Ενα σύντομο σχόλιο απο τον γραφοντα Π.Πετράκη : Οχι μόνο προκειται περι εισβολής, οχι μόνο προκειται περι κατοχής εδαφους της ΕΕ, οχι μόνο προκειται περι τρομοκρατησης αλλα μας ζητουν και τα ρεστα! Αυτον το λυκο βαζουμε να διαμεσολαβησει για το Κυπριακό; Φθανει μεχρι και...
του σημειου να κανει σχόλια και για την εξωτερικη πολιτικη που ασκει ενα κυριαρχο κράτος ταυτιζομενος με την Τουρκικη πλευρα. Ακολουθει η συνεντευξη του στη εφημεριδα "Αλήθεια"
Το όνομα του προφέρεται στα ελληνικά: Έσπεν Μπαρτ Άιντα. Για να τελειώνουμε με αυτό. Το δεύτερο μεγαλύτερο πρόβλημα στο νησί μετά το Κυπριακό, είναι το πως προφέρεται το όνομα σας, είπαμε μεταξύ σοβαρού και αστείου στον ειδικό σύμβουλο του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Espen Barth Eide, για να σπάσει ο πάγος, και αυτός επανέλαβε μερικές φορές το ονοματεπώνυμό του –υπάρχει και ηχογραφημένο ντοκουμέντο- ώστε να λυθεί επιτέλους αυτό το ζήτημα... Απ' εκεί και πέρα, ο Νορβηγός κύριος Άιντα μιλάει καθαρά, δεν κρύβει λόγια, για το πως αντιλαμβάνεται το Κυπριακό και τις παραμέτρους που το συντηρούν, καθώς και για την «κρίση για τους υδρογονάνθρακες», όπως χαρακτηρίζει αυτό που η ελληνοκυπριακή πλευρά ονομάζει «τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ». Στα όσα σημαντικά ανέφερε ο αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών, στα πλαίσια της συνέντευξης που παραχώρησε στην «Αλήθεια», συμπεριλαμβάνεται σίγουρα και το σύντομο σχόλιο του για τις προσπάθειες που καταβάλλει η Κυπριακή Δημοκρατία για σύναψη συνεργασιών με γειτονικά κράτη, όπως είναι η Αίγυπτος και το Ισραήλ. Θεωρεί ότι οι προσπάθειες αυτές έχουν αρνητική επίδραση στο Κυπριακό.
Ερ. Σε ποια φάση βρισκόμαστε σήμερα σε σχέση με τις συνομιλίες; Αναμένετε να λήξει η τουρκική navtex και να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις;
Απ. Γνωρίζετε ότι την τελευταία φορά που ήμουν εδώ προσπάθησα να παρουσιάσω ένα είδος πακέτου, φόρμουλα, το οποίο δεν δημιούργησε και μεγάλο ενθουσιασμό. Η αίσθηση ήταν ότι ήταν πάρα πολλή για τη μια πλευρά και πολύ λίγη για την άλλη πλευρά. Και τώρα επέλεξα να ρωτήσω τους ηγέτες τι πιστεύουν ότι πρέπει να γίνει. Διότι και οι δυο ηγέτες μου έχουν πει με πολύ πειστικό τρόπο ότι θέλουν να συνομιλήσουν, ότι πραγματικά θέλουν να επιστρέψουν πίσω (σ.σ. στο τραπέζι του διαλόγου), πραγματικά κατανοούν ότι πρέπει να γίνει μια συμφωνία γι αυτό το θέμα και καταλαβαίνουν ότι η συμφωνία πρέπει να γίνει αρκετά σύντομα. Και τους πιστεύω. Το ίδιο και η Τουρκία και η Ελλάδα, ο κ. Σαμαράς. Μίλησα μαζί τους. Όμως, δεν είναι ξεκάθαρο πως θα επιστρέψουν οι δυο πλευρές στο τραπέζι (σ.σ. των διαπραγματεύσεων). Πιστεύω ότι θέλουν. Δεν μπορώ να πω τώρα πότε ακριβώς και πως ακριβώς, αλλά έχω την ισχυρή αίσθηση ότι κατά τη διάρκεια του χειμώνα θα επαναρχίσουν οι συνομιλίες. Η εντολή μου είναι πολύ αυστηρή. Η εντολή μου από το ΓΓ, που υποστηρίζεται από το Συμβούλιο Ασφαλείας, στην πραγματικότητα δεν είναι να φέρω τις πλευρές στο τραπέζι (σ.σ. των συνομιλιών), είναι να τις βοηθήσω όταν θα είναι στο τραπέζι. Έτσι εάν περιοριστώ στενά στην εντολή μου, θα έλεγα «πάω στη Γενεύη και φωνάξετε με όταν θα είστε έτοιμοι». Θα μου πάρει λίγες ώρες μέχρι να ταξιδέψω εδώ, αλλά δεν είμαι υποχρεωμένος να είμαι εδώ όταν δεν συνομιλάτε. Όμως, τους ρώτησα εάν με θέλουν να τους βοηθήσω με κάποιο τρόπο να επιστρέψουν (σ.σ. στις συνομιλίες) και μου είπαν «ναι». Αλλά αυτή δεν είναι η εντολή μου. Και είναι σημαντικό για μένα να το λέω αυτό, διότι κάποτε επικρατεί δημοσίως η αντίληψη ότι έχει συμβεί αυτό (σ.σ. πάγωμα των συνομιλιών), επειδή εγώ δεν είμαι στο τραπέζι να τους βοηθήσω. Αυτό, λοιπόν, που εγώ και η ομάδα μου κάνουμε τώρα, περισσότερο -από το να σκεφτόμαστε πως θα πάμε στο τραπέζι- είναι το να συνεχίζεται η προετοιμασία για το τι θα κάνουμε στο τραπέζι. Διότι το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι το να έχουμε μια πολύ καλή προετοιμασία, να οργανώσουμε ένα σχέδιο, για διεξέλθουμε γρήγορα όλα τα κεφάλαια. Και έχουμε συμφωνήσει και με τις δυο πλευρές ότι θα αρχίσουμε από το Περιουσιακό, στοιχεία από το Εδαφικό, Διακυβέρνηση και Διαμοιρασμό Εξουσιών. Και είναι η πρώτη φορά που οι δυο πλευρές έχουν αποδεχθεί να ξεκινήσουν με το Περιουσιακό. Παρεμπιπτόντως, αυτό είναι νομίζω κάτι πολύ σημαντικό για τους Ελληνοκύπριους, διότι, παραδοσιακά, οι Τουρκοκύπριοι προτιμούσαν να συζητούν μόνον τα θέματα της Διακυβέρνησης στην αρχή. Αυτό έχει σπάσει και πρέπει πιστεύω να εκτιμηθεί, και θα πρέπει να συνεχιστεί ολοταχώς ο σχεδιασμός, όταν οι δυο πλευρές βρουν την κατάλληλη στιγμή, ή, στην πραγματικότητα, όταν ο Αναστασιάδης βρει την κατάλληλη στιγμή να επιστρέψει στις συνομιλίες, αφού ο Έρογλου είναι στο τραπέζι.
Ερ. Έχετε πει ότι η μια πλευρά έχει βρει τη φόρμουλα σας πολύ λίγη. Εννοείτε την τουρκοκυπριακή πλευρά;
Απ. Ναι. Παρεμπιπτόντως η λέξη «φόρμουλα» δεν είναι δική μου, αλλά όλοι τη χρησιμοποιούν... Το κλειδί, το οποίο είναι νέο, είναι η ιδέα μου για δημιουργία μια κοινής ομάδας προβληματισμού (reflection group), για κοινό προβληματισμό, όχι για αποφάσεις, όχι για διαπραγματεύσεις, αλλά για σκέψεις για το μέλλον των υδρογονανθράκων σε μια ενωμένη Κύπρο. Και έχει να κάνει μόνον για το τι θα γίνει σε μια ενωμένη Κύπρο και όχι εάν δεν βρεθεί λύση. Αυτό θα δώσει το έναυσμα για να συνδέονται τα θέματα που έχουμε να δούμε σε μια Κύπρο ενωμένη. Όχι μόνον το διαμοιρασμό των εσόδων, αλλά και το πως θα αποφασίσουμε τη μεταφορά του φυσικού αερίου, για το πως και που θα αναπτυχθεί η βιομηχανία παροχής υπηρεσιών, για τις ανάγκες που θα δημιουργηθούν σε ειδικούς/τεχνοκράτες στην παροχή υπηρεσιών για τους υδρογονάνθρακες, για τις θαλάσσιες επιχειρήσεις, για το περιβάλλον. Υπάρχουν πολλά σοβαρά θέματα που θα εμφανιστούν στην ενωμένη Κύπρο –όταν αυτό θα γίνει- που θα πρέπει να επιλυθούν. Δεν έχω εισηγηθεί συνδιαχείριση αυτών των ζητημάτων, δεν έχω εισηγηθεί διαπραγματεύσεις, και όταν κάποιοι το λένε αυτό, απλώς είναι λανθασμένο.
Ερ. Είναι απίστευτο το ότι ένα θέμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, εννοώ τους υδρογονάνθρακες, τα Ηνωμένα Έθνη θέλουν να το κάνουν δικοινοτικό ζήτημα. Δεν πρόκειται ποτέ οι Ελληνοκύπριοι να δεχτούμε κάτι τέτοιο.
Απ. Κάθε θέμα είναι για το μέλλον και οι Ελληνοκύπριοι, και οι ηγέτες σας, και τα κόμματά σας, έχουν πει ότι θέλουν λύση που είναι η δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία. Σωστά;
Ερ. Ναι, σωστά.
Απ. Λοιπόν, το μελλοντικό κράτος –ότι κι αν το αποκαλείτε, αυτό είναι άλλο ζήτημα- θα είναι ένα ομοσπονδιακό κράτος που θα περιέχει δυο συνιστώσες πολιτείες (states). Αυτό το κράτος θα πρέπει να λάβει κάποιες σημαντικές αποφάσεις για τους υδρογονάνθρακες, όπως επίσης και ένα αριθμό άλλων θεμάτων. Γι αυτό συζητάμε στο τραπέζι. Επομένως, ένα τόσο κρίσιμο θέμα είναι παράξενο να μην το αγγίξεις. Αυτό που θα ήταν παράξενο, και συμφωνώ μαζί σας, είναι εάν εισηγούμουν να συναποφασίσουμε σήμερα. Δεν μιλάμε για την τουρκική θέση. Μιλάμε για τη δική μου θέση.
Ερ. Ναι, θα ήθελα να μας πείτε τις διαφορές μεταξύ της δικής σας πρότασης και της τουρκικής. Ακούγονται περίπου οι ίδιες εισηγήσεις...
Απ. Είναι εντελώς δυο διαφορετικά πράγματα και αναρρωτιέμαι γιατί γίνεται αυτό. Ξέρετε γιατί; Επειδή κάποιοι άνθρωποι θέλουν να τις ακούνε ίδιες. Είναι εντελώς αντίθετες θέσεις. Η τουρκική θέση είναι να δημιουργηθεί μια επιτροπή που να λαμβάνει αποφάσεις σήμερα, πριν τη λύση. Η δική μου φόρμουλα, η ομάδα προβληματισμού (reflection group), είναι για να γίνονται σκέψεις, να γράφονται εκθέσεις (reports), για αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν όταν θα δημιουργηθεί το ομοσπονδιακό κράτος. Και αυτό είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Δεν είναι καν έστω κάπως κοντά (σ.σ. αυτές οι δυο προτάσεις) και είναι γι αυτό που η τουρκοκυπριακή πλευρά την βρίσκει (σ.σ. τη φόρμουλα Άιντα) πολύ λίγη. Ειλικρινά μιλώ, δεν άρεσε στην τουρκοκυπριακή πλευρά γιατί είναι πολύ μακριά από τη δική τους εισήγηση.
Ερ. Ναι, αλλά υπάρχουν ήδη οι συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ και Χριστόφια - Έρογλου για όλα αυτά τα ζητήματα που αφορούν στους κυπριακούς υδρογονάνθρακες. Αυτές οι συγκλίσεις έχουν συμπεριληφθεί στις θέσεις που κατέθεσαν και οι δυο πλευρές κατά τη δεύτερη φάση των συνομιλιών Αναστασιάδη – Έρολγου. Άρα, γιατί να το ξανανοίξουμε το θέμα;
Απ. Το θέμα των υδρογονανθράκων είναι ένα πολύ πολύπλοκο ζήτημα, ένα εκατομμύριο αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν. Όπως ήδη έχω πει -οι διάδρομοι μεταφοράς, η επιλογή της τεχνολογίας, η βιομηχανία παροχής υπηρεσιών, οι περιβαλλοντικές ανησυχίες, η εφαρμογή των προτύπων υγείας, το σύστημα φορολογίας- είναι πολύ σημαντικές αποφάσεις. Και τα γνωρίζω αυτά διότι η χώρα μου βρήκε πετρέλαιο και φυσικό αέριο στη Βόρεια Θάλασσα το 1970, και ένας αριθμός αποφάσεων που λήφθηκαν τότε, στα 1970, επηρεάζουν μέχρι σήμερα. Είναι η ευκαιρία για ολόκληρη τη χώρα. Και ο διαμοιρασμός των εσόδων είναι ένα μικρό κομμάτι όλου αυτού που γίνεται. Για παράδειγμα, οι θέσεις εργασίας, δεν είναι διαμοιρασμός εσόδων. Εάν θα γίνει μια εγκατάσταση σε μια περιοχή και όχι σε άλλη, αυτό μπορεί να σημαίνει 5000 χιλιάδες θέσεις εργασίας σε μια περιοχή και όχι σε κάποια άλλη. Και αυτό είναι πολιτικό ζήτημα, δεν είναι τεχνικό. Είναι πολιτική επιλογή. Και αυτό που βλέπει η άλλη πλευρά είναι ότι πολλές από αυτές τις αποφάσεις που πιθανόν να εφαρμοστούν το 2040 -ελπίζω ότι θα είναι 25 χρόνια μετά την επανένωση- λαμβάνονται τώρα από τους Ελληνοκύπριους. Συνεπώς αυτό είναι το επιχείρημα τους. Θέλουν να λαμβάνουν μέρος στις αποφάσεις που λαμβάνονται τώρα, επειδή θα τους επηρεάζουν στο μέλλον. Δεν το υποστήριξα αυτό, είπα απλώς ότι μπορείτε να τα σκεφτείτε μαζί, με καλή θέληση, σε αυτό το γκρουπ.
Ερ. Εάν το αποδεκτεί η ελληνοκυπριακή πλευρά, τότε οι Τουρκοκύπριοι ενδεχομένως να θέλουν να έχουν λόγο και για θέματα που αφορούν στην εξωτερική πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μετά τη λύση αυτό φυσικά και θα γίνεται, αλλά τώρα είναι η Κυπριακή Δημοκρατία που αναγνωρίζεται διεθνώς ως κράτος.
Απ. Ακριβώς αυτό είναι το θέμα. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει μια νομικά αναγνωρισμένη ταυτότητα με όλες τις ιδιότητες ενός κράτους, δεν υπάρχει αμφιβολία γι αυτό, και έχει δικαίωμα να διαχειριστεί το πετρέλαιο και το φυσικό της αέριο, έχει όμως άλυτο το πρόβλημα της [..] Υπάρχει ένα πολιτικό επιχείρημα από την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους, ότι δεν πρέπει να διαμορφωθούν καταστάσεις χωρίς αυτούς και υπάρχει και το νομικό επιχείρημα της ελληνοκυπριακής πλευράς, ότι μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις χωρίς να τους ρωτάτε (σ.σ. τους Τουρκοκύπριους). Έχετε και οι δυο δίκιο. Οι μεν λένε έχουμε το νομικό επιχειρήμα εστιάζοντας στο σήμερα, και οι άλλοι λένε υπάρχει πολιτικό επιχείρημα, εστιάζοντας στο μέλλον. Αυτό που προσπαθώ να κάνω, δεν είναι να πω «ναι» στους μεν και «όχι» στους άλλους, αλλά να βρω ένα τρόπο να το λύσω αυτό. Οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να σεβαστούν ότι μόνον το κράτος μπορεί να το κάνει τώρα (σ.σ. τη διαχείριση υδρογονανθράκων) και ότι το κράτος μπορεί να συνεχίσει να το κάνει, και το κράτος, οι Ελληνοκύπριοι πρέπει να πουν ότι σας θέλουμε μέρος του μέλλοντος και να τους καλέσουν να συζητήσουν μαζί για το μέλλον, όχι για το παρόν.
Ερ. Ας υποθέσουμε ότι επαναρχίζουν οι διαπραγματεύσεις και το Barbaros μπαινοβγαίνει στην κυπριακή ΑΟΖ...
Απ. Αυτό θα εξαρτηθεί από τις συνομιλίες. Αυτό θα εξαρτηθεί από το τι θα συμβαίνει στις συνομιλίες. Εάν οι συνομιλίες έχουν ταχεία επιτυχία τότε το Barbaros δεν πιστεύω ότι θα...
Ερ. Πώς το γνωρίζετε αυτό;
Απ. Έχω μιλήσει με όλες τις πλευρές. Αυτή είναι η αίσθηση που έχω.
Ερ. Αυτό είναι ένα μήνυμα από τον κ. Ερντογάν;
Απ. Δεν έχω πει αυτό. Αυτό που είπα είναι η άποψη που έχω σχηματίσει στο μυαλό μου, μετά που έχω συνομιλήσει με πολλούς ανθρώπους.
Ερ. Πέστε ότι επαναρχίζουν οι διαπραγματεύσεις και διαρκούν αρκετά, π.χ. ένα χρόνο. Τί θα γίνει με το Barbaros; Θα μπαινοβγαίνει στην κυπριακή ΑΟΖ;
Απ. Ίσως να πρέπει να ερωτήσετε την Άγκυρα γι αυτό το θέμα. Δεν ξέρω. Αλλά θεωρώ ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα μας οδηγήσουν στις διαπραγματεύσεις και εάν όλοι επιθυμούν να δώσουν κάποια πράγματα, και εάν όλοι επιθυμούν να είναι σοβαροί στις διαπραγματεύσεις, τότε νομίζω ότι μπορούμε να βγούμε έξω απ' αυτό, έξω από την κρίση των υδρογονανθράκων. Εάν δεν θέλετε, τότε πιστεύω ότι ίσως ήταν η τελευταία ευκαιρία και τότε ενδεχομένως να πρέπει να σκεφτείτε κάτι άλλο.
Ερ. Η τριμερής συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Αίγυπτο και αυτή που έρχεται με το Ισραήλ, επηρεάζουν το Κυπριακό;
Απ. Ναι. Πιστεύω ότι αυτό είναι ένας από τους λόγους για τη σημερινή αυξανόμενη γεωπολιτική ένταση. Επειδή αυτή (σ.σ. η συνεργασία με Αίγυπτο και Ισραήλ) είναι μια επιλογή από πολλές άλλες πιθανές επιλογές. Συνεπώς, σαν παρατήρηση δεν μπορώ να απαντήσω «όχι».
ΤΑ ΚΑΛΑ ΝΕΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΟΥΣ
«Οι Τουρκοκύπριοι θέλουν να επιστρέψουν πολλές περιουσίες»
Σύμφωνα με τον κ. Άιντα «υπάρχουν καλά νέα για τους Ελληνοκύπριους», κατά την έκφρασή του. «Οι Τουρκοκύπριοι θέλουν να επιστρέψουν πολλές περιουσίες. Πιθανόν να μην είναι τόσες όσες εσείς περιμένετε, αλλά είναι πολλές περιουσίες» πρόσθεσε. Ερωτηθείς εάν είχε κάποιο μήνυμα να στείλει, απάντησε θετικά και είπε το εξής: «Έχω δυο μηνύματα. Το πρώτο, πιστεύω ότι εάν υπάρχει θέληση και κάποια εμπιστοσύνη, μπορούμε να λύσουμε όλα αυτά τα ζητήματα. Εάν δεν υπάρχει θέληση, κανένα ζήτημα δεν μπορεί να επιλυθεί. Και δεν αφορά στις λεπτομέρειες, αφορά στη θέληση. Και προκειμένου να υπάρξει θέληση, δεν πρέπει να αφεθούν όλα στους πολιτικούς ηγέτες. Οι πολιτικοί ηγέτες στη δημοκρατία, έχουν σχέση με το κοινό, την κοινωνία. Γι αυτό, ο λαός -οι δημοσιογράφοι, οι ενεργοί πολίτες, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, αυτοί που ηγούνται στα επιχειρηματικά, οι θρησκευτικοί ηγέτες, ο Αριχεπίσκοπος, ο Μουφτής, ο οποιοσδήποτε και ότι και να είναι αυτοί- όλοι έχουν ρόλο να διαδραματίσουν. Δεν είναι δική μου δουλειά να πω τι θα πρέπει να σκεφτείτε, αλλά θα έλεγα ότι θα πρέπει να σκεφτείτε αυτό που έχει σημασία για τον καθένα, οι άνθρωποι θα πρέπει να σκεφτούν οι ίδιοι, τι θέλουν. Θέλουν να ζουν μαζί ή προτιμούν κάτι εναλλακτικό, προτιμούν το οργανωμένο διαζύγιο. Και τότε να πράξετε ανάλογα».
Πηγή:Κυπριακή εφημερίδα "Αλήθεια"
Για τη μεταφορά: Π.Πετράκης
