Το 2007 κώλυμα εκλογιμότητας είχε η Φώφη Γεννηματά – Ο Βενιζέλος δεν δραστηριοποιήθηκε με τον γνωστό του τρόπο, δεν ήθελε να ψηλώσει η Φώφη, η οποία αποκλείστηκε – Άλλα ισχύουν για τον πολυαγαπημένο του, Μπουτάρη, τον πρώτο Διορισμένο Υποψήφιο Δήμαρχο από ιδρύσεως του Ελληνικού Κράτους – Χάρη στην «τροπολογία Μπουτάρη» πανηγύρισε ο Ακομμάτιστος Γιάννης την πολιτική σωτηρία του, πριν τις εκλογές, μήπως και πανηγυρίσει ο κομματικός Βαγγέλης, μετά – Ορατό το χρέος που πρέπει να ξεπληρώσει ο σωσμένος, σωστά;
Γράφει ο Θάνος Τάκης
Το ΠΑΣΟΚ έχει παράδοση στη αντίληψη περί κωλυμάτος εκλογιμότητας. Δεν ξεκίνησε τη γκρίνια με την υπόθεση Μπουτάρη. Κι αν τώρα κατάφερε, στοιχιζόμενο φυσικά με την ΝΔ, να περάσει νέα εξήγηση στα λεξικά για την λέξη ντροπή με την «τροπολογία Μπουτάρη», εντούτοις, δεν είναι η πρώτη φορά που στηλώνει τα πόδια για κώλυμα εκλογιμότητας που εμφανίζεται σε στέλεχός του.
Το όχι και τόσο μακρινό 2007, επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ τοποθετήθηκε η κ. Φώφη Γεννηματά, η οποία είχε εκλεγεί Υπερπεριφερειάρχης Αττικής. Παραιτήθηκε, λίγο πριν τις εκλογές. Άλλα κωλύματα ισχύουν για την εκλογή βουλευτή και άλλα για την εκλογή δημάρχου, αλλά η ιδιοκτησιακή αντίληψη περί νόμου παραμένει πάντα ίδια από πλευράς ΠΑΣΟΚ. Η υπόθεση έφτασε στον Άρειο Πάγο και το Α' τμήμα του έκρινε ότι η παραιτηθείσα Υπερνομάρχης, επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ είχε κώλυμα συμμετοχής στο ψηφοδέλτιο σύμφωνα με το άρθρο 56 του Συντάγματος και δεν μπορούσε να περιλαμβάνεται σε αυτό (ΑΠ [Α1] 4/2007).
Κι αυτό γιατί μετά την αναθεώρηση του 2001 προστέθηκε νέα ειδική παράγραφος στο άρθρο 56 §1 του Συντάγματος κατά την οποία, «Τα ανώτερα αιρετά μονοπρόσωπα όργανα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης δεύτερου βαθμού δεν μπορούν να ανακηρυχθούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν βουλευτές κατά τη διάρκεια της θητείας για την οποία εξελέγησαν, ακόμη και αν παραιτηθούν».
Μοιάζει απλό και κατανοητό, σωστά; Ναι, για τους περισσότερους, όχι όμως για το καλομαθημένο καθεστωτικό ΠΑΣΟΚ, το οποίο εφόσον διαπιστώσει ότι ο νόμος δεν του ταιριάζει, προσπαθεί είτε να τον χλευάσει είτε να τον αλλάξει. Χαρακτηριστική η αρθρογραφία της εποχής, βάζει λέξη-λέξη τις πασοκικές σκέψεις στο χαρτί, να τις θυμόμαστε για πάντα.
«Από το άρθρο 56 του Συντάγματος προκύπτει απόλυτο κώλυμα της κ. Γεννηματά», δήλωνε ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Αντώνης Μανιτάκης, και σημείωνε: «Η υποψηφιότητά της εμπίπτει στο ρητό και ειδικό κώλυμα του άρθρου αυτού, κατά συνέπεια όχι μόνο δεν μπορεί να εκλεγεί βουλευτής, αλλά ούτε και να ανακηρυχθεί υποψήφια, ακόμη και αν παραιτηθεί».
Στην αρχή, το ΠΑΣΟΚ δεν έβλεπε κώλυμα, άσχετα με τι έλεγε ο κ. Μανιτάκης. «Δεν υπάρχει κώλυμα εκλογιμότητας για το ψηφοδέλτιο Επικρατείας», σχολίαζε ο Γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Αθανασάκης. Όπως υποστήριζε, «το Σύνταγμα το απαγορεύει μονάχα για όσους εκτίθενται με σταυρό».
Ο ίδιος άνθρωπος, μετά την κρίση του Αρείου Πάγου: «Η σημερινή απόφαση του Αρείου Πάγου είναι απαράδεκτη αδιανόητη και προκλητική. Είναι δικαστικό πραξικόπημα. Ο Άρειος Πάγος δεν προστάτευσε σήμερα το θεσμικό κύρος και την ανεξαρτησία του. Ενεπλάκη ενεργά στην προεκλογική αντιπαράθεση αποκλείοντας από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας, του ΠΑΣΟΚ την επικεφαλής του, Φώφη Γεννηματά, για δήθεν τυπικούς λόγους. Για μία ακόμα φορά γίνεται αντιληπτό ότι το πρόβλημα της Δικαιοσύνης στην Ελλάδα είναι βαθύ και εξαιρετικά κρίσιμο. Υπάρχει πρόβλημα Δημοκρατίας και Κράτους Δικαίου». Δήθεν τυπικοί λόγοι. Αειθαλές το επιχείρημα, όπως πρόσφατα προσπαθούσε να τεκμηριώσει και ο κ. Μπουτάρης.
«Η ΝΔ είναι αδίστακτη. Χειραγωγεί και χρησιμοποιεί επανειλημμένα τη δικαιοσύνη στον πολιτικό σχεδιασμό της»σχολίαζε με τη σειρά του ο Πέτρος Ευθυμίου.
Ο ειδικός-ειδικότερος των ειδικών, και διαθέτων αλάνθαστο, κ. Βενιζέλος εκτιμούσε ότι υπάρχει πρόβλημα με τη«γραμματική» ερμηνεία του νόμου στο θέμα της εκλογιμότητας της πρώην υπερνομάρχη Αθηνών - Πειραιώς. «Κατά παράδοση τα πολιτικά δικαστήρια, δηλαδή τα Πρωτοδικεία, ως προς τους υποψηφίους των εκλογικών περιφερειών και ο Άρειος Πάγος, ως προς τους υποψηφίους βουλευτές Επικρατείας, δεν ελέγχουν κατά την φάση της ανακήρυξης την συνδρομή τυχόν κωλύματος αλλά εστιάζονται στον έλεγχο των λεγομένων θετικών προσόντων εκλογιμότητας. Ο καθένας συνεπώς μπορεί να βγάλει εύκολα τα συμπεράσματά του, βλέποντας ποιο είναι το επιδιωκόμενο πολιτικό αποτέλεσμα αυτής της δικαστικής κρίσης», κατέληξε ο κ. Βενιζέλος». Δηλαδή ο κ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στην «κατά παράδοση» συνήθεια και όχι στον κανόνα. Πιθανολογώ ότι γνώριζε πολύ καλά το κώλυμα της κ. Γεννηματά και απλώς δεν μίλησε. Ίσως επειδή ο τότε αρχηγός του ΠΑΣΟΚ ζήτησε νομική συνδρομή από τον κ. Στεφάνου και τον κ. Παπαδημητρίου και όχι από εκείνον. Ίσως να μην τον ενοχλούσε το κόντεμα της Φώφης, η οποία, μετά την ιστορία αυτή επέστρεψε (για λίγο) στην αργομισθία της στην Εθνική Τράπεζα. Ένας αντίπαλος, πεσμένος.
Ή ίδια η κ. Γεννηματά δήλωνε, «Έχουμε να κάνουμε με μια παλιά, πολύ παλιά και αδίστακτη δεξιά. Ο δημοκρατικός κόσμος της χώρας θα πρέπει να αντιδράσει. Υπομονή, έμειναν μόνο δεκαπέντε μέρες. Δύναμη και αισιοδοξία. Δεν είναι ζήτημα νομικό, είναι καθαρά πολιτικό. Σε αυτήν ακριβώς την απόφαση θα πρέπει να αντιδράσει ολόκληρος ο δημοκρατικός κόσμος της χώρας». Αθάνατη πασοκαρία! Όταν δεν την βολεύει ένα νομικό ζήτημα, το μεταφράζει σε πολιτικό! Και όταν αφορά στην ίδια και ψαλιδίζει την διαιώνιση της βόλεψής της, απευθύνεται στον δημοκρατικό λαό, τον οποίο καλεί να αντιδράσει!
Και τι αναφέρει, αλήθεια, σχετικά με το δεδομένο κώλυμα; Αντίστοιχες ομιχλώδεις και ασαφείς φιλολογίες όπως και ο κ. Μπουτάρης. Ότι δηλαδή, η θέση δεν επηρεάζει την ουσία της εκλογής, δεν επηρεάζει το εκλογικό σώμα. Ο νόμος κάτω από το δικό μας φίλτρο, κατά το επίκαιρο συμφέρον μας. «Η μεγάλη διαφορά είναι ότι στην Α’ Αθήνας διεκδικείς τον σταυρό προτίμησης και άρα μπορεί να επηρεάσει το εκλογικό σώμα η θέση του νομάρχη (...) Στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας δεν υπάρχει σταυρός».
Ο Ανδρέας Λοβέρδος σχολίαζε ότι, «για πρώτη φορά στα 33 αυτά χρόνια, ο Αρειος Πάγος εξετάζει προ των εκλογών τα κωλύματα εκλογιμότητας. Πρόκειται για απόλυτο αιφνιδιασμό τον οποίο επιχειρεί η δικαιοσύνη στο πολιτικό σύστημα της χώρας». Απαγορεύεται και η πρώτη φορά, για τους παλιο-πασόκους τύπου Λοβέρδου, υποστηρικτή της υποψηφιότητας του κ. Μπουτάρη, με το κόμμα του (ναι, συνεχίζει να διαθέτει κόμμα χωρητικότητας τηλεφωνικού θαλάμου, ο κ. Λοβέρδος).
Σχετικά με το κώλυμα εκλογιμότητας της κ. Γεννηματά, ο Γιώργος Παπανδρέου έκανε λόγο για «κίνηση πανικού από πλευράς κυβέρνησης».
Σύμφωνα περισσότερο ψύχραιμες αναφορές της εποχής, το πρόβλημα που υφίστατο με το Σύνταγμα ήταν σε γνώση τόσο των επιτελών του κ. Γ. Παπανδρέου, όσο και της κ. Φώφης Γεννηματά. Ανέλαβαν να το διερευνήσουν οι συνταγματολόγοι του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, εάν υφίστατο πρόβλημα, θα ανέκυπτε μετά τις εκλογές και τυχόν ένσταση στο εκλογοδικείο. Ετσι, ο κ. Γ. Παπανδρέου επέλεξε να λάβει το συγκεκριμένο «ρίσκο».
Κι όταν κατάλαβαν ότι είχαν πλέον χάσει, δεν σιώπησαν. Τα έριξαν και στον Άρειο Πάγο! Ο τότε υπεύθυνος για θέματα Δικαιοσύνης του ΠαΣοΚ, κ. Αλ. Παπαδόπουλος, έθεσε θέμα μη νόμιμης σύνθεσης του Πρώτου Τμήματος του Αρείου Πάγου. «Μυστικώς αποφασίστηκε η σύνθεση πενταμελούς ομάδας διαχείρισης των εκλογών και συμπεριελήφθησαν άτομα, δικαστές, αρεοπαγίτες, μεταξύ των οποίων υπάρχει και αρεοπαγίτης-επιθεωρητής, που απαγορεύεται να συμμετέχει στη σύνθεση της δικαστικής κρίσης». Φυσικά και η Φώφη Γεννηματά αποκλείστηκε. Φανερώς, όχι μυστικώς.
Στα καθ’ημάς: Γνώριζαν το κώλυμα εκλογιμότητας του κ. Μπουτάρη ο ίδιος και οι νομικοί συνεργάτες του;
Υποθέτω ότι δεν μπορεί παρά να το γνώριζαν. Το γιατί αδιαφόρησαν, παραμένει μυστήριο. Ίσως επειδή πίστευαν ότι εάν εκλεγεί, κανείς δεν θα τολμήσει να υποβάλλει ένσταση ή ότι με τον κ. Βενιζέλο κουμανταδόρο στην κυβέρνηση και μεσαιωνικού τύπου φεουδάρχη στο τσιφλίκι της Θεσσαλονίκης, ο κ. Μπουτάρης και να είχε πρόβλημα σε περίπτωση τυχόν ένστασης, τα δικαστήρια μπορεί να ‘τύχαιναν φιλικά’ και να έκριναν το κώλυμα ως αμελητέο και μη ουσιαστικό. Γι’αυτό και οι δήθεν άνετες δηλώσεις του κ. Μπουτάρη ότι δεν υπάρχει κανένα θέμα κ.τ.λ., όταν πολύ καλά γνώριζε ότι φυσικά και υπήρχε.
Πλέον, με το ντεπώ γνώσης του τραγικού αυτογκόλ της περίπτωσης κωλύματος της Φώφης, ο ντέπιουτης μινίστρος Βενιζέλος, με την αμέριστη στήριξη και το χάδι του συγκυβερνήτη Σαμαρά, δεν ρίσκαρε αυτή τη φορά. Αυτή τη φορά, το πρόβλημα εμφανιζόταν στον αγαπημένο συνοδοιπόρο του, Γιάννη Μπουτάρη. Αυτή τη φορά θα πανηγυρίσει εάν τυχόν εκλεγεί ο συγκεκριμένος γιατί είναι ο αγαπημένος του.
Κι έτσι, τραγικοί και μοιραίοι, άλλαξαν τον εκλογικό νόμο, μόλις μερικές μέρες πριν τις εκλογές. Πρώτη φορά έγινε αυτό, στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας.
Κανείς δεν μίλησε για μια παλιά, πολύ παλιά κι αδίστακτη Δεξιά, αυτή τη φορά, τώρα η δεξιά είναι συνεταιράκι μας.
Κανείς δεν μίλησε για θεσμικό κύρος και ανεξαρτησία, αυτή τη φορά.
Κανείς δεν μίλησε για κίνηση πανικού από πλευράς κυβέρνησης, αυτή τη φορά.
Κανείς δεν μίλησε για εκλογικό πραξικόπημα, αυτή τη φορά.
Δεν πειράζει!
Θα μιλήσουν οι δημότες Θεσσαλονίκης, αυτή τη φορά.
Το ζήτημα της υποψηφιότητας της Φώφης Γεννηματά από συνταγματική σκοπιά: http://www.eanda.gr/nomikos- logos/zitima-tis- ypopsifiotitas-tis-fofis- gennimata-apo-syntagmatiki- skopia