παρήγορα λόγια του τα διέψευσε εν μέρει η πραγματικότητα των καιρών μας:
''... Η αντίληψη πως έτσι και κατόρθωσες να ''φτάσεις'' δεν έχεις πια για τίποτα να γνοιαστείς, ανήκει στην ιστορία. Ανατέλλει μια εποχή όπου ο κάθε ενδιαφερόμενος θα ξέρει πως το δύσκολο δεν είναι ν' ανέβεις, αλλά να σταθείς. Πως η πολιτεία σου και μόνο θα σε στηρίζει και όχι ο τίτλος...''
Φέρνω στον νου μου, ασυναίσθητα, τους 960 δημοσίους υπαλλήλους που προσλήφθηκαν με πλαστά δικαιολογητικά και εργάστηκαν για πολλά χρόνια σε υπηρεσίες του κράτους, μέχρι που βγήκαν στη σύνταξη. Στη σκέψη αυτή χαμογελάω πικρά, καθώς διαπιστώνω με λύπη μου πως δεν έχει ανατείλει ακόμα η εποχή της αξιοκρατίας στην Ελλάδα κι αμφίβολο είναι αν θα ανατείλει ποτέ.
Το χαμόγελό μου πλαταίνει καταλήγοντας σε καγχασμό, όταν διαβάζω την ανάρτηση που έκανε πριν ένα χρόνο ο 'φυτευτός' απ' τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα πρωθυπουργικός σύμβουλος Νίκος Καρανίκας, όπου αποκαλούσε ''γλείφτες'' των διαπλεκομένων, ''αναξιοπρεπείς'', ''χειραγωγημένους'' κλπ. κοσμητικά με... 'άρωμα' βόθρου και μαφίας τους δημοσιογράφους που ασκούσαν κριτική στο ''αφεντικό'' του.
Οι συνειρμοί πάνε κι έρχονται φρεσκάροντας τη μνήμη μου με το απάνθισμα του Νεποτισμού του ΣΥΡΙΖΑ σε υψηλόβαθμες θέσεις του κράτους: αμόρφωτοι, άσχετοι, προκλητικοί μετακλητοί υπάλληλοι - της Καρανίκειας φιλοσοφίας μέχρι τότε, που ισχυριζόταν ότι η 'καριέρα είναι χολέρα' - είχαν πιάσει σημαίνοντα πόστα με αναβαθμισμένες τις αμοιβές απ' τον κρατικό κορβανά.
''Η αναξιοκρατία είχε ταυτοποιηθεί και είχε ονοματεπώνυμο'', σκέφτομαι.''Άκουγες ένα 'αυτός είναι Καρανίκας' και καταλάβαινες τι εννοούν...''
Για να είμαστε όμως ειλικρινείς, δεν ήταν μόνο ο κ. Τσίπρας που προώθησε την αναξιοκρατία. Λίγο ή πολλοί όλοι οι πρωθυπουργοί, ή σχεδόν όλοι, προσείλκυαν γύρω τους ανίκανους, ημιμαθείς, άσχετους και λαμόγια 'γραβατωμένα' ή μη, που είχαν τόση σχέση με τη δουλειά όση ο σκώρος με τη ναφθαλίνη...
Ήταν κάτι σαν επιδημία, που ήρθε για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα μολύνοντας σαν ιός το περιβάλλον που την υποδεχόταν. Έτσι έγινε και η πολιτική 'χολέρα' της αναξιοκρατίας επεκτάθηκε στην κοινωνία και διοχετεύτηκε στον εθνικό μας κορμό, με όπλο την αδιαφάνεια στη θέση της διαφανούς διαδικασίας.
Αποτέλεσμα αυτού είναι η κοινωνική μας ζωή να λεηλατείται περιοδικά από ανθρώπους θρασείς και ασήμαντους που κατάφεραν να αναρριχηθούν στην καθέδρα της εξουσίας και να εξουσιάζουν, ως αυθεντίες, τους άλλους στην πολιτική ζωή, την Παιδεία, τον χώρο των Γραμμάτων και των Τεχνών, την επαγγελματική σφαίρα όπου κινούμαστε.
Στη δύναμη επιβολής των αναξιοκρατικά επιλεγμένων εξουσιαστών συνυπάρχουν 'αρμονικά' το ψέμα, η κολακεία, η πειθώ, το θράσος η αναίδεια, η απάτη, ο αυταρχισμός και η βία, σωματική και ψυχολογική. Μ' αυτά συμβιβάζονται οι περισσότεροι εξουσιαζόμενοι, υποκρινόμενοι ή κολακεύοντας τους ''ευεργέτες'' τους, για ν' αποφύγουν τις συγκρούσεις ή για να αποκτήσουν κάποια προνόμια...
''Να γιατί πέσαμε οι Έλληνες σε ψυχικό μαρασμό και πνευματικό τέλμα...'', σκέφτομαι. '' Οι μαχητικοί άνθρωποι, οι δημιουργικοί, οι ακέραιοι, που αγωνίστηκαν για το κοινό μας καλό και εργάστηκαν με σύνεση, μέτρο και φιλοτιμία, έχουν περιθωριοποιηθεί αφήνοντας να αναρριχηθούν σε δημόσια αξιώματα αυτοί που έχουν ''μπάρμπα στην Κορώνη'' και τους διασφαλίζει την επαγγελματική επιτυχία τους...
Κι αυτό το δυσάρεστο δεδομένο επιβαρύνθηκε ιδιαίτερα με την κρίση και έχει χαρακτηριστεί δικαιολογημένα ως η πιο δύσκολα αναστρέψιμη και μακροπρόθεσμη συνέπειά της.
Το βλέμμα μου στέκεται με περίσκεψη στη φράση του Άγγελου Τερζάκη: ''Το δύσκολο δεν είναι να ανέβεις, αλλά να σταθείς''. Είναι μια μεγάλη αλήθεια αυτό, μόνο που... χιλιάδες παιδιά δεν έχουν ούτε καν αυτήν την ευκαιρία να πετύχουν το πρώτο, γιατί πάντα τους προσπερνούν οι νομενκλατούρες των κομμάτων εξουσίας.
Έτσι αναγκάζονται να φεύγουν στο εξωτερικό στερώντας από την πατρίδα το καλύτερο αναπτυξιακό δυναμικό της. Ένα δυναμικό μορφωμένων, δημιουργικών, τολμηρών και ταλαντούχων ανθρώπων, που θα συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη της χώρας αν δεν υπήρχαν οι μάστιγες της ανεργίας και της αξιοκρατίας.
Στην οκταετία μόνο 2008-2016 το δυναμικό αυτό που ξενιτεύτηκε κόστισε στην Ελλάδα 15 δις ευρώ αποκαλύπτοντας με τον πιο εμφατικό τρόπο την αδυναμία ελέγχου της ανεργίας ιδίως στους νέους επιστήμονες ( φαινόμενο μαζικής φυγής πτυχιούχων, ''brain drain'')λόγω της ανυπαρξίας ανάπτυξης, της αναξιοκρατίας και ''της ανικανότητας των αρμόδιων και των συναρμόδιων να συνδέσουν την παραγωγή επιστημονικού δυναμικού με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας, ποιοτικά και ποσοτικά''.
Έτσι στο δίλημμα ''παίρνω το δρόμο της 'εξορίας' για μια καλύτερη ζωή ή μένω στην γλυκιά μου πατρίδα και ζω μες στη φτώχεια'', η απάντηση που επιλέγουν είναι η πρώτη. Αποτέλεσμα αυτού είναι η ακατάσχετη διαρροή εκπαιδευτικού δυναμικού, που ενισχύει τις οικονομικά εύρωστες χώρες της Δύσης θυμίζοντας την αγελάδα που τρώει αλλού και αρμέγεται αλλού.
Κι αυτή η ''αγελάδα'' (ο άνεργος, δηλαδή, επιστήμονας που ξενιτεύεται) είναι ένα ιδιαίτερα επαχθές εξαγώγιμο προϊόν για την οικονομία, αφού έχει κοστίσει κατά κεφαλήν 40 χιλιάδες ευρώ, όσο το συνολικό κόστος σπουδών του.
Γι' αυτό το δυσάρεστο για την πατρίδα και την κοινωνία μας γεγονός δε φαίνεται να βρίσκεται σύντομα λύση, λόγω της απουσίας αναπτυξιακών επενδύσεων και της υπάρχουσας αναξιοκρατίας που διαιωνίζει τα καρκινώματα της Ελλάδας διαχρονικά, απ' τις απαρχές ακόμα του ελληνικού κράτους.
Ήταν τότε που 'εφευρέθηκε' η κομματοκρατία κι άνοιξε ο δρόμος για το σκοτεινό μονοπάτι του Νεποτισμού (λατινικάnepos = ανιψιός), που έφερε σε ηγετικές θέσεις πρόσωπα της νομενκλατούρας των εκάστοτε κυβερνώντων, που ήταν ανάξια εμπιστοσύνης και περιορισμένης ικανότητας, ιδανικά για να υπηρετούν κομματικά και όχι εθνικά συμφέροντα.
Στη δημόσια ζωή έκτοτε οι ''ηνίοχοι'' της εξουσίας είχαν μετατρέψει τη χώρα σε φέουδο ημετέρων, που είχε απεκδυθεί εξαρχής την αξιοσύνη του και δούλευε ρουσφετολογικά. Το κράτος της αναξιοκρατίας και των πελατειακών σχέσεων έφθειρε σταδιακά τη Δημοκρατία οδηγώντας την σε σπείρα θανάτου που την βύθιζε στην απαξία, τη διαπόμπευση και τη διαφθορά.
Υπό το πλέγμα αυτό, από κάποιο σημείο κι ύστερα, έπαψαν να έχουν αξία τα πτυχία, η αξιοσύνη, οι γνώσεις και οι ικανότητες ενός ανθρώπου. Μπήκαν σε δεύτερη μοίρα, παραγκωνίστηκαν, αφήνοντας χώρο για ρουσφετολογικές επιλογές, χάρες κι αντίχαρες, που είχαν όλες το ''άρωμα'' της αναξιοκρατίας.
Η επικράτηση της ευνοιοκρατίας σ' όλα τα επίπεδα της δημόσιας ζωής μας δηλητηρίαζε και δηλητηριάζει τις σχέσεις πολίτη-κράτους, γιατί αποδεικνύει περίτρανα ότι αυτό ''αξιοποιεί'' τους ανάξιους κι αφήνει αναξιοποίητους τους άξιους, ευσυνείδητους και εργατικούς υπαλλήλους.
Ενδεικτικό παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη ένα χρόνο πριν, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όταν οι θεσμοί ''μπλόκαραν'' τη διαδικασία επιλογής Γενικών Γραμματέων στα υπουργεία ζητώντας την επαναπροκήρυξη των 22 εκ των 69 θέσεων, όταν διαπίστωσανότι ''δεν υπήρχε ομοιογένεια σχετικά με τα κριτήρια επιλογής και τα προσόντα των υποψηφίων''.
Παρόμοια περιστατικά και πολλά άλλα που έχουν προσλάβει μόνιμα χαρακτηριστικά, επιβεβαιώνουν ότι η αναξιοκρατία στη χώρα μας έχει γίνει τρόπος ζωής κι έχει μετατρέψει σε φαύλο το πολιτικό σύστημά μας, όπου κυριαρχούν οι κομματικές παθογένειες, οι νομενκλατούρες και τα ''βίσματα''...
Είναι αυτονόητο όμως ότι έτσι δεν πάει μια χώρα μπροστά. Γι' αυτό πρέπει να καταπολεμηθεί η πηγή του κακού, απόρροια της οποίας είναι η αναξιοκρατία. Και πηγή του κακού είναι η πολιτική διαφθορά, που στηρίζεται στις πελατειακές σχέσεις.
Όσο υπάρχουν αυτές, όσο υπάρχει ευνοιοκρατία και το συμφέρον των 'ημετέρων', η χώρα μένει σε στασιμότητα και μαζί της η κοινωνία. Έτσι βρίσκουν αφορμή και αναρριχώνται σε θέσεις εξουσίας άτομα ακατάλληλα, ημιμαθή, επηρμένα, προστατευμένα απ' την κομματική τους ταυτότητα, κυριευμένα από ανθρώπινα πάθη όπως η φιλαυτία, ο εγωισμός, η φιλαρχία και η αυτοπροβολή.
Με τέτοιας ποιότητας όμως υπαλλήλους δεν ευδοκιμεί η κοινωνία. Αντίθετα προοδεύει με αυτούς που επιλέγονται αξιοκρατικά και μπορούν να ''θεραπεύσουν'' τα κακώς κείμενα σε όλους τους τομείς της ζωής μας, συνεργώντας στην ανάπτυξη της παιδείας, των τεχνών, των επιστημών, της οικονομίας, της πολιτικής, του βιοτικού εν γένει επιπέδου μας.
Το μέλλον ανήκει σε αυτούς που το προετοιμάζουνμε βάση τηναξιοκρατία. Και αξιοκρατία σημαίνει δημοκρατία, δημοκρατικό ήθος, σεβασμό στους θεσμούς και τους νόμους του κράτους, ισότητα, ελευθερία, αλληλεγγύη, αναβάθμιση της πολιτικής ζωής του τόπου, άσκηση της εξουσίας από τους αρίστους των πολιτών και κοινωνία απαλλαγμένη από τα κατάλοιπα της περιόδου της Τουρκοκρατίας.
Μια κοινωνία όπου οι πολίτες θα έχουν εθνική συνείδηση, πολιτική ωριμότητα και τιμιότητα στις συναλλαγές τους με το κράτος. Γιατί οι διεφθαρμένοι πολίτες κάνουν το διεφθαρμένο κράτος. Πολίτες που θα είναι ενσυνείδητοι πατριώτες και δε θα πουλάν εθνικοφροσύνη για λόγους κομματικούς. Θα είναι χριστιανοί στην καρδιά πάνω απ' όλα και όχι μόνο στις ταυτότητες.
Θα αποβάλουν την νοοτροπία του ρουσφετιού (κατάλοιπου της περιόδου της τουρκοκρατίας) και θα αγωνίζονται με τα δικά τους και μόνο εφόδια για την καταξίωσή τους στον επαγγελματικό στίβο. Όπλα τους για να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους θα είναι η δημοκρατική παιδεία και η κοινωνική αγωγή, που θα υψώνουν τείχη προστασίας απέναντι στην αυθαιρεσία και την εκμετάλλευση, στην επικράτηση του ευδαιμονισμού και τη θεοποίηση του χρήματος με θεμιτά και αθέμιτα μέσα.
Πέραν των άλλων, η επικράτηση της αξιοκρατίας στον τόπο μας θα βγάλει απ' τον εφησυχασμό όσους στέκονται μοιρολατρικά απέναντι στα γεγονότα και, μέσα σε κλίμα γενικευμένης απάθειας, προετοιμάζονται για εθνικό ή ηθικό συμβιβασμό με τη δικαιολογία ότι η χώρα έχει παρακμάσει, το έθνος χάνει την αφρόκρεμά του και η πατρίδα διολισθαίνει προς τον γκρεμό, δεδομένης και της προϊούσας υπογεννητικότητας.
Στο χέρι όλων μας είναι, και προπάντων στο χέρι των κυβερνητών της Ελλάδας, να σταματήσει η κατηφορική πορεία της μέσα απ' την αξιοκρατία. Αν εδραιωθεί αυτή, θα πάψουν να διώκονται ή να χάνονται μες στην αφάνεια τα ανοιχτά, δημιουργικά μυαλά και να 'ανθίζει' η πακεταρισμένη σκέψη των νομενκλατόρων του ενός ή του άλλου κόμματος εξουσίας.
Των νομενκλατόρων που, σε κάθε περίπτωση, δε βοηθούν με την παρουσία τους την εξέλιξη της κοινωνίας, ώστε να ξεχωρίσει αυτή για τη δυνατότητα ανάλυσης των προβλημάτων και κριτικής αξιολόγησής τους.
Η απομάκρυνσή τους απ' τον δημόσιο βίο της χώρας είναι βασική προϋπόθεση για την επικράτηση της αξιοκρατίας, που θα έχει σαν επακόλουθο την αναγέννηση του τόπου και την αφύπνιση του εθνικού παλμού των Ελλήνων, ώστε να ενεργοποιηθούν οι εμπνεύσεις τους για καινοτόμες ιδέες και δημιουργία...
''Κρινιώ Καλογερίδου'' (Βούλα Ηλιάδου)
