Σήμερα βλέπουμε λόγω της οικονομικής συγκυρίας ότι αρκετά δικηγορικά γραφεία έχουν μετατραπεί σε λίαν κερδοφόρες εισπρακτικές εταιρείες.
Γράφει ο Σωτήριος Καλαμίτσης
[Ογδοηκοστή ημέρα από την υποβολή στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου της μήνυσης της ΧΑ για την τρύπα στα Ταμεία του ΠΑΣΟΚ (βλ. και http://taxalia.blogspot.
Ο νέος Κώδικας Δικηγόρων ορίζει:
«΄Αρθρο 1 - Η φύση της δικηγορίας
1. Ο δικηγόρος είναι δημόσιος λειτουργός. Το λειτούργημα του αποτελεί θεμέλιο του κράτους δικαίου.
2. …..
΄Αρθρο 2 - Η θέση του δικηγόρου στην απονομή της Δικαιοσύνης
Ο δικηγόρος είναι συλλειτουργός της δικαιοσύνης. Η θέση του είναι θεμελιώδης, ισότιμη, ανεξάρτητη και αναγκαία για την απονομή της.
Άρθρο 5 - Θεμελιώδεις αρχές και αξίες στην άσκηση της δικηγορίας
Ο δικηγόρος κατά την άσκηση των καθηκόντων του:
α) Υπερασπίζεται το Σύνταγμα, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τα Πρόσθετα Πρωτόκολλα αυτής, το Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, καθώς και το σύνολο των διεθνών και ευρωπαϊκών συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
β) Ακολουθεί τις παραδόσεις του υπερασπιστικού λειτουργήματος και τους κανόνες δεοντολογίας, όπως έχουν διαμορφωθεί ιστορικά κατά την άσκηση της δικηγορίας και διατυπώνονται στον Κώδικα.
΄Αρθρο 34 - Υποχρέωση σεβασμού και τιμής στο λειτούργημα του δικηγόρου
1. Ο δικηγόρος κατά την άσκηση των καθηκόντων του δικαιούται να απολαμβάνει του σεβασμού και της τιμής που οφείλεται στο λειτούργημά του από τους δικαστικούς λειτουργούς και από κάθε άλλο πρόσωπο που ενεργεί στο πλαίσιο της Δημόσιας Διοίκησης.
………
΄Αρθρο 41 - Τήρηση των αρχών δεοντολογίας
Ο δικηγόρος τηρεί:
α) Τον ελληνικό Κώδικα Δεοντολογίας Δικηγορικού Λειτουργήματος, όπως αυτός καταρτίζεται και εγκρίνεται από την Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της Ελλάδος. Μέχρι την κατάρτιση και έγκριση του, ισχύει σε όλη την Επικράτεια ο Κώδικας Δεοντολογίας Δικηγορικού Λειτουργήματος, όπως εγκρίθηκε με την από 4.1.1980 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και δημοσιεύτηκε στον Κώδικα Νομικού Βήματος στον τόμο του 1986.
β) Τον «Καταστατικό χάρτη θεμελιωδών αρχών του ευρωπαϊκού νομικού επαγγέλματος και Κώδικα Δεοντολογίας για τους ευρωπαίους δικηγόρους» του Συμβουλίου των Δικηγορικών Συλλόγων της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, στο βαθμό που οι διατάξεις δεν αντιβαίνουν στον Κώδικα».
Στον ίδιο κώδικα απαριθμούνται εξαντλητικά οι δικηγορικές εργασίες, οι οποίες άπτονται του δικηγορικού επαγγέλματος [δικαστηριακές ή εξωδικαστηριακές, αλλά πάντοτε συναφείς προς την εφαρμογή του νόμου], προκειμένου να καθορισθεί η ελάχιστη αμοιβή για κάθε μία απ’ αυτές. Το ίδιο γινόταν και με τον προηγούμενο Κώδικα, με τη διαφορά ότι ο νέος Κώδιξ επιτρέπει να παραβιάζονται [προς τα κάτω βεβαίως] τα ελάχιστα όρια αμοιβών με βάση γραπτή συμφωνία στο όνομα της αύξησης της ανταγωνιστικότητος.
Ο παλαιός Κώδιξ, όμως, περιελάμβανε και την ακόλουθη, μη ισχύουσα πλέον, διάταξη:
«Άθρο 166
Πάσα άλλη εργασία Δικηγόρου εξώδικος, μη απαγορευμένη υπό του νόμου και δυναμένη να εκτελεσθή και παρ` οιουδήποτε άλλου εντολοδόχου αμείβεται κατά τας διατάξεις του κοινού δικαίου, εκτός εάν υπάρχη συμφωνία περί αμοιβής, εγγράφως αποδεικνυομένη. Διά την πληρωμήν των τοιούτων αμοιβών δι` εξωδίκους ενεργείας, εφ` όσον δεν είναι συναφείς προς την άσκησιν του επαγγέλματος του Δικηγόρου, αποκλείεται η διά πίνακος εκκαθάρισις κατά την διαδικασίαν των άρθρων 181 και επ. του Κώδικος, εφαρμοζομένης της κοινής διαδικασίας.»
Μέχρι τη θέση σε ισχύ του νέου Κώδικος [ν. 4194/2013] λοιπόν, ήτοι μέχρι την 26.09.2013, είχε τη δυνατότητα ο δικηγόρος να επιλαμβάνεται και υποθέσεων, τις οποίες μπορούσε να διεκπεραιώσει οποιοσδήποτε άλλος, άρα μη νομικές, μη δικηγορικές [«δεν είναι συναφείς προς την άσκησιν του επαγγέλματος του δικηγόρου»]. Μπορούσε π.χ. να μεσολαβήσει μεταξύ κληρονόμου και Εφόρου, ώστε η αξία της κληρονομίας να προσδιορισθεί από τον κ. Έφορο σε πολύ χαμηλό ποσό [τότε που δεν υπήρχαν αντικειμενικές αξίες] ή να επιμεληθεί της εγκρίσεως δανείου. Είναι μια εργασία, την οποία μπορεί να εκτελέσει και οποιοσδήποτε μη δικηγόρος και δεν είναι συναφής προς το επάγγελμα του δικηγόρου.
Πριν από μερικά χρόνια μου ζήτησε μία επιχείρηση που είχε απαιτήσεις κατά τρίτων να αναλάβω την είσπραξή των. Στη συνάντηση μού επανελάμβαναν μονότονα ότι θα πρέπει να αρχίζει η διεκδίκηση από ένα τηλεφώνημα. «Απόλυτα φυσιολογικό» απάντησα. Πριν από κάθε ένδικη ενέργεια σωστό και ανθρώπινο είναι να οχλείται ο οφειλέτης, μήπως και πληρώσει οικειοθελώς, έστω και με διακανονισμό, ώστε να αποφευχθεί η επιβάρυνσή του με δικαστικά έξοδα, αλλά και η χρονοβόρος ένδικη διεκδίκηση. Στο τέλος δύο συναντήσεων το «τηλεφώνημα» έγινε «τηλεφωνήματα», οπότε αντελήφθην ότι αναζητούσαν κάποιον εισπράκτορα με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, ο οποίος θα ήτο καλόν να είναι και δικηγόρος, ώστε να προασπίζεται με τον καλλίτερο δυνατό τρόπο τα συμφέροντα του εντολέα του. Τότε τους είπα ότι είμαι δικηγόρος και όχι εισπρακτική εταιρεία και η συζήτηση έληξε εκεί.
Σήμερα βλέπουμε λόγω της οικονομικής συγκυρίας ότι αρκετά δικηγορικά γραφεία έχουν μετατραπεί σε λίαν κερδοφόρες εισπρακτικές εταιρείες. Συμβάλλονται με μια τράπεζα, μισθώνουν έναν μεγάλο χώρο, προσλαμβάνουν μερικές δεκάδες τηλεφωνητών-τηλεφωνητριών αντί € 500/μήνα, αρκετούς νεαρούς δικηγόρους με € 600/μήνα και μερικούς βοηθούς με € 400/μήνα και πορεύονται. Αυτά επιτάσσει η αύξηση της ανταγωνιστικότητας των τραπεζών. Είναι, όμως, λυπηρό το φαινόμενο να βλέπεις στις αίθουσες των δικαστηρίων καθημερινώς ένα νεαρό δικηγόρο να ασχολείται μόνον με προσημειώσεις συνοδευόμενος από ένα νεαρό μη δικηγόρο που κρατάει τους φακέλους και ελέγχει τα στοιχεία των δανειοληπτών πριν παραδώσει ο δικηγόρος τον φάκελο στον δικαστή για να ευλογήσει την προσημείωση. Ακόμη πιο λυπηρό δε είναι να απευθύνονται οι τηλεφωνητές, στο όνομα του δικηγόρου, με ανοίκειο τρόπο στους οφειλέτες των τραπεζών. Αυτά καμμία δικηγορική παράδοση και καμμία δικηγορική δεοντολογία δεν τα επιτρέπει.
Αυτά σκέφτομαι και διερωτώμαι τί σχέση μπορεί να έχει αυτή η πρακτική με όσα ιδεώδη ορίζει ο νέος Κώδικας Δικηγόρων στα άρθρα που παρέθεσα στην αρχή.
Σωτήριος Καλαμίτσης
Φίλος του γιατρού Γωγούση
