Περικλής Βιζουκίδης, o αντιστασιακός σοφός επιστήμων

Γράφει η Αθηνά Μ. Τοτοκώτση

Τα οκτώ παραινετικά αποφθέγματα «Θεόν φοβού, Νόμοις πείθου, Γονείς τίμα, Εργάζου, Χρόνου Φείδου, Γέροντας Σέβου, Πλησίον Βοήθει, Πατρίδα Αγάπα» χαραγμένα στο χρυσό ρολόι που με δαπάνες του ο Βιζουκίδης ως..
Πρύτανης (1931-1932 ) δώρισε στον χιλιοστό φοιτητή - Κωνσταντίνο Φαρμακίδη - οδηγούν τα βήματα μας στην Ηπειρωτική Εστία Θεσσαλονίκης το προκεχωρημένο φυλάκιο του Ηπειρωτισμού- Εθελοντισμού στην Μακεδονία . Υπηρετούμε την ηπειρωτική ιδέα και τιμούμε τη μνήμη του ιδρυτή μας Περικλή Βιζουκίδη.

Η μαρτυρία και του αείμνηστου Ραββίνου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Μικαέλ Μόλχο στην έκδοση «In Memoriam» της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης , αποδεικνύει την αντιστασιακή δράση του Βιζουκίδη κατά την περίοδο της Kατοχής όταν με τον Μητροπολίτη Γεννάδιο , τον Πέτρο Λεβή και άλλες προσωπικότητες της πόλης είχαν συστήσει επιτροπή για την εξαίρεση των Ισραηλιτών της Θεσσαλονίκης από τον διωγμό. Ό Βιζουκίδης συμμετείχε στην αντιστασιακή αγγλική μονάδα FORCE 133. Υπήρξε Ιδρυτικό μέλος με τον Μητροπολίτη Γεννάδιο του ‘’Εθνικού Συμβουλίου Μακεδονίας’’ (το όργανο αυτό αποτέλεσε κατά κάποιο τρόπο την επίσημη ελληνική αντιπολίτευση στην Γερμανική Κατοχή ) . Την 9 /4 / 1941 την Επιτροπή παραδόσεως της Θεσσαλονίκης στους Γερμανούς αποτελούσαν, ό Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Γεννάδιος (έχει οδό με το όνομά του) , ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κ. Μερκουρίου (έχει οδό με το όνομά του), ό Στρατιωτικός Διοικητής – στρατηγός Νικόλαος Ραγκαβής και ό Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Περικλής Βιζουκίδης ως διερμηνέας . Η διαβόητη φωτογραφία της παραδόσεως, όπου απαθανατίζεται ό Βιζουκίδης με υψωμένο το χέρι δίπλα στο πάντσερ, είναι ανηρτημένη στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης , και δημοσιεύεται με λεζάντα : « Οι σιδηρόφρακτες στρατιές του Χίτλερ μπαίνουν στη Θεσσαλονίκη και ο διοικητής της φάλαγγας παραλαμβάνει το κλειδί της πόλης».

Ό σοφός Βορειοηπειρώτης επιστήμων Περικλής Βιζουκίδης, ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση της Ελληνικής Κυβέρνησης και ήρθε από το Βερολίνο στη Θεσσαλονίκη για να συμβάλει στην σύσταση του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και κατά την διάρκεια της θητείας του χρημάτισε κοσμήτωρ, αντιπρύτανις, πρύτανις, προπρύτανις , κυβερνητικός επίτροπος .Επί πρυτανίας του γράφηκε στο επίθυρο των προπυλαίων του πανεπιστημίου το απόφθεγμα « Μούσαις ,Χάρισι Θύε ». Αυτός και ο Παπούλιας ασχολήθηκαν πρώτοι με την ιστορική εξέλιξη του ελληνικού δικαίου από των αρχαιοτάτων χρόνων. Ο Βιζουκίδης υπήρξε ο διαπρεπέστερος μελετητής του Ρωμαϊκού Δικαίου στην εποχή του και είχε την αναγνώριση όλων των επιστημόνων του εξωτερικού. Με το σύγγραμμα του που εκδόθηκε το 1940 και βασιζόταν στις απόψεις του Γερμανού σοφού επίσης νομοδιδασκάλου KUBLER απέδειξε για πρώτη φορά ότι οι πηγές του Ρωμαϊκού Δικαίου είναι ελληνικές. Η Σχολή των Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης εξέδωσε Επιστημονική Επετηρίδα «Μνημόσυνον Περικλέους Βιζουκίδου» 1960-1963 .

Στην Ευαγγελίστρια μπαίνοντας από την κεντρική είσοδο και στρίβοντας δεξιά, μετρώντας δώδεκα κολώνες βρίσκουμε το μνήμα του πρυτάνεως Στίλπωνος Κυριακίδη, όπου αναπαύεται και ό Περικλής Βιζουκίδης . Ό διεθνώς ανεγνωρισμένος επιστήμονας και προσωπικός φίλος του ιδιοφυούς μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη στις 23.6.1880 και πέθανε την 27η Σεπτεμβρίου 1956 στις Σέρρες ύστερα από δυστύχημα – το καταπλάκωσε η ντουλάπα στο ξενοδοχείο όπου διέμενε . Σύμφωνα με δημοσιεύματα των εφημερίδων της εποχής :

... « Στις 28 Σεπτεμβρίου 1956, στον Ναόν της Αγίας Σοφίας έγινε τιμής ένεκεν η κηδεία του , δαπάναις του πανεπιστημίου, και η σημαία κυμάτιζε μεσίστια στο πανεπιστήμιο επί τριήμερον στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό καθώς και στα ευαγή και φιλανθρωπικά ιδρύματα όπου είχε διατελέσει πρόεδρος. Μετά την κηδεία του αποθανόντος εθνικού ανδρός, καθηγητού του πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκού Περικλέους Βιζουκίδη, εσχηματίσθη η νεκρική πομπή με επικεφαλής το στρατιωτικό τμήμα και την μουσικήν , η οποία κατέληξεν εις το Νεκροταφείον , όπου εγένετο και η ταφή και απεδόθησαν αι τελευταίαι τιμαί προς τον νεκρόν » .

Ό αγώνας μας για να παραμείνει το όνομα του στον δρόμο στην Ευαγγελίστρια δικαιώθηκε . Απομένει να επανέλθει το όνομα του την ομώνυμη στάση του ΟΑΣΘ. Και μόλις τα οικονομικά μας το επιτρέψουν θα διοργανωθεί το συνέδριο και θα εκδοθεί ό τόμος με τα στοιχεία και την αλληλογραφία σχετικά με την αποκατάσταση της μνήμης του Καθηγητή Π. Βιζουκίδη.

Ένα κερί στη μνήμη του την ημέρα του θανάτου του και η μνημόνευση του στο ετήσιο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των Ηπειρωτών που θα τελέσει η Ηπειρωτική Εστία Θεσσαλονίκης την Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2013 στις 10 το πρωί στον Ιερό Ναό της Νέας Παναγίας ( Δημητρίου Γούναρη- προέκταση Μητροπόλεως) , αισθάνομαι ότι γαληνεύει το πνεύμα του και αποτίει ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη του , 57 χρόνια μετά τον βιολογικό του θάνατο.

H Αθηνά Τοτοκώτση, είναι Γενική Γραμματέας Διοικητικού Συμβουλίου της Ηπειρωτικής Εστίας Θεσσαλονίκης