ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΥΡΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ Α. ΣΑΡΤΖΕΤΑΚΗ
ΚΑΤΑ ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΕΩΣ «ΑΡΧΑΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»
ΕΙΣ ΤΟ «ΜΟΥΣΕΙΟΝ ΒΙΚΤΩΡΙΑΣ» ΤΗΣ ΜΕΛΒΟΥΡΝΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ
24 Νοεμβρίου 1988
ΣΥΝΤΟΜΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ
Τὸ 1988 ἑωρτάζοντο τὰ 200 χρόνια ἀπὸ τῆς ἱδρύσεως τοῦ Αὐστραλιανοῦ Κράτους. Κατὰ τοὺς ἑορτασμοὺς τὴν Ἑλλάδα ἐξεπροσώπησεν ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας Χρῆστος Α. Σαρτζετάκης. Ἡ τοιαύτη ἑλληνικὴ συμμετοχὴ συνεδυάσθη μὲ τὰ ἐγκαίνια Ἐκθέσεως μὲ θέμα «Ἀρχαία Μακεδονία», περιλαμβανούσης ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα ἀπὸ τὴν Μακεδονίαν, εἰς τὸ «Μουσεῖον Βικτωρίας» τῆςΜελβούρνης. Ἡ Ἔκθεσις εἶχεν ὀργανωθῆ ἀπὸ τὸ Ὑπουργεῖον Πολιτισμοῦ καὶ τελοῦσε ὑπὸ τὴν αἰγίδα τοῦ Προέδρου τῆς Δημοκρατίας, ὁ ὁποῖος καὶ ἐπρολόγισεβαρύτιμον τόμον, τὸν ὁποῖον τὸ ἴδιον Ὑπουργεῖον ἐξέδωσε δίγλωσσον, εἰς ἑλληνικὴν καὶ ἀγγλικὴν γλῶσσαν, ὑπὸ τὸν τίτλον «Ἀρχαία Μακεδονία – Ancient Macedonia» (Ἀθήνα, 1988), περιλαμβάνοντα εἰσαγωγικὰς ἐπιστημονικὰς μελέτας καὶ πλήρη κατάλογον ὅλων τῶν ἐκθεμάτων μετ’ἀναλυτικῶν ἐπεξηγήσεων.
Τὰ ἐγκαίνια τῆς Ἐκθέσεως αὐτῆς ἔγιναν τὴν 24ην Νοεμβρίου 1988 ἀπὸ τὸν Πρόεδρον τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, παρισταμένων τοῦ Αὐστραλοῦ Πρωθυπουργοῦ Ρόμπερτ Χὼκ καὶ ἄλλων ἐπισήμων.
Ἀλλὰ ἡ παρουσία τοῦ Ἕλληνος Προέδρου τῆς Δημοκρατίας εἰς Αὐστραλίαν, καὶ μάλιστα κατὰ τὰ ἐγκαίνια Ἐκθέσεως μὲ ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα ἀπὸ τὴν Μακεδονίαν, προεκάλεσε τὴν κινητοποίησιν τῆς ἐκεῖ ὀλιγαρίθμου, ἐν σχέσει πρὸς τὴν Ἑλληνικήν, παροικίας Σκοπιανῶν. Αὐτοί, γαλουχημένοι μὲ τὸ ψεῦδος, ὅτι εἶναι οἱ Μακεδόνες καὶ ἡ Μακεδονία εἰς αὐτοὺς ἀνήκει, καὶ ὠργανωμένοι ἐπεχείρησαν προγραμματισμένως, μὲ θορυβώδη ἔξω ἀπὸ τὸ Μουσεῖον συγκέντρωσιν, φωνασκίας καὶ ἐκδήλους ἀπειλητικὰς διαθέσεις, κατὰ κάποιον τρόπον νὰ ματαιώσουν τὴν ἐκδήλωσιν. Εἶχον προσέλθει βεβαίως ἐκεῖ καὶ πἀμπολλοι Ἕλληνες τῆς Μελβούρνης, αὐτοὶ μὲ πολιτισμένον, ἑλληνικόν, τρόπον, χωρὶς νὰ δημιουργοῦν προβλήματα, ἁπλῶς πρὸς ὑποδοχὴν τοῦ Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς των Πατρίδος καὶ διὰ νὰ παραστοῦν εἰς τὰ ἐγκαίνια τῆς Ἐκθέσεως.
Παρὰ τὸν ἐμφανέστατον κίνδυνον δημιουργίας ἐπεισοδίων ἀπὸ τὰς ἐναντίον τοῦ Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας ἀποδοκιμασίας καὶ ἐκδηλουμένας ἀπειλητικὰς διαθέσεις τῶν συγκεντρωθέντων Σκοπιανῶν, ἡ στάσις τῶν Αὐστραλιανῶν Ἀρχῶν ὑπῆρξεν ἐπὶ τοῦ προκειμένου, τὸ ὀλιγώτερον, μὴ προσήκουσα. Ἡ ἐκεῖ παροῦσα ἔφιππος Ἀστυνομικὴ δύναμις, ἀντὶ νὰ διαλύσῃ ἢ ἔστω ἀπωθήσῃ, ὡς ὤφειλε, τοὺς ἀσχημονοῦντας Σκοπιανοὺς εἰς ἀπόστασιν ἀσφαλείας διὰ τοὺς εἰς τὸ Μουσεῖον προσερχομένους, περιωρίσθη εἰς τὸ νὰ παρεμβληθῇ μεταξὺ τῶν ταραχοποιῶν Σκοπιανῶν καὶ τῶν εἰρηνικῶς συγκεντρωθέντων Ἑλλήνων, ἁπλῶς πρὸς πρόληψιν τῶν μεταξύ αὐτῶν συμπλοκῶν. Ἔτσι, ὅταν προσῆλθεν ἐκεῖ ὁ Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, οἱ μὲν συγκεντρωθέντες Ἕλληνες τοῦ ἐπεφύλαξαν θερμοτάτην ὑποδοχήν, ἐνῷ συγχρόνως οἱ ὠργανωμένοι Σκοπιανοί, μὲ θορυβώδεις ἐκδηλώσεις, ὕβρεις καὶ ἀπειλἐς ἐναντίον του, ἐδημιούργησαν ἀληθὲς πανδαιμόνιον∙ μὲ τὴν ἐπιτόπιον Ἀστυνομικὴν δύναμιν παγερῶς παρακολουθοῦσαν καὶ ἀδιαφοροῦσαν διὰ τὰ συμβαίνοντα, πρᾶγμα βεβαίως ποὺ δὲν συνιστᾷ συμπεριφορὰν Κράτους πολιτισμένου ἔναντι ξένου ἡγέτου, ἐπισήμως ἐπισκεπτομένου τὴν χώραν !
Ἀλλὰ ἡ ἀβελτηρία δὲν ἐβάρυνε μόνον τὴν ἐπιτόπιον Ἀστυνομικὴν δύναμιν. Ἡ στάσις καὶ τῶν Αὐστραλιανῶν Πολιτικῶν Ἀρχῶν ὑπῆρξεν ἐπίσης ἀήθης. Πράγματι, τέσσαρα ὑπῆρξαν τὰ σημειωθέντα ἐπὶ τοῦ προκειμένου κρούσματα :
ΠΡΩΤΟΝ. Ἤδη τὴν προτεραίαν, 23ην Νοεμβρίου (1988), εἶχε παρατεθῆ εἰς Καμπέρραν ἐπίσημον γεῦμα τοῦ Αὐστραλοῦ Πρωθυπουργοῦ Hawke πρὸς τιμὴν τοῦ Ἕλληνος Προέδρου τῆς Δημοκρατίας. Ὅπως γίνεται σὲ τέτοιες περιπτώσεις εἶχαν ἀνταλλαγῆ προηγουμένως τὰ κείμενα τῆς κατὰ τὸ γεῦμα προσφωνήσεως τοῦ Αὐστραλοῦ Πρωθυπουργοῦ καὶ τῆς ἀντιφωνήσεως τοῦ Ἕλληνος Προέδρου. Ὅταν ἔγινεν ἐτσι γνωστὴ ἡ μέλλουσα ἀντιφώνησις τοῦ Ἕλληνος Προέδρου,ἠξιώθη ἀπὸ Αὐστραλιανῆς πλευρᾶς νὰ ἀπαλειφθοῦν ἐκ τοῦ κειμένου της αἱ ἀναφοραὶ εἰς τὴν Μακεδονίαν καὶ τὸ ἐπίπλαστον Μακεδονικόν. Ἀλλὰ ὁ Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας ἠρνήθη κατηγορηματικῶς κάθε περικοπήν, διεμήνυσε δὲ ρητῶς εἰς τοὺς Αὐστραλούς, ὅτι, ἐὰν ἐπιμένουν εἰς τὴν ἀήθη λογοκρισίαν τῆς ἀντιφωνήσεώς του, αὐτὸς θὰ διακόψῃ ἀμέσως τὴν ἐπίσκεψίν του καὶ θὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν Ἑλλάδα. Ἡ ἀπειλὴ ἐσυνέτισε τοὺς ἀσχημονήσαντας καὶ ἡ ἀντιφώνησις ἐξεφωνήθη ἀκεραία, χωρὶς περικοπάς, ὡς ἦτο.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ. Τὰ ἴδια συνέβησαν καὶ μὲ τὴν κατὰ τὰ ἐγκαίνια τῆς Ἐκθέσεως «Ἀρχαία Μακεδονία» εἰς Μελβούρνην ὁμιλίαν τοῦ Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, ἡ ὁποία εἶχε καὶ αὐτὴ προανακοινωθῆ εἰς τοὺς Αύστραλούς. Διότι, ὅταν αὐτός, ἀντιπαρερχόμενος τίς, κατὰ τὰ ἀνωτέρω, προκλήσεις καὶ τὶς ἀπειλὲς τοῦ Σκοπιανοῦ συρφετοῦ εἰσῆλθεν εἰς τὸ Μουσεῖον διὰ τὰ ἐγκαίνια, οἱ ἐκεῖ Αὐστραλοὶ ἁρμόδιοι ἠξίωσαν καὶ αὐτοὶ τὴν ἀπάλειψιν ἀπὸ τὴν ὁμιλίαν τῶν ἱστορικῶν της ἀναφορῶν ! Ὁ Χρῆστος Σαρτζετάκης ἀπήντησεν ἐκ νέου, ὅτι λογοκρισίαν δὲν δέχεται καὶ ἐξεφώνησε τὴν ὁμιλίαν ὡς εἶχε, χωρὶς περικοπάς.
ΤΡΙΤΟΝ. Ἀλλὰ καὶ μετὰ τὸ πέρας τῆς τελετῆς τῶν ἐγκαινίων ὑπεδείχθη ἀπὸ Αὐστραλιανῆς πλευρᾶς εἰς τὸν Πρόεδρον τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, ὅπως διὰ λόγους προσωπικῆς του ἀσφαλείας ἐξέλθῃ τοῦ Μουσείου ἀπὸ ὀπισθίαν εἴσοδον τοῦ κτηρίου καὶ ὄχι ἀπὸ τὴν κυρίαν, ἀπὸ τὴν ὁποίαν εἶχεν εἰσέλθει εἰς αὐτό. Καὶ λόγοι μὲν ἀσφαλείας ὄντως συνέτρεχον ἐν ὄψει τῶν ἐκδηλουμένων ἀπειλητικῶν διαθέσεων τῶν ἀσχημονούντων Σκοπιανῶν. Ὅμως εἶναι ἄδηλον, ἐὰν ἡ πρότασις διετυπώθη ὄντως δι’ αὐτό, ἢ διὰ νὰ ἀποφευχθῇ χαιρετισμὸς τοῦ Ἕλληνος Προέδρου, ὅταν ἐξήρχετο, πρὸς τὸ μέγα πλῆθος τῶν συγκεντρωμένων ὁμοεθνῶν του, οἱ ὁποῖοι καὶ εἶχον ἐγκαταστήσει πρὸς τοῦτο ἐκεῖ ὑπαιθρίως μικροφωνικὴν μετὰ μεγαφώνων ἐγκατάστασιν καὶ ἐνδεχομένως, κατὰ τὴν λογικὴν τῶν Αὐστραλῶν, ὀξυνθοῦν ἐντεῦθεν τὰ πνεύματα. Ὁ Χρῆστος Σαρτζετάκης φυσικὰ ἀπέρριψεν ἀσυζητητὶ τὴν ἀνοίκειον πρότασιν, εἰπὼν χαρακτηριστικῶς, ὅτι δὲν θὰ φύγῃ ὡς διαρρήκτης ἀπὸ ἄλλην εἴσοδον. Καὶ ἐξῆλθε κανονικῶς, ἐχαιρέτησε δὲ καταλλήλως ἀπὸ τοῦ μικροφώνου τὸ μέγα πλῆθος τῶν συγκεντρωμένων Ἑλλήνων. Τότε μάλιστα, ἐπειδὴ εἶδε τοὺς Σκοπιανούς, νὰ ἐπισείουν, μεταξὺ ἄλλων, ἕνα ἀρκετὰ μεγάλο πλακὰτ μὲ τὴν ἐπιγραφὴν “Sartzetakis, your mother was not Greek, she was Macedonian” (δηλαδή,«Σαρτζετάκη, ἡ μητέρα σου δὲν ἦτο Ἑλληνίδα, ἦτο Μακεδόνισσα»), ἀνεφέρθη εἰς τὸ γεγονὸς καί, ἀπευθυνόμενος πρὸς τοὺς Σκοπιανούς, παρετήρησε “my mother was Greek, because she was Macedonian”(δηλαδή, «ἡ μητέρα μου ἦτοἙλληνίδα, διότι ἦτο Μακεδόνισσα»), προκαλέσαςθύελλαν ἐνθουσιασμοῦ καὶ ἀτελεύτητες ἐπευφημίες τῶν συγκεντρωμένων Ἑλλήνων.
ΤΕΤΑΡΤΟΝ. Τὸ ἑσπέρας τῆς ἰδίας ἐκείνης ἡμέρας (24.11.1988) παρετέθη εἰς τὸν Ἕλληνα Πρόεδρον ἐπίσημον δεῖπνον εἰς ξενοδοχεῖον τῆς Μελβούρνης ἀπὸ τὸν Κυβερνήτην τῆς Βικτωρίας McCaughey. Ἔξω ἀπὸ τὸ ξενοδοχεῖον εἶχαν προηγουμένως καὶ πάλιν συγκεντρωθῆ ὠργανωμένοι ἑκατοντάδες Σκοπιανῶν, φωνασκοῦντες καὶ ἐκδηλοῦντες ἀπειλητικὰς διαθέσεις ἐναντίον τοῦ Ἕλληνος Προέδρου, χωρὶς καὶ πάλιν ἡ Ἀστυνομία νὰ παρέμβῃ καὶ διαλύσῃ ἢ ἔστω ἀπωθήσῃ, ὅπως στοιχειωδῶς ἐπεβάλλετο, εἰς ἀπόστασιν ἀσφαλείας τοὺς ἀσχημονοῦντας. Τότε δὲ πρὸ τῆς προσελεύσεώς του εἰς τὸ ξενοδοχεῖον ἐνημερώθη ἐπισήμως ἀπὸ Αὐστραλιανῆς πλευρᾶς διὰ τὰ συμβαίνοντα ὁ Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας μὲ τὴν ὑπόδειξιν, ὅπως διὰ λόγους ἀτομικῆς του προστασίας μὴ προσέλθῃ εἰς τὸ ξενοδοχεῖον ἀπὸ τὴν κυρίαν εἴσοδον αὐτοῦ, ἀλλὰ ἀπὸ τὸ ὑπόγειον, εἰς τὸ ὁποῖον μὲ ὅρους ἀσφαλείας ἠμποροῦσε ἀπὸ τῆς ὀπισθίας πλευρᾶς τοῦ κτηρίου νὰ εἰσέλθῃ τὸ φέρον τὸν Πρόεδρον αὐτοκίνητον. Εὶς τὴν ἰταμὴν ὑπόδειξιν ὁΧρῆστος Α. Σαρτζετάκης ἔδωσεν ἀμέσως τὴν ἀπάντησιν, ὅτι , κατὰ λέξιν, «ὁ Πρόεδρος τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας εἰς κάθε περίπτωσιν μόνον ἀπὸ τὴν κυρίαν εἴσοδον εἰσέρχεται καὶ δὲν πτοεῖται ἀπὸ τοὺς κινδύνους, τὴν δὲ εὐθύνην τῆς προστασίας του ἔχουν ἐν προκειμένῳ ἀκεραίαν μόνον αἱ Αὐστραλιαναὶ Ἀρχαί ». Καὶ πράγματι προσῆλθε διὰ τοῦ αὐτοκινήτου καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸ ξενοδοχεῖον διὰ τῆς κυρίας εἰσόδου του. Ἀλλὰ κατὰ τὴν προσέλευσιν αὐτὴν ἐδέχθησαν αὐτὸς καὶ ἡ ἀκολουθία του ἐπίθεσιν ἐξαγριωμένων Σκοπιανῶν, μὲ ριπτόμενα ξῦλα, πέτρες καὶ διάφορα ἄλλα ἀντικείμενα. Ἕνας Ἕλλην ἀστυνομικὸς τῆς ἀκολουθίας τοῦ Προέδρου ἐπλήγη, εὐτυχῶς ἐλαφρῶς, κατὰ κεφαλήν, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ σπάσουν τὰ γυαλιά του.
Ἡ ἐκφωνηθεῖσα κατὰ τὰ ἐγκαίνια τῆς Ἐκθέσεως «Ἀρχαία Μακεδονία» ὁμιλία τοῦ Προέδρου ἔχει δημοσιευθῆ, μεταξὺ ἄλλων, καὶ εἰς τὸ ἐγκυρότατον λογοτεχνικὸν περιοδικὸν «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ», τεῦχος 1476 τῆς 1.1.1998, σελ. 10-11, μὲ τὸ ἀκόλουθον εἰσαγωγικὸν σημείωμα : «... Κατὰ τὰ ἐγκαίνια ὁ κ. Πρόεδρος ἐκφώνησε τὸν ἀκόλουθο λόγο, τὸν ὁποῖον δημοσιεύουμε κατωτέρω τόσο γιὰ τὸ περιεχόμενο καὶ τὶς σκέψεις ποὺ περιέχει, ὅσο καὶ γιατὶ ἡ ἔκθεση καὶ ὁ λόγος αὐτὸς τῶν ἐγκαινίων προσέλαβαν τὸν χαρακτῆρα ἐθνικῆς προσφορᾶς πρὸς τὴν κατεύθυνση τῆς διαφώτισης τῆς κοινῆς γνώμης σὲ μιὰ χώρα, ὅπου τὸ ἀνύπαρκτο ‘’Μακεδονικὸ θέμα’’ ἔχειπροσλάβει ἀνεπίτρεπτες καὶ ἀπαράδεκτες διαστάσεις ἀπὸμιὰ ἀντιεπιστημονικὴ καὶ ἀντιπνευματικὴ συστηματικὴπροπαγάνδα».
www.sartzetakis.gr/points/make donia1.html