνουμε αυτό που δεν έχει η πρόταση. Την αποτίμηση της πραγματικής ανάγκης για ένα τέτοιο σταθμό και ας αναλάβουμε πρώτοι εμείς να κάνουμε μια ειδική συνολική συμφωνία για τα παιδιά των εργαζομένων του δήμου που δουλεύουν νύχτα.
Έχουμε αποτιμήσει ποτέ πόσο θα μας κόστιζε ένα πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας, σε πόσο καιρό θα έκανε απόσβεση και πόσες θέσεις εργασίας θα δημιουργούσε; Έχουμε σκεφτεί πόσο θα κόστιζε στο δήμο το τουριστικό πρόγραμμα παρατήρησης πουλιών που πρότεινε η ορνιθολογική εταιρεία; Τίποτε. Ξέρετε πόσο όφελος θα έφερνε; Είμαστε βέβαιοι ότι όλα αυτά θα δημιουργούσαν λιγότερες θέσεις εργασίας από αυτές που δημιουργούμε στην καθαριότητα με τους συμβασιούχους στους οποίους λέμε ότι τους κάνουμε και χάρη;
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω μία φράση που την έχετε ακούσει: Αν δεν αλλάξουμε, θα βουλιάξουμε. Δυστυχώς το τοπίο της αποτυχίας μας, της αποτυχίας του συστήματος που υπηρετούμε, το καθόρισε ο κ.Σαξώνης. Έχουμε βουλιάξει ήδη.
Ας κάνουμε την κομμένη ουρά μας μόδα, είχε πει σε ένα δημόσιο διάλογο πρόσφατα, ένας συμπολίτης, ο κ. Πάνος Σοφιανός . Σε αυτή τη λογική, εγώ θα πρότεινα να κάνουμε το σωσίβιο μας μόδα. Και σωσίβιο είναι μονάχα η ίδια η κοινωνία. Αυτήν που υποτίθεται ότι υπηρετούμε. Ας της είμαστε χρήσιμοι. Ας βοηθήσουμε τις δημιουργικές δυνάμεις της να αναπτυχθούν χωρίς το ασφυκτικό βάρος ενός δήμου, που απομυζά πόρους και ανθρώπους χωρίς αντίκρισμα.