Με επίκαιρη ερώτησή τους 9 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, με επικεφαλής τη βουλευτή Α΄ Θεσσαλονίκης, Δέσποινα Χαραλαμπίδου, αναδεικνύουν το εύρος της κρίσης που πλήττει τον τοπικό Τύπο, σκιαγραφούν τις συνθήκες ευτελούς εργασίας σ΄ αυτόν και υποδεικνύουν την...
καταπάτηση της νομοθεσίας και την καταστρατήγηση ουσιωδών εργασιακών δικαιωμάτων.
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης των 9 βουλευτών έχει ως εξής:
Οι εφημερίδες και ευρύτερα ο χώρος του Τύπου είναι ένας κλάδος που χαρακτηρίζεται από την καταστρατήγηση των εργασιακών σχέσεων, όπου η ελαστική εργασία ανθεί, καθώς επίσης και η «μαύρη», ανασφάλιστη εργασία και οι παράνομες μορφές εργασιακής ευελιξίας. Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει πλέον καμία συλλογική σύμβαση σε ισχύ στον κλάδο. Όλες οι συμβάσεις είναι πλέον ατομικές και πάγιο αίτημα των Ενώσεων των εργαζομένων είναι η υπογραφή νέας ΣΣΕ, προκειμένου να σταματήσει να ισχύει «ο νόμος της ζούγκλας». Σε όλες τις εφημερίδες οι εργαζόμενοι έχουν υποστεί μεγάλες περικοπές στους μισθούς από 20% έως 30% και οι πιέσεις που ασκούν οι εκδότες είναι για ακόμη μεγαλύτερες μειώσεις. Επίσης πάρα πολλές συμβάσεις αορίστου μετατράπηκαν σε ορισμένου χρόνου ή εξωτερικές συνεργασίες με “μπλοκάκι”, οι ομαδικές απολύσεις έχουν καταστεί συχνότατο φαινόμενο και οι εναπομείναντες εργαζόμενοι παραμένουν απλήρωτοι για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Όσον αφορά στην κατάσταση στη Θεσσαλονίκη, οι τελευταίες εξελίξεις στις εργασιακές σχέσεις στον ημερήσιο και εβδομαδιαίο Τύπο, αναδεικνύουν άλλη μια πτυχή του δήθεν «success story» κυβέρνησης και εργοδοτών, μέσα από την εφαρμογή δεκάδων αντεργατικών μνημονιακών μέτρων στις περισσότερες εκδοτικές επιχειρήσεις. Ενδεικτικά, η ανεργία των δημοσιογράφων αγγίζει το 40% και στις σπάνιες περιπτώσεις κανονικών προσλήψεων, αυτές γίνονται βάσει του κατώτατου μισθού ανειδίκευτου εργαζόμενου.
«Αγγελιοφόρος»
Τα χρόνια της κρίσης οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν σχεδόν κατά 40%, κυρίως με εθελούσιες εξόδους. Σήμερα, επικρατεί πλήρης ανασφάλεια στους 120 εργαζόμενους της εφημερίδας, καθώς δεν τους έχουν καταβληθεί οι μισθοί Ιουλίου, Αυγούστου, Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους, καθώς και μέρος των μισθών Αυγούστου και Σεπτεμβρίου του 2013. Για την τρίμηνη καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών έχει ήδη κληθεί να παράσχει εξηγήσεις από το Τμήμα Κοινωνικής Επιθεώρησης του ΣΕΠΕ ο εκδότης.
Πέρα από την μη καταβολή των μισθών ολόκληρων μηνών, ωστόσο, στον «Αγγελιοφόρο» έχουν επιβληθεί ήδη εδώ και έναν χρόνο ατομικές συμβάσεις με μειώσεις της τάξης του 25%. Οι συμβάσεις αυτές περιείχαν σχετική ρήτρα, βάσει της οποίας η καθυστέρηση καταβολής μισθών θα σήμαινε αυτόματη επαναφορά στα προ της μειώσεως επίπεδα. Ωστόσο, σήμερα η εργοδοσία αρνείται να αναγνωρίσει το 25% επιπλέον στις αποδοχές του προσωπικού, το οποίο προκύπτει λόγω της ενεργοποίησης της ρήτρας, εξαιτίας της καθυστέρησης καταβολής μισθών κατά τους προηγούμενους μήνες. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι η διοίκηση της εταιρείας προετοιμάζει να προτείνει ένα νέο πρόγραμμα «διάσωσης», προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η επιχείρηση από κάποια τράπεζα, το οποίο θα περιλαμβάνει: α) νέα μείωση προσωπικού, β) νέα ατομική σύμβαση με ακόμη μεγαλύτερες μειώσεις 40% έως 50% στους μισθούς που ισχύουν σήμερα και είναι αυτοί της τελευταίας ΣΣΕ, αφού η προηγούμενη συμφωνία, με βάση την οποία είχαν υπογραφεί οι ατομικές συμβάσεις, έληξε.
Επιπρόσθετα, στην αβεβαιότητα μεταξύ των εργαζομένων συντελεί και η πλήρης απουσία διοίκησης της επιχείρησης από τις αρχές του μήνα, η οποία καλύφθηκε έπειτα με τον προσωρινό διορισμό του δικηγόρου του εκδότη Α. Μπακατσέλου στην θέση του γενικού διευθυντή. Μάλιστα, ο τελευταίος, σε συνάντησή του με τους εργαζόμενους, μπροστά στην επικείμενη 48ωρη απεργία που είχε κηρυχθεί στην εφημερίδα την περασμένη εβδομάδα, ζήτησε από τα σωματεία να απεργούν οι εργαζόμενοι Δευτέρα ή Τρίτη, για να μην χάνει έσοδα από το φύλλο της Κυριακής!
«Μακεδονία»
Είναι γνωστό το πρόγραμμα «εθελούσιων» αποχωρήσεων, προς τις οποίες οδηγήθηκαν 80 εργαζόμενοι της εφημερίδας το 2011. Σε αυτούς προστέθηκαν άλλες 13 απολύσεις εργαζομένων, οι οποίοι αρνήθηκαν να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις, ενώ το εναπομείναν προσωπικό υπέστη μεγάλες μειώσεις. Τα ιδιωτικά συμφωνητικά που υπέγραψαν οι «εθελούσιοι»-απολυμένοι προέβλεπαν εξόφληση των αποζημιώσεων έως 31/8/2013, κάτι που βεβαίως δεν τηρήθηκε.
Η εφημερίδα έλαβε κρατική επιδότηση ύψους 10,2 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Ανάπτυξης αλλά και τραπεζικό δάνειο 1,4 εκατ. ευρώ επιπλέον. Προϋπόθεση του προγράμματος, προκειμένου να λάβει η εφημερίδα αυτό το ποσό από τον κρατικό προϋπολογισμό, ήταν αφενός μεν να γίνει κερδοφόρα, αφετέρου δε να ενισχυθεί η ρευστότητα της, προκειμένου να εξοφληθούν οφειλές της προς το Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία και δεδουλευμένα σε πρώην και νυν εργαζομένους.
Συγκεκριμένα, το 2010 η εκπρόσωπος του εκδότη ενημέρωσε για το εν λόγω πρόγραμμα, το οποίο παρουσίασε ως μονόδρομο για την επιβίωση της εφημερίδας. Βάσει αυτού, το προσωπικό θα μειωνόταν κατά 80 άτομα και οι αποδοχές κατά 40%. Ήδη υπήρχαν καθυστερήσεις στη μισθοδοσία και οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν κινητοποιήσεις, που διήρκεσαν περίπου τρεις μήνες, και επίσχεση εργασίας. Μετά από διαπραγματεύσεις, δέχτηκαν να «βάλουν πλάτη», προκειμένου να ξανανοίξει η εφημερίδα. Πάνω από 65 άτομα δήλωσαν ότι αποχωρούν «εθελουσίως», καθώς πολλοί από αυτούς γνώριζαν ότι θα είναι μπροστά στον κατάλογο των απολύσεων (π.χ. ανύπαντρες, ανύπαντροι, χωρίς οικογένειες, νέοι σε ηλικία κλπ). Περίπου 130 άτομα υπόγραψαν ατομικές συμβάσεις, με τις οποίες δέχονταν μειώσεις περίπου 30% στους μισθούς, με αντάλλαγμα την προστασία της θέσης εργασίας τους προσωποπαγώς, ενώ 27 άτομα δήλωσαν ότι δεν δέχονται να υπογράψουν αυτές τις συμβάσεις, εκ των οποίων 13 απολύθηκαν.
Με βάση τους όρους που προέβλεπε το πρόγραμμα του Υπουργείου Ανάπτυξης, τα χρήματα της επιχορήγησης χρησιμοποιήθηκαν για την εξόφληση χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, το ελληνικό Δημόσιο και περίπου 550.000 ευρώ μοιράστηκαν σε νυν εργαζόμενους για δεδουλευμένα δυόμιση μηνών, που όφειλε η εταιρία, εξαιτίας νέων καθυστερήσεων στη μισθοδοσία, και για την εξόφληση μέρους από τα χρωστούμενα σε «εθελούσιους» και απολυμένους, που αφορούσαν δεδουλευμένα τριών μηνών του 2010, σύμφωνα με τα όσα είχε δεσμευθεί η διοίκηση της εταιρίας. Η εταιρία, μόλις πήρε την επιχορήγηση, κάλεσε όσους «εθελούσιους» και απολυμένους ήθελαν να περικόψουν κατά 40% τα ποσά που τους οφείλονταν, να το δηλώσουν, για να λάβουν αμέσως τα υπόλοιπα. Ανταποκρίθηκαν αρκετοί και έτσι «εξοφλήθηκαν», ενώ πολλοί αρνήθηκαν. Εκείνοι έλαβαν περίπου ένα 40% της συνολικής οφειλής. Αντίστοιχα ποσά οφείλει η «Μακεδονία» και στους νυν εργαζόμενους και βάσει των ατομικών συμβάσεων που έχουν υπογράψει αυτά οφείλουν να αποπληρωθούν μέχρι το Δεκέμβριο του 2014. Πλην όμως, τα χρήματα του προγράμματος που προβλέπονταν για τους εργαζόμενους, δεν έφτασαν, για να ικανοποιήσουν όλες τις υποχρεώσεις.
Πρόσφατα η επιχείρηση αιτήθηκε ένταξης στο άρθρο 99, ζητώντας περισσότερο χρόνο, για να αποπληρώσει τα νέα χρέη που συσσωρεύτηκαν, κυρίως σε Ταμεία, κατά την τελευταία τριετία. Παράλληλα, ζητούσε να συμπεριληφθούν στη ρύθμιση και τα περίπου 900.000 ευρώ που χρωστά σε νυν εργαζόμενους, «εθελούσιους» και απολυμένους. Από τους 78 εργαζόμενους της «Μακεδονίας» οι 68 δέχτηκαν να ξεκινήσει η διαδικασία της διαβούλευσης για τον τρόπο αποπληρωμής των δεδουλευμένων, που έπρεπε εξοφληθούν το Δεκέμβριο του 2014. Οι άλλοι 10 εργαζόμενοι δεν ζήτησαν να εξαιρεθούν, ενώ «εθελούσιοι» και απολυμένοι προχώρησαν σε παράσταση στο δικαστήριο και ζήτησαν την εξαίρεσή τους από το τετράμηνο καθεστώς προστασίας της εταιρίας. Το αίτημά τους έγινε δεκτό.
Αυτή τη στιγμή, το μέλλον της εφημερίδας παραμένει αβέβαιο. Οι πρώην εργαζόμενοι κινδυνεύουν να χάσουν δεδουλευμένα τριών μηνών και οι νυν δεδουλευμένα και αποζημιώσεις. Σήμερα η εταιρία έχει αποπληρώσει στους εργαζόμενους και τον Σεπτέμβριο και χρωστά τον Οκτώβριο, αλλά το φαινόμενο των καθυστερήσεων στην καταβολή των δεδουλευμένων είναι συχνό.
«Σπορ του Βορρά»
Πρόσφατα η διοίκηση απαίτησε την αποχώρηση του 1/3 περίπου του προσωπικού (10 εργαζόμενοι), προκειμένου να συνεχίσει να εκδίδει την εφημερίδα, διαφορετικά μετά με την είσοδο του 2015 θα προχωρήσει σε απολύσεις. Η καθυστέρηση της μισθοδοσίας είναι στους δύο μήνες και πάντα υπάρχει η απειλή του άμεσου «λουκέτου».
«Τύπος Θεσσαλονίκης»
Ενώ υπάρχουν καθυστερήσεις στην καταβολή δεδουλευμένων, η επιχείρηση προχώρησε στην υπογραφή ατομικών συμβάσεων και την απόλυση 2 δημοσιογράφων.
«Metrosport»
Παρά το γεγονός ότι είναι η πρώτη σε κυκλοφορία αθλητική εφημερίδα της Θεσσαλονίκης, υπάρχουν πολύμηνες καθυστερήσεις δεδουλευμένων μισθών, οι οποίες πλησιάζουν το ένα έτος, και οι πληρωμές «έναντι» είναι συχνότατο φαινόμενο. Η εφημερίδα εκδίδεται με 7 άτομα στο μισθολόγιο και κάπου 10 δημοσιογράφους με “μπλοκάκι”, ενώ όλοι σχεδόν δουλεύουν αμισθί και στο ραδιόφωνο. Όσοι βρίσκονται στο μισθολόγιο, έχουν υποχρεωθεί σε ατομικές συμβάσεις, που έγιναν χωρίς καμία διαβούλευση με τις Ενώσεις του προσωπικού, με μειώσεις στους μισθούς από 30% έως και 50%, ενώ ο εκδότης, κάθε φορά που οι Ενώσεις προχωρούν σε απεργιακές κινητοποιήσεις, στήνει απεργοσπαστικό μηχανισμό.
Κατόπιν αυτών, οι βουλευτές ΣΥΡΙΖΑ ερωτούν τους υπουργούς Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας και Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας τα ακόλουθα:
1. Σε τι ενέργειες σκοπεύει να προβεί το Υπουργείο Εργασίας άμεσα για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στις επιχειρήσεις στον χώρο του Τύπου, για τον έλεγχο των συνθηκών εργασίας, της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας και την πάταξη των όποιων πρακτικών εργοδοτικής αυθαιρεσίας;
2. Τι προτίθενται να κάνουν για την αποπληρωμή του συνόλου των δεδουλευμένων μισθών των εργαζομένων (δημοσιογράφων, τεχνικών, διοικητικού προσωπικού) στις εφημερίδες της Θεσσαλονίκης, τη διασφάλιση της έγκαιρης και πλήρους καταβολής τους στο μέλλον, τον έλεγχο της τήρησης της νομοθεσίας ως προς τις απολύσεις;
3. Τι προτίθενται να κάνουν για την αποπληρωμή όλων των οφειλών προς τους πρώην («εθελούσιες» αποχωρήσεις και απολυμένους) και νυν εργαζόμενους της εφημερίδας «Μακεδονία»;
