Κιβωτός της Διαθήκης, όπου φυλάσσονταν οι πέτρινες πλάκες με τις Δέκα Εντολές που είχε παραδώσει ο Θεός στον Μωυσή, και άλλα ιερά αντικείμενα των Ισραηλιτών.
Αφότου εξαφανίστηκε μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ από τους Βαβυλώνιους και τη λεηλασία του Ναού του Σολομώντα, διατυπώθηκαν διάφορες θεωρίες ως προς την τύχη της Κιβωτού, που αποτέλεσε και το θέμα της πρώτης ταινίας το 1981 με ήρωα τον αρχαιολόγο Ιντιάνα Τζόουνς, το 1981, στους «Kυνηγούς της Χαμένης Κιβωτού», που σκηνοθέτησε ο Στήβεν Σπίλμπεργκ.
Πολλοί ιστορικοί υποθέτουν ότι ο Ναβουχοδονόσρας πήρε και κατέστρεψε την Κιβωτό, που περιείχε και τη Ράβδο του Ααρών, στην οποία αποδίδονταν θαυματουργικές ιδιότητες. Αλλά κάποιες παραδόσεις αναφέρουν ότι βρίσκεται στο όρος Νεβώ νοτιοανατολικά της Νεκράς θάλασσας, στη νότια Αφρική, την Αιθιοπία, την Αίγυπτο και διάφορες τοποθεσίες στην Ευρώπη.
Αν και δεν είναι νέα η θεωρία ότι η Κιβωτός μεταφέρθηκε στην Αιθιοπία [είτε από τον Αιθίοπα πρίγκηπα Μενελίκ Αλ (υποτιθέμενο γιο του Σολομώντος και της Βασίλισσας της Σαβά), είτε από Ισραηλίτες αρχιερείς κατά τη βασιλεία του Μανασσή], το ενδιαφέρον των ερευνητών ανανεώθηκε μετά την ανακάλυψη νέων στοιχείων από το αμερικανικό Ινστιτούτο Βιβλικής Αρχαιολογίας, Έρευνας και Εξερεύνησης (ΒΑSE).
Χριστιανοί μοναχοί στην αφρικανική χώρα υποστηρίζουν εδώ και πολλά χρόνια ότι η Κιβωτός της Διαθήκης φυλάσσεται στο παρεκκλήσιο του ναού της Παναγίας της Σιών στην Αξώμη. Η Κιβωτός λέγεται ότι είναι ένα ξύλινο κουτί με επένδυση χρυσού, που περιέχει δύο ενεπίγραφες πλάκες με τις Δέκα Εντολές.
Όπως αναφέρει σε ανάρτηση στο ιστολόγιό του το BASE: «όσο ασυνήθιστο κι αν ακούγεται, η ομάδα του BASE ανακάλυψε αδιαμφισβήτητες αποδείξεις ότι η Κιβωτός μπορεί να έφθασε μέσω του ποταμού Νείλου σ’ ένα τελικό σημείο φύλαξης στα απόμερα υψίπεδα του αρχαίου Κους- της σύγχρονης Αιθιοπίας».
Σύμφωνα με την έρευνά τους στη διάρκεια της βασιλείας του Μανασσή η Κιβωτός μεταφέρθηκε από το Όρος του Ναού της Ιερουσαλήμ αρχικά σε μια εβραϊκή αποικία στη νήσο Ελεφαντίνη της Αιγύπτου. Από εκεί πιστεύεται ότι κατέβηκε μέσω του Νείλου στη λίμνη Τάνα της Αιθιοποίας και συγκεκριμένα στη νήσο Τάνα Κίρκος, που θεωρείται ιερή και κατοικείται μόνον από μοναχούς. Και τελικά από εκεί κατέληξε στην Αξώμη, μια πόλη στη βόρεια Αιθιοπία.
Το αμερικανικό Ινστιτούτο λέει ότι μίλησε μ’ έναν άνδρα στο ναό που δήλωσε «Φύλακας της Κιβωτού της Διαθήκης» και ο οποίος πέρασε τη ζωή του εντός της φυλασσόμενης ζώνης γύρω από το Ναό και δεν θα την εγκαταλείψει μέχρι να πεθάνει και να αναλάβει κάποιος άλλος. Ο άνδρας αυτός είπε ότι είναι το μόνο πρόσωπο που μπορεί να δει την Κιβωτό, επειδή είναι «ιερό αντικείμενο» και ότι θα την προστατέψει στην ανάγκη με τη ζωή του μαζί με τους χωρικούς.
Όταν ένας ερευνητής του αμερικανικού Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν (ιδρύθηκε το 1846 με νομοθετική πράξη του Κογκρέσου με βασικό σκοπό «την αύξηση και διάδοση της γνώσης» κυρίως μέσα από μουσειακά εκθέματα φυσικής ιστορίας, μνημεία πολιτισμού και σχετικές έρευνες) προσέγγισε τον φύλακα το 2007, εκείνος του είπε: «Είμαι ο φύλακας της Κιβωτού της Διαθήκης, δεν έχω άλλο όνομα».
Το BASE δεν λέει με απόλυτη σιγουριά ότι βρέθηκε όντως η Κιβωτός. Αλλά αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα: «Σ’ αυτή τη συγκυρία δεν μπορούμε να πούμε μετά βεβαιότητας ότι είναι η Κιβωτός, αλλά ούτε μπορούμε με σιγουριά ότι δεν είναι. Αυτό που συμπεράναμε είναι ότι στο Ναό της Παναγίας της Σιών στην Αξώμη της Αιθιοπίας φυλάσσεται είτε ένα απίστευτο αντίγραφο της βιβλικής Κιβωτού της Διαθήκης ή η ίδια η Κιβωτός της Διαθήκης».
