Γράφει ο Σωτήριος Καλαμίτσης
Φοβερά ρεπορτάζ προ εβδομάδων για τις τιμές στις παραλίες. Ενώ υπάρχουν διατιμήσεις, ο καταναλωτής τις αγνοεί, με αποτέλεσμα να πέφτει θύμα των «κερδοσκόπων». Επίσης, ενώ μπορεί να μην
πληρώσει, αν δεν λάβει απόδειξη, πληρώνει χωρίς απόδειξη. Οι ελεγκτές του Υπουργείου ελάχιστοι.
Μας έδειξε η τηλεόραση την εξόρμηση των ελάχιστων ελεγκτών. Ο κάθε «επιχειρηματίας» πουλάει όσο θέλει και τα πρόστιμα πέφτουν σύννεφο.[Κάποιος βουλευτής θα τα σβήνει μετά.]
Πας να πιεις ένα ποτό κι’ έρχεται το χαρτάκι της ταμειακής μηχανής που γράφει π.χ. € 5. Παραγγέλνεις δεύτερο ποτό, το οποίο σερβίρεται μη συνοδευόμενο από χαρτάκι. Σηκώνεσαι να φύγεις, ρωτάς τί οφείλεις και σου λέει ο σερβιτόρος € 10. Λες από μέσα σου: «Να κάνω φασαρία ή να μην κάνω;». Αν κάνω, θα πάρω την απόδειξη, αλλά μεθαύριο που θα ξανάρθω θα μου βγάλουν την πίστη. Ξεχνάς, λοιπόν, την απόδειξη και φεύγεις.
Κινείσαι στην εθνικό οδό και έχεις κορακιάσει, επειδή δεν φρόντισες να έχεις παραμάσχαλα ένα μπουκαλάκι από το σπίτι σου ή από το περίπτερο της γειτονιάς. Σταματάς σε μια καντίνα και βλέπεις ότι το νεράκι τιμάται €1. Κάτι ψελλίζεις και ο τύπος σου λέει: «Το θέλεις;». «Το θέλω» απαντάς. Η αγοραπωλησία έκλεισε άνευ διαπραγματεύσεων. Κάτι σαν την Ελλάδα και την τρόικα. Καλοπληρώνεις, αδειάζεις το μπουκαλάκι μονορούφι και συνεχίζεις τον δρόμο σου παρέα με τις σκέψεις σου. Μένεις στη συνέχεια από βενζίνη, επειδή δεν φρόντισες να φουλάρεις αποβραδίς κοντά στο σπίτι σου. Σταματάς για βενζίνη, η οποία είναι Λ 35 ακριβότερη απ’ όσο στην πόλη σου. Ρίχνεις τα μπινελίκια σου, από μέσα σου, και συνεχίζεις. Να τους καταγγείλω στο πρώτο Αστυνομικό Τμήμα ή όχι; Πού να μπλέξω τώρα! Να συμπληρώνω έντυπα, να με καλούν μετά για κατάθεση κ.λπ. Χέστο. Συνεχίζω για τον προορισμό μου. Άλλωστε για δουλειά πάω, δεν έχω χρόνο για χάσιμο. Πάντως, οι κανόνες της αγοράς λειτουργούν. Προσφορά και ζήτηση. Μεγαλείο.
Απορώ με τη σκοπιμότητα των αγορανομικών διατάξεων. Ουδέν προσφέρουν. Αν ο καταναλωτής δεν συνειδητοποιήσει τη δύναμή του, δεν αυτοοργανωθεί και δεν αρνηθεί να αγοράσει από τον κερδοσκόπο, δεν θα γίνει τίποτε. Άλλωστε, η κερδοσκοπία είναι φαινόμενο σύμφυτο με τον καπιταλισμό. Έπεσε χαλάζι και κάηκαν τα ζαρζαβατικά, όπως κακή ώρα χθες τα ροδάκινα στην Πιερία; Η τιμή στα ύψη λόγω χαμηλής προσφοράς και υψηλής ζήτησης. Έτσι ακριβώς δεν λειτουργούσε η μαύρη αγορά επί Κατοχής;
€ 6 για ξαπλώστρα στην παραλία; Ευχαριστώ δεν θα πάρω. Αν υπάρχουν άλλοι που τα δίνουν, τί να κάνουμε; Είναι οι έχοντες που καθορίζουν τις τιμές. Προσφορά και ζήτηση πλέον. Αν η αγορανομική διάταξη λέει € 4, τί θα κάνεις; Θα πλακωθείς με τον ξαπλωστρά και θα χαλάσεις το κέφι σου; Αν το κάνεις μια φορά, θα περάσει το δικό σου και μετά θα έχεις πρόβλημα, διότι όλες οι ξαπλώστρες θα είναι reserved.
Όσο υπάρχουν καταναλωτές που υποκύπτουν στις ορέξεις των δήθεν επιχειρηματιών, ουδεμία αγορανομική διάταξη μπορεί να κατεβάσει τις τιμές. Οι αγορανομικές διατάξεις υπάρχουν μόνον και μόνον για να διακηρύσσει η εκάστοτε κυβέρνηση ότι έλαβε μέτρα για την πάταξη της κερδοσκοπίας, αλλά δυστυχώς υπάρχουν «ελάχιστοι» ανάλγητοι που δεν εννοούν να συμμορφωθούν με τον νόμο, ενώ το ελεγκτικό προσωπικό «δεν επαρκεί». Όπως πάντα, στο Δημόσιο υπάρχει έλλειψη προσωπικού. Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί η τρόικα επιμένει σε απολύσεις. Θέλει να μας αφήσει χωρίς τις εκπληκτικές υπηρεσίες των άοκνων δημοσίων λειτουργών; Τί είδους Ανάπτυξη θα έλθει με τέτοια μυαλά;
Ηθικόν δίδαγμα: τις μεταρρυθμίσεις θα τις κάνουμε μόνοι μας. Μην περιμένουμε κανένα κυβερνήτη. Πώς θα το κάνουμε; Αλλάζοντας νοοτροπία και έχοντας απαιτήσεις από όλους αυτούς που προσφέρουν αγαθά και υπηρεσίες, για τις οποίες πληρώνουμε αδρά. Και προ πάντων παύοντας να ρωτάμε: «Πού είναι το κράτος;». Το κράτος είμαστε εμείς. Το κράτος μοιάζει με εταιρεία που έχει μέλη και διαχειριστές. Εμείς, ο λαός, είμαστε τα μέλη, οι εταίροι, που επιλέγουμε τους διαχειριστές. Κι’ όταν οι διαχειριστές αποδεικνύονται ανίκανοι ή τα κάνουν πλακάκια με τους ανταγωνιστές, τότε τους αλλάζουμε. Όσο δεν αλλάζουμε εμείς, δεν πρόκειται να αλλάξουμε αυτούς. Κι’ όσο δεν αλλάζουμε αυτούς, δεν θα αλλάζουμε εμείς και τότε θα συνεχίσει να βασιλεύει ο φαύλος κύκλος της ηλιθιότητος.
Πάντως, για να λέμε του στραβού το δίκηο, ο αρμόδιος επί των αγορανομικών διατάξεων υφυπουργός κ. Σκορδάς, ο οποίος, άμα λάχει, το παίζει και λαγός για τον πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας, εξέδωσε προσφάτως διάταξη, με την οποίαν έλυσε άλλον ένα Γόρδιο Δεσμό. Υποχρέωσε κάθε διαχειριστή πολυκατοικίας, επί ποινή προστίμου € 2000, να αναρτά μαζί με τον κατάλογο των οφειλετών κοινοχρήστων και αντίγραφα των νόμιμων παραστατικών των δαπανών. Ίσως αυτή να είναι η πρώτη μεγάλη και πολυπόθητη μνημονιακή μεταρρύθμιση τώρα που κανείς δεν έχει να πληρώσει κοινόχρηστα ή ενδεχομένως δεν υπάρχουν καν κοινόχρηστα, επειδή η ΔΕΗ έκοψε το ρεύμα και η ΕΥΔΑΠ το νερό λόγω οφειλών, έχει καταργηθεί ο καθαρισμός των κοινοχρήστων και δεν λειτουργεί ο ηλικίας 30 ετών ανελκυστήρας, επειδή κατά νόμον πρέπει να υποστεί επισκευές μεγάλης έκτασης, άρα και δαπανηρές, για λόγους ασφαλείας.
Σωτήριος Καλαμίτσης
Φίλος του γιατρού Γωγούση
