Του Δημήτρη Γαρούφα*
Τον Ιανουάριο του 2006,εν όψει της τότε συνταγματικής αναθεώρησης, έγραφα στην εφημερίδα της Θεσσαλονίκης «Αγγελιοφόρος», ως πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης τότε, επί λέξει: «Υπάρχει αναγκαιότητα αναθεώρησης των διατάξεων του Συντάγματος και αν θέλουμε αυτή η..
αναθεώρηση να λειτουργήσει ως εφαλτήριο για την εξύψωση του ήθους και κύρους της πολιτικής μας ζωής πρέπει να είναι τολμηρή και ρηξικέλευθη.
Πρέπει π.χ για να αποκτήσει-κατά το δυνατόν-το πολίτευμά μας χροιά άμεσης δημοκρατίας, να αναθεωρηθούν οι διατάξεις του Συντάγματος που αναφέρονται στις προϋποθέσεις διεξαγωγής δημοψηφισμάτων ώστε αν σημαντικός αριθμός Βουλευτών και πολιτών ζητήσουν διενέργεια δημοψηφίσματος για ένα θέμα ,να διενεργείται υποχρεωτικά. .Πρέπει να εξετασθεί η περίπτωση καθιέρωσης ασυμβιβάστου μεταξύ θέσης υπουργού και Βουλευτού για να αναβαθμιστεί το κοινοβούλιο, να ρυθμιστεί το θέμα της Βουλευτικής ασυλίας, να καθιερωθεί η έρευνα για τα οικονομικά των κομμάτων… και κυρίως πρέπει να αλλάξει το σύστημα επιλογής της ηγεσίας της δικαιοσύνης για να τονιστεί προς τα έξω η ανεξαρτησία της .Πρέπει η ηγεσία των ανωτάτων δικαστηρίων να εκλέγεται από ειδικό εκλεκτορικό σώμα στο οποίο θα συμμετέχουν η ολομέλεια του οικείου δικαστηρίου ,εκπρόσωποι δικηγορικών συλλόγων και νομικών σχολών .Με αυτό τον τρόπο θα κοπεί ο ομφάλιος λώρος μεταξύ εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας αλλά δεν θα ενυπάρχει και ο κίνδυνος να οδηγηθούμε σε κράτος δικαστών γιατί ο λεγόμενος κοινωνικός έλεγχος θα εξασφαλίζεται με την αναβάθμιση των δικηγορικών συλλόγων που πρέπει επίσης να συμμετέχουν με δικαίωμα γνώμης στα ανώτατα δικαστικά συμβούλια όπως γίνεται σε αρκετές χώρες(Ιταλία ,Σουηδία ,Γαλλία κλπ.)
Πολλά πρέπει να αλλάξουν αλλά το ερώτημα είναι αν ο πολιτικός κόσμος θα έχει την τόλμη να προχωρήσει στις επιβαλλόμενες αλλαγές».
Δυστυχώς τότε ο πολιτικός κόσμος δεν είχε το θάρρος να προχωρήσει σε τομές και η αναθεώρηση Συντάγματος που ολοκληρώθηκε τότε ήταν άτολμη και άνευρη ώστε ήταν σαν να μην έγινε.
Επανέρχομαι στο θέμα γιατί από τον Μάϊο του 2013 υπάρχει η δυνατότητα να ξεκινήσει η διαδικασία νέας συνταγματικής αναθεώρησης. Στις 6-4-11 ο πρωθυπουργός Α.Σαμαράς ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είχε πει τότε ότι «το μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα χρεωκόπησε» και μίλησε για αναγκαιότητα τολμηρής συνταγματικής αναθεώρησης ενώ την ίδια άποψη εξέφρασε και χθες σε προσυνέδριο της Ν.Δ.. Την ίδια αναγκαιότητα επεσήμαναν κατά καιρούς και άλλοι πολιτικοί και έκφράστηκαν απόψεις για πλήρη διάκριση νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, για έλεγχο στα οικονομικά των κομμάτων, θέσπιση ασυμβίβαστου της θέσης Βουλευτού και υπουργού, για θέσπιση κανόνων διαφάνειας και αξιοκρατίας στην πολιτική μας ζωή κλπ.
Ελπίζαμε ότι η κυβέρνηση συνεργασίας θα είχε κάνει προετοιμασία γι΄ αυτό το θέμα αλλά αποδεικνύεται δυστυχώς πως δεν ήταν στις προτεραιότητές της. Δεν αξιοποίησε αυτή την δυνατότητα ενώ έδωσε «παλαιοκομματικά» δείγματα γραφής και σε άλλους τομείς. Ενδεικτικά αναφέρω ότι αντί να συμφωνήσουν στην αναζήτηση και στράτευση των πιο αξιόλογων Ελλήνων(ανεξαρτήτως κομματικής ένταξης η προέλευσης) για στελέχωση του κρατικού και κυβερνητικού μηχανισμού αντίθετα κάνανε μοίρασμα θέσεων και κατά την τακτική του παρελθόντος η στελέχωση έγινε σε μεγάλο βαθμό με «κουμπάρους» υπουργών, μετριότητες του κομματικού σωλήνα η κοσμικές κυρίες κι΄ ανεπάγγελτους γόνους χωρίς πείρα διοίκησης με καταστρεπτικά αποτελέσματα για τη χώρα. Ελπίζαμε ακόμη ότι έγκαιρα θα είχε ξεκινήσει διάλογο προετοιμασίας της νέας Συνταγματικής αναθεώρησης αλλά δεν το έκανε παρ΄ ότι ο κ.Σαμαράς είχε και έχει ενδιαφέρουσες προτάσεις και παρά το ότι η προβολή του θέματος θα άλλαζε την πολιτική ατζέντα θετικά.
Σε κάθε περίπτωση ήρθε η ώρα που τα λόγια μπορούν να γίνουν πράξη και μέσω της αναθεώρησης του Συντάγματος να αποκτήσει το πολίτευμα χροιά πιο συμμετοχικής δημοκρατίας αλλά και ουσιαστικό περιεχόμενο οι θεσμοί ενώ μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο ανανέωσης της πολιτικής ζωής και δημιουργίας νέας προοπτικής για τη χώρα.
* Δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης