Ο Άθως Κοιρανίδης, Κύπριος δικηγόρος, αποκαλύπτει όλη την αλήθεια, σε συνέντευξή του στην Κυπριακή εφημερίδα «Σημερινή».
Ρίχνει φως στην πολύκροτη αυτή υπόθεση, προβαίνοντας σε μια εκτενή αναφορά γύρω από το ιστορικό των γεγονότων. Απορρίπτει ότι η Μονή Βατοπαιδίου προέβη σε χρηματοδοτήσεις των υποστηρικτών τού «όχι» κατά την περίοδο του δημοψηφίσματος στην Κύπρο, καθώς επίσης και ότι χρηματοδότησε την εκστρατεία του..
Μητροπολίτη Λεμεσού Αθανάσιου κατά τις αρχιεπισκοπικές εκλογές.
Μητροπολίτη Λεμεσού Αθανάσιου κατά τις αρχιεπισκοπικές εκλογές.
Πώς ξεκίνησε αυτή η υπόθεση;
Ξεκίνησε ουσιαστικά το 1994 όταν η Μονή Βατοπαιδίου αποφάσισε, όπως και πολλές άλλες μονές του Αγίου Όρους, να διεκδικήσουν 24.000 τετραγωνικά στρέμματα που είχαν στην περιοχή της λίμνης Βιστωνίδας, η οποία για πάρα πολλά χρόνια, λόγω της παρακμής της Μονής, βρισκόταν ακατoχύρωτη, ανεκμετάλλευτη και εν πολλοίς καταπατημένη. Κατόπιν νομικής συμβουλής, οι πατέρες προσέφυγαν στις νόμιμες Αρχές του κράτους, οι οποίες αναγνώρισαν την κυριότητα της Μονής. Για οριστική κατοχύρωση της κυριότητας της Μονής, οι νομικοί της σύμβουλοι την προέτρεψαν να προσφύγει στο δικαστήριο, όπως συνηθίζεται, αφού ως γνωστό στην Ελλάδα δεν υπήρχε κτηματολόγιο. Ως αποδεικτικά στοιχεία, οι πατέρες προσκόμισαν τα Χρυσόβουλα, τα επίσημα έγγραφα δωρεάς των βυζαντινών αυτοκρατόρων, καθώς και τα φιρμάνια των Τουρκοκρατών που αναγνώριζαν την αποδοχή των χρυσόβουλων.
Πόσο κράτησε αυτή η διαδικασία;
Η διαδικασία αυτή κράτησε από το 1994 μέχρι το 2003. Κατά την περίοδο αυτή, προέκυψαν κάποιες αντιδράσεις από μερίδα των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι καταπατούσαν την περιουσία της Μονής. Ενόψει αυτών των αντιδράσεων, σε μία εθνικά ευαίσθητη περιοχή λόγω μουσουλμανικού στοιχείου, το κράτος εισηγήθηκε τον τερματισμό της δικαστικής διαδικασίας και την αποζημίωση της Μονής με μετρητά. Η Μονή αποδέχτηκε αυτή την πρόταση με μεγάλο δισταγμό λόγω του ότι της εζητείτο να παραδώσει περιουσία χιλίων χρόνων. Όπως προβλεπόταν από τη συμφωνία, η περιουσία εκτιμήθηκε από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών, για 63 εκατομμύρια ευρώ. Αντί μετρητών, το ελληνικό Δημόσιο πρότεινε να δώσει στη Μονή ακίνητα ίσης αξίας. Παρόλες τις επιφυλάξεις της, η Μονή αποδέχτηκε την πρόταση και παρέλαβε αριθμό ακινήτων τα οποία το Δημόσιο επέλεξε και το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών αποτίμησε σε 63 εκατομμύρια ευρώ. Μεταξύ αυτών των ακινήτων ήταν το Ολυμπιακό ακίνητο, το οποίο, όσοι παρακολουθούσαν τότε, ήταν ένα καρκίνωμα για το ελληνικό Δημόσιο γιατί, ενώ κτίστηκε με την προοπτική να μεταστεγαστεί το Υπουργείο Εργασίας, λόγω αντιδράσεων των συνδικάτων να μεταφερθούν οι εργαζόμενοι στο χώρο αυτό εκτός Αθηνών, παρέμεινε κλειστό για χρόνια, παρουσιάζοντας φθορές. Το εν λόγω ακίνητο αποτιμήθηκε από τον ΣΟΕ για σκοπούς των ανταλλαγών σε 39,5 εκατομμύρια ευρώ.
Με αφορμή το Ολυμπιακό ακίνητο, κύριε Κοιρανίδη, βγαίνει αυτή η ιστορία στο φως της δημοσιότητας...
Ακριβώς, και να πώς. Το μοναστήρι, παραλαμβάνοντας το ακίνητο, αποφασίζει να το εκποιήσει. Προκηρύσσει, λοιπόν, δημόσιο πλειστηριασμό όπως προνοείται από το καταστατικό του Αγίου Όρους και η κάλλιστη προσφορά 41 εκατομμύρια ευρώ γίνεται από την εταιρεία NOLIDEN LTD, συμφερόντων ομάδας γνωστών ιατρών, η οποία καταβάλλει το τίμημα και το αγοράζει με πρόθεση να το μετατρέψει σε πρότυπο ιατρικό κέντρο. Λίγους μήνες μετά, τηλεοπτικό κανάλι αποκαλύπτει «σκάνδαλο εκατοντάδων εκατομμυρίων εις βάρος του Δημοσίου», λέγοντας ψέματα ότι ακίνητο, που εκτιμήθηκε για €16 εκ. (39,5 ήταν η πραγματική του εκτίμηση), πωλήθηκε για €41 εκ.
Γιατί, όμως, γίνεται αυτή η αποκάλυψη;
Λόγω ρήξης στις σχέσεις του ιδιοκτήτη του τηλεοπτικού σταθμού με κυβερνητικά στελέχη. Το κανάλι κατηγορεί ότι μέλη της κυβέρνησης ενεπλάκησαν χαριστικά υπέρ της Μονής, εις βάρος του Δημοσίου.
Ποιοι ήταν αυτοί οι υπουργοί;
Είχαν κατηγορηθεί τρεις-τέσσερις υπουργοί της Νέας Δημοκρατίας, κατά τη διακυβέρνηση της οποίας είχαν γίνει οι ανταλλαγές. Αυτοί οι υπουργοί και η Νέα Δημοκρατία, αμυνόμενοι, στρέφουν τα πυρά στο ΠΑΣΟΚ, κατά τη διακυβέρνηση του οποίου είχε αναγνωριστεί η κυριότητα της Μονής επί της λίμνης Βιστωνίδας. Έτσι αρχίζει μια έντονη πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ των δύο κομμάτων. Τότε, βρίσκουν την ευκαιρία όλοι όσοι είχαν απωθημένα κατά της Μονής, του Αγίου Όρους, της Ορθοδοξίας γενικότερα, να τα εκδηλώσουν στους δημοσιογράφους, οι οποίοι -άλλοτε υπερβάλλοντας και άλλοτε ψευδόμενοι, για να δημιουργήσουν ευφάνταστα σενάρια που να πωλούν- διέσυραν βάναυσα ιδιαίτερα το πρόσωπο του Γέροντα Εφραίμ, αλλά και όσων σχετίζονταν με τη Μονή.
Γιατί συγκλήθηκε η Εξεταστική Επιτροπή;
Για να μελετήσει την ύπαρξη ευθύνης πολιτικών προσώπων. Εξ όσων φαίνεται να προκύπτουν από τις καταθέσεις μαρτύρων, δεν διαπιστώνονται ευθύνες πολιτικών προσώπων.
Τα «αδικήματα»
Για ποια αδικήματα κατηγορείται ο Γέροντας Εφραίμ;
Για επηρεασμό πολιτικών προσώπων και κρατικών φορέων. Μια αστεία κατηγορία, αφού στην υπόθεση ενεπλάκησαν πέραν των 150 προσώπων και των δύο κυβερνήσεων.
Πολλοί διερωτώνται τι χρειάζεται η Μονή τόσα χρήματα...
Το έργο της Μονής είναι τεράστιο και πολυδάπανο. Το προβλεπόμενο κόστος αναστήλωσης της Μονής, των σκήτων και κελιών της ανέρχεται σε 200 εκατομμύρια ευρώ. Η Μονή φιλοξενεί πέραν των 30.000 επισκεπτών κάθε χρόνο και πέραν των 100 εργατών σε μόνιμη βάση. Έχει ένα πολυσύνθετο πνευματικό και φιλανθρωπικό έργο. Τα ήδη εξαγγελθέντα τρία μεγάλα έργα, δηλαδή το Κέντρο Αποκατάστασης Αναπήρων στην Αθήνα, το Κέντρο Αποκατάστασης Ναρκομανών στη Μητρόπολη Μεσογαίας & Λαυριωτικής και το Γηροκομείο στη Λεμεσό προϋπολογίζονται να κοστίσουν πέραν των 20 εκατομμυρίων ευρώ. Η Μονή συντηρεί δεκάδες φτωχές οικογένειες και στηρίζει πολλά ορθόδοξα εκκλησιαστικά καθιδρύματα. Και πολλά άλλα.
Κάποιοι αμφισβήτησαν την αληθοφάνεια των εκποιήσεων των ακινήτων που προέκυψαν από τις ανταλλαγές...
Η Μονή ακολούθησε τη νόμιμη διαδικασία που επιβάλλεται από το καταστατικό του Αγίου Όρους. Προχώρησε σε δημόσιους πλειστηριασμούς. Για το Ολυμπιακό ακίνητο επέλεξε τον ψηλότερο προσφοροδότη, τον οποίο δεν γνώριζε προηγούμενα, όπως κάποιοι άφησαν να εννοηθεί. Για τα 64 οικόπεδα στη Θεσσαλονίκη, επειδή η μέγιστη προσφορά στον πλειστηριασμό ήταν μόνο 10 εκατομμύρια ευρώ, αρκετά χαμηλότερη από τις εκτιμήσεις των συμβούλων της Μονής, μέσα από επαφές και διαπραγματεύσεις βρέθηκε αγοραστής για το ποσό των 16,7 εκατομμύρια ευρώ.
Αναφέρεστε στον Όμιλο Πάπιστα;
Ναι.
Ο Όμιλος Πάπιστα, όμως, δημιουργεί την ΑΝΘΕΜΙΑΣ, στην οποία συμμετέχει η δική σας εταιρεία RASSADEL, η οποία -όπως έχετε επιβεβαιώσει- επενδύει χρήματα της Μονής. Είναι αυτό ορθό;
Απόλυτα νόμιμο και ηθικό, αφού τα συμφέροντα της Μονής διασφαλίζονταν με τον καλύτερο τρόπο. Η Μονή εισέπραξε καθαρά 6,7 εκατομμύρια ευρώ περισσότερο από ό,τι η μέγιστη προσφορά του πλειστηριασμού. Και έναντι τιμήματος 600.000 ευρώ η RASSADEL αγόρασε 30% συμμετοχή στα μελλοντικά κέρδη από την ανάπτυξη των ακινήτων.
Πώς βρέθηκαν 109 εκ. ευρώ επενδύσεις στο όνομα της Μονής;
Όταν έγιναν οι ανταλλαγές και το Μοναστήρι εκποίησε τα πλείστα ακίνητα που του εκδόθηκαν, εισπράσσοντας 60 εκ. ευρώ μετρητά. Το Μοναστήρι κάλεσε τους συμβούλους του, εμένα και άλλους επαγγελματίες (τραπεζίτες, δικηγόρους, λογιστές), τους οποίους εμπιστεύεται, σε μια προσπάθεια να βρεθεί τρόπος να χρησιμοποιηθούν με τον καλύτερο τρόπο. Αφού παρουσιάστηκαν οι προβλεπόμενες ανάγκες της Μονής, εμείς αναλύσαμε διάφορες επιλογές, μια εκ τον οποίων υιοθετήθηκε. Η επιλογή ήταν τα χρήματα αυτά να παραμείνουν σε κατάθεση και έναντι αυτών να παρθούν δάνεια, τα οποία να διασπαρθούν σε επενδύσεις σε μετοχικούς τίτλους. Ανταποκρινόμενοι στη θέση του Γέροντα ότι οι μοναχοί δεν πρέπει να εμπλέκονται στη συνεχή παρακολούθηση των επενδύσεων και χρηματοοικονομικών, προτείναμε την ανάθεση της διαχείρισης σε έμπιστο επαγγελματία. Τότε επελέγη το πρόσωπό μου.
Χρηστή διοίκηση
Πώς τις χαρακτηρίζετε εσείς όλες αυτές τις επενδύσεις;
Χρηστή διοίκηση, διότι όταν κάποιος άνθρωπος λέει 'εγώ δεν είμαι ειδικός', δεν επιτρέπεται στο σχήμα μου και στην ιδιότητά μου να ασχολούμαι, και εμπιστεύομαι ανθρώπους επαγγελματίες, οι οποίοι να κάνουν αυτό για μένα και εγώ να βλέπω και να ελέγχω αυτό το πράγμα, ναι το ονομάζω χρηστή διοίκηση. Θα ήταν κατακριτέο αν αποφάσιζαν οι ίδιοι να πουλούν και να αγοράζουν.
Ο χαρακτηρισμός σαν κτηματομεσίτη του ηγουμένου;
Θεωρώ ότι είναι ένας από τους ηπιότερους χαρακτηρισμούς που είδαμε για το γέροντα. Έχουν ακουστεί πολύ χειρότεροι.
Οι μέχρι τώρα δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου για την υπόθεση σάς έχουν ενοχλήσει;
Δεν θα ήθελα να το σχολιάσω.
Το «όχι»
Έχει γραφτεί ότι η Μονή διέθεσε εκατομμύρια λίρες για την εκστρατεία υπέρ του ΟΧΙ στην περίοδο του δημοψηφίσματος. Επίσης ότι αρκετά εκατομμύρια δόθηκαν στους δημοσιογράφους για να γράφουν υπέρ του «όχι». Πώς απαντάτε σ’ αυτό τον ισχυρισμό;
Νομίζω ότι κάποιοι κρίνουν εξ ιδίων τα αλλότρια. Είναι γνωστό πλέον σε όλους ποιοι χρηματοδότησαν ποιους και γιατί. Η Μονή Βατοπαιδίου και οι εταιρείες τις οποίες διαχειρίζομαι έχουν δώσει στην Εξεταστική Επιτροπή αποδεικτικά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των καταστάσεων λογαριασμών και τα βιβλία των δύο εταιρειών. Ούτε ένα ευρώ δεν δόθηκε όχι μόνο γι' αυτόν το σκοπό, αλλά για οποιονδήποτε άλλο σκοπό, είτε για να κεραστεί ένας καφές. Όλα τα χρήματα που πέρασαν από τις εταιρείες ερχόντουσαν από εμπορικές τράπεζες και επενδύονταν αυτόματα στις μετοχικές αξίες. Όπως είπα προηγουμένως, όποιος είχε απωθημένα εναντίον του Γέροντα, της Μονής, του Αγίου Όρους ή της Εκκλησίας γενικότερα, τα έριξε σε αυτή την υπόθεση. Όπως γνωρίζετε, ο Γέροντας εκδηλώθηκε πολύ ανοικτά υπέρ του ΟΧΙ και αυτό βέβαια ενόχλησε πολλούς, και ο Ντε Σότο μετά το δημοψήφισμα, όταν επισκέφθηκε τη Μονή, δήλωσε ο άνθρωπος ότι έβλαψε και επηρέασε πολύ η στάση του γέροντα Εφραίμ.
Αρχιεπισκοπικές
Η Μονή Βατοπαιδίου ενίσχυσε οικονομικά τον προεκλογικό αγώνα του Μητροπολίτη Λεμεσού στις αρχιεπισκοπικές εκλογές;
Η Μονή Βατοπαιδίου ενίσχυσε το Μητροπολίτη Λεμεσού με τρόπο πνευματικό και ανθρώπινο. Όχι οικονομικά, ούτε ένα ευρώ. Επειδή εγώ είχα μια ηγετική θέση σ’ αυτή την εκστρατεία και έλεγχα τα οικονομικά της εκστρατείας, γνώριζα από πού προήλθε και πού πήγε η κάθε λίρα. Δεν ήρθε ούτε μια λίρα. Τα λίγα χρήματα που μαζεύτηκαν γι’ αυτή την εκστρατεία ήταν από τους πιστούς και τους κόπους πολλών χιλιάδων ανθρώπων.
Μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ η περιουσία στην Κύπρο
Γνωρίζετε πόση κτηματική περιουσία διαθέτει στην Κύπρο η Μόνη Βατοπαιδίου;
Μια πρόχειρη εκτίμηση, την οποία έχουμε κάνει, είναι μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Καταρχήν είναι όλες δωρεές από πατέρες ή οικογένειες πατέρων, μοναχών της Μονής.
Τι ακριβώς περιλαμβάνει αυτή η περιουσία;
Υπάρχει ένα διώροφο ακίνητο στην Πάφο. Πέραν αυτού υπάρχει ένα οικόπεδο και ένα χωράφι στη Γερμασόγεια, ένα χωράφι στο Μάμμαρι και ένα-δυο άλλα χωράφια σε κάποια χωριά, τα οποία ουδέποτε τα επισκεφτήκαμε. Αυτή είναι η κτηματική περιουσία.
Διαθέτει τραπεζικούς λογαριασμούς η Μονή στην Κύπρο;
Διαθέτει ένα λογαριασμό, ο οποίος εξυπηρετεί ένα βιβλιοπωλείο, το οποίο έχει η Μονή στη Λάρνακα και το οποίο διακινεί εκδόσεις της Μονής.
Το ύψος αυτού του λογαριασμού;
Δέκα χιλιάδες ευρώ περίπου.
Ποια διαφορά έχουν οι επενδύσεις της Μονής Βατοπαιδίου με τις επενδύσεις που κάνει στην Κύπρο η Αρχιεπισκοπή, η Μονή Κύκκου αλλά και άλλες Μονές;
Καμία. Μόνη διαφορά είναι ότι τις επενδύσεις της η Μονή Βατοπαιδίου τις έχει αναθέσει σε επαγγελματίες.
Τι γίνεται με αυτό το έργο, στο οποίο αναφερθήκατε πιο πάνω, τώρα που πάγωσαν οι λογαριασμοί;
Όλα παραμένουν στάσιμα γιατί δεν υπάρχουν χρήματα. Οι λογαριασμοί της Μονής έχουν παγοποιηθεί. Οι πατέρες μόλις που τα βγάζουν να συντηρούνται και να τρώνε οι ίδιοι και να φιλοξενούν κόσμο.
Βοηθά οικονομικά και το Οικουμενικό Πατριαρχείο;
Απ’ ό,τι ξέρω δίνει ένα σχετικά μικρό ποσό, όπως πολλά μοναστήρια και εκκλησιαστικά καθιδρύματα.
Δεν έχω πάρει ούτε ένα ευρώ
Κύριε Κοιρανίδη, πότε ιδρύσατε τις εταιρείες σας;
Η RASSADEL το 2005 και η Μadeus το 2007. Ήταν εταιρείες ανενεργές και αγοράστηκαν και δραστηριοποιήθηκαν από εμένα.
Γιατί εσείς έχετε αποκλειστικά τη διαχείριση των επενδύσεων της Μονής Βατοπαιδίου;
Είναι μεγάλη μου τιμή που την έχω, διότι οι πατέρες επέλεξαν εμένα γιατί στο άτομό μου μπορούν να βρουν ένα συνδυασμό της τιμιότητας και εμπιστοσύνης, καθώς και της ικανότητας για λήψη των σωστών αποφάσεων.
Με ποιο ποσό αμείβεστε για τις υπηρεσίες σας;
Στα δώδεκα χρόνια που έχω γνωρίσει το μοναστήρι και προσφέρω τις υπηρεσίες μου, δεν έχω πάρει ούτε ένα ευρώ.