επιπτώσεις σε όλα τα Βαλκάνια, όπου οι εκκλησίες θα αισθάνονται την πίεση να ευθυγραμμιστούν με την Κωνσταντινούπολη ή τη Μόσχα»
Η απόφαση του ηγέτη της Ορθοδοξίας Βαρθολομαίου να παραχωρήσει στην ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία την ανεξαρτησία της από τη Μόσχα θα θέσει τη μια ορθόδοξη εκκλησία εναντίον της άλλης στα Βαλκάνια υποστηρίζει σε δημοσίευμά του το πόρταλ Balkan Insight.
«H βόμβα της αυτοκεφαλίας της Ουκρανίας θα γίνει αισθητή στα Βαλκάνια» τιτλοφορείται το δημοσίευμα, σημειώνοντας ότι η απόφαση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, αψήφησε τη ρητή επιθυμία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία αμφισβητεί επίμονα το δικαίωμα της ουκρανικής Εκκλησίας να διαχειρίζεται τις δικές της υποθέσεις. Το ποσοστό των κληρικών, των ενοριών και των λαϊκών στην Ουκρανία που θα προσχωρήσει στην ανεξάρτητη εκκλησία παραμένει ένα ζήτημα - αν και θεωρείται βέβαιο ότι οι ρωσόφωνες κοινότητες θα αντισταθούν στον διαχωρισμό από τη Μόσχα.
Όπως αναφέρεται, εκτός από την εξοργισμένη Ρωσία, η απόφαση του κ. Βαρθολομαίου θα έχει επιπτώσεις σε όλα τα Βαλκάνια, όπου οι εκκλησίες θα αισθάνονται την πίεση να ευθυγραμμιστούν με την Κωνσταντινούπολη ή τη Μόσχα.
Πέραν της διαίρεσης των Βαλκανικών Ορθοδόξων Εκκλησιών σε «στρατόπεδα» υπέρ και κατά της Μόσχας, η ανεξαρτησία της Ουκρανικής Εκκλησίας θα έχει ένα άλλο σημαντικό αποτέλεσμα.
Οι «φιλόδοξη» τριάδα
Σύμφωνα με το BI, τα Βαλκάνια φιλοξενούν τουλάχιστον τρεις εκκλησίες με τις δικές τους φιλοδοξίες για αυτοκεφαλία – της ΠΔΓΜ, του Μαυροβουνίου και της Μολδαβίας – με αναπτερωμένο το ηθικό, όλες τους θα αφιερωθούν στις δικές τους προσπάθειες για να κερδίσουν το ίδιο προνόμιο με την Ουκρανία.
«Αλλά το πρόβλημα για την Ορθόδοξη Εκκλησία είναι ότι η διαμάχη δεν θα περιοριστεί στην Ουκρανία ή τους δύο αντίπαλους πατριάρχες της Μόσχας και της Κωνσταντινούπολης. Άλλες εκκλησίες εισέρχονται στη διαμάχη» σχολιάζει ο δημοσιογράφος.
Η «αντίθετη» Σερβία
Η Σερβία και η Ρωσία είναι ιστορικά στενά σλαβικά έθνη και - με το βλέμμα στις δικές της εκκλησίες που έχουν αποσχιστεί, το Μαυροβούνιο και την ΠΓΔΜ - ο πατριάρχης της Σερβίας Ειρηναίος έχει ήδη καταδικάσει την εκστρατεία της Ουκρανικής Εκκλησίας για αυτοκεφαλία.
Σε μια επιστολή διαμαρτυρίας που απεστάλη στον Βαρθολομαίο το Σεπτέμβριο, ο πατριάρχης Ειρηναίος κατήγγειλε τις συζητήσεις για την ανεξαρτησία της Ουκρανικής Εκκλησίας ως «καταστροφικές», προβαίνοντας σε μια αμφιλεγόμενη δήλωση: «ότι τα περισσότερα κράτη που διεκδικούν τώρα τις εκκλησίες τους «δημιουργήθηκαν από κομμουνιστές και οδηγούνται τώρα από αθεϊστές».
Όπως εξηγεί το δημοσίευμα, η αποσχισθείσα Ορθόδοξη Εκκλησία του Μαυροβουνίου είναι μόνο μια μικρή «ενόχληση» καθώς οι περισσότεροι Ορθόδοξοι πιστοί στη χώρα εξακολουθούν να παραμένουν πιστοί στη Σερβική Εκκλησία, ενώ η κυβέρνηση δεν έχει εμπλακεί πολύ. Αντίθετα, η αξίωση της «Μακεδονικής Εκκλησίας» για αυτοκεφαλία είναι πολύ πιο σοβαρή. Με την ισχυρή υποστήριξη των κρατικών αρχών της πΓΔΜ, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Μακεδονίας έχει από καιρό τον πλήρη έλεγχο της τοπικής εκκλησιαστικής υποδομής.
«Η ανησυχία στο Βελιγράδι είναι ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης, αποξενωμένος από τις σθεναρές ρωσόφιλες απόψεις της Σερβικής Εκκλησίας, θα αρχίσει να εκπέμπει θετικά σήματα (για αυτοκεφαλία) στην ‘’Εκκλησία της Μακεδονίας’’» τονίζεται.
Η «ουδέτερη» Βουλγαρία
Η Βουλγαρική εκκλησία, εντωμεταξύ, εμφανίζεται εσωτερικά διαιρεμένη, με μερικούς επισκόπους να ευθυγραμμίζονται με τη Ρωσία και τη Σερβία κατηγορώντας τον Οικουμενικό Πατριάρχη ότι ενεργεί μονομερώς - ενώ άλλοι προτιμούν να αποφύγουν το θέμα ή να το παραπέμψουν σε ένα Οικουμενικό Συμβούλιο Εκκλησίας.
Στις 3 Οκτωβρίου, η Ιερά Σύνοδος της Βουλγαρικής Εκκλησίας ψήφισε να μην συζητήσει το ουκρανικό θέμα - αλλά τρεις διαφωνούντες επίσκοποι εξέδωσαν τη δική τους δήλωση στις 10 Οκτωβρίου, καταγγέλλοντας τον Βαρθολομαίο.
«Το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης δεν έχει δικαίωμα εισπήδησης σε μια ξένη κανονική επικράτεια και να αρχίσει επικοινωνία με ουκρανικούς σχισματικούς, αγνοώντας τη μοναδική κανονική ιεραρχία στην Ουκρανία», ανέφεραν οι τρεις επίσκοποι.
Η «διχασμένη» Ελλάδα
«Η σημαντική Ελληνική Εκκλησία επίσης θα διχαστεί. Οι Οικουμενικοί Πατριάρχες ήταν πάντα Έλληνες, αλλά υπάρχει και ένα ισχυρό φιλορωσικό και φιλοσέρβικο συναίσθημα στην Εκκλησία» υποστηρίζει το ΒΙ.
«Με τη χώρα να εξακολουθεί να εμπλέκεται σε μια πολιτική διαμάχη με την πΓΔΜ, όσον αφορά το ονοματολογικό, η ελληνική εκκλησία δεν θα θέλει να δει έναν τέτοιο φορέα με κύρος για τον μακεδονικό εθνικισμό, όπως η "Μακεδονική Εκκλησία" να ενθαρρύνεται - ή να ανταμείβεται» σχολιάζεται.
Η «απρόθυμη» Ρουμανία
Με τη Σερβία και τη Βουλγαρία στο ένα «στρατόπεδο» και την Ελλάδα πιθανότατα διχασμένη, η αντίδραση της Ρουμανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας θα μπορούσε να είναι καθοριστική για να καθοριστεί εάν ο Βαρθολομαίος διαθέτει σημαντικούς συμμάχους σε αυτή τη διαμάχη.
«Η ισχυρή και αριθμητικά σημαντική Ρουμανική Εκκλησία είναι παραδοσιακά λιγότερο σύμμαχος της Μόσχας από ό, τι οι εκκλησίες της Σερβίας και της Βουλγαρίας. Έχει εμπλακεί επίσης και σε αντιπαράθεση με το Πατριαρχείο Μόσχας για την εκκλησία της Μολδαβίας. Μπορεί λοιπόν να αισθάνεται απρόθυμη να πάρει θέση» σχολιάζει ο δημοσιογράφος.
Είναι ενδιαφέρον, υπενθυμίζει, ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέδρο Περοσένκο κατά την επίσκεψή του στη Ρουμανία το 2106 είχε συνομιλίες με τον Ρουμάνο Πατριάρχη Δανιήλ, κατά τις οποίες ανέφερε ρητά το στόχο της ανεξαρτησίας της Ουκρανικής Εκκλησίας.
Εξίσου ενδιαφέρον είναι ότι ο επίσημος ιστότοπος της Ρουμανικής Εκκλησίας ανέφερε το αίτημα του ουκρανού προέδρου χωρίς σχόλια ή οποιαδήποτε αναφορά σε «σχισματικούς», σημειώνοντας μόνο πως: «Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας ζήτησε από τον Πατριάρχη της Ρουμανίας να υποστηρίξει και να διευκολύνει την επίτευξη της προσπάθειας των Ουκρανών να έχουν ενιαία Ορθόδοξη Εκκλησία».
