.jpg)
Ο Αμερικανός πρόεδρος Joe Biden επιμένει ότι η οικονομία των ΗΠΑ βρίσκεται σε καλό δρόμο, ακόμα και μετά την ανακοίνωση του Υπουργείου Εμπορίου την Πέμπτη ότι το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν συρρικνώθηκε για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο, κάτι που συνήθως αποτελεί τον ορισμό της ύφεσης, τουλάχιστον σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο.
Από τον Ben Casselman/New York Times
«Δεν μου μοίαζει με ύφεση», είπε ο Biden συγκεκριμένα το απόγευμα της Πέμπτης στο State Dining Room, υπογραμμίζοντας την «ισχυρή αγορά εργασίας» και το «χαμηλό ρεκόρ ανεργίας». Ο Αμερικανός πρόεδρος σημείωσε ότι «τόσο ο πρόεδρος (της Fed) Powell όσο και πολλοί τραπεζίτες και οικονομολόγοι λένε ότι δεν βρισκόμαστε σε ύφεση». «Οι επιχειρήσεις επενδύουν σε αμερικανικά επιτόκια ρεκόρ», καυχήθηκε ο Biden.
Ο ίδιος, αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας του στον συμβιβασμό που επιτεύχθη μεταξύ του γερουσιαστή Joe Manchin και του Chuck Schumer, επικεφαλής της πλειοψηφίας της Γερουσίας, όσον αφορά το νομοσχέδιο συμφιλίωσης των 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Το μήνυμά μου προς το Κογκρέσο είναι το εξής: Αυτό είναι το νομοσχέδιο που μπορείτε να εγκρίνετε για να μειώσετε τον πληθωρισμό, να μειώσετε το έλλειμμα, να μειώσετε το κόστος υγειονομικής περίθαλψης, να αντιμετωπίσετε την κλιματική αλλαγή και να προωθήσετε την ενεργειακή ασφάλεια, μειώνοντας συνεχώς τα βάρη που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες της εργατικής και της μεσαίας τάξης», τόνισε ο Biden. «Περάστε το λοιπόν, περάστε το για τον αμερικανικό λαό, περάστε το για την Αμερική», πρόσθεσε.
Την ίδια στιγμή πάντως, σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν, ένας βασικός δείκτης της οικονομικής παραγωγής μειώθηκε για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο στις ΗΠΑ, προκαλώντας φόβους ότι η χώρα είναι όντως σε ύφεση ή την έχει μπροστά της.
Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, υποχώρησε 0,2% το δεύτερο τρίμηνο, ανακοίνωσε την Πέμπτη το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου. Αυτή η πτώση ακολούθησε μία άλλη πτώση 0,4% το πρώτο τρίμηνο. Οι εκτιμήσεις και για τις δύο περιόδους θα αναθεωρηθούν τους επόμενους μήνες, καθώς οι κυβερνητικοί στατιστικολόγοι θα έχουν στη διάθεση τους πληρέστερα στοιχεία.
Αυτή η νέα είδηση ενίσχυσε τη συζήτηση στην Ουάσιγκτον για το εάν όντως έχει ξεκινήσει ύφεση και, εάν ναι, αν φταίει ο Πρόεδρος Biden. Οι οικονομολόγοι λένε σε μεγάλο βαθμό ότι οι συνθήκες δεν πληρούν τον επίσημο ορισμό της ύφεσης, αλλά ότι οι κίνδυνοι μιας ύφεσης αυξάνονται.
Για τους περισσότερους, ωστόσο, η ετικέτα «ύφεση» έχει μικρότερη σημασία από την οικονομική πραγματικότητα: Η ανάπτυξη επιβραδύνεται, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τα πρώτα προβλήματα και οι αμερικανικές οικογένειες δυσκολεύονται να συμβαδίσουν με τις ραγδαία αυξανόμενες τιμές.
«Χάνουμε εντελώς τη δυναμική μας», δήλωσε ο Tim Quinlan, ανώτερος οικονομολόγος της Wells Fargo. «Τα εισοδήματα δυσκολεύονται να συμβαδίσουν με τον πληθωρισμό και αυτό είναι που μειώνει την ικανότητα των ανθρώπων να ξοδεύουν».
Ωστόσο, μία επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας, από μόνη της, δεν είναι απαραίτητα κακό νέο. Η Federal Reserve προσπαθεί να ψυχράνει την οικονομία σε μια προσπάθεια να τιθασεύσει τον πληθωρισμό και ο Λευκός Οίκος υποστηρίζει ότι η επιβράδυνση είναι μέρος μιας αναπόφευκτης και απαραίτητης μετάβασης στη βιώσιμη ανάπτυξη μετά την ταχεία ανάκαμψη του περασμένου έτους.
«Από την ιστορική οικονομική ανάπτυξη του περασμένου έτους -και ανακτώντας όλες τις θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα που χάθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης- δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η οικονομία επιβραδύνεται καθώς η Federal Reserve ενεργεί προκειμένου να μειώσει τον πληθωρισμό», ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος σε ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά την δημοσιοποίηση για το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. «Αλλά, ακόμη κι όταν αντιμετωπίζουμε ιστορικές παγκόσμιες προκλήσεις, βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο και θα περάσουμε από αυτή τη μετάβαση πιο δυνατοί και πιο ασφαλείς» πρόσθεσε.
Παρ’ όλα αυτά, οι αναλυτές τις τελευταίες εβδομάδες ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι οι επιθετικές κινήσεις της Fed -συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των επιτοκίων κατά τα τρία τέταρτα της ποσοστιαίας μονάδας την Τετάρτη για δεύτερο συνεχόμενο μήνα- θα οδηγήσουν σε ύφεση.
Ο Jerome H. Powell, πρόεδρος της Fed, αναγνώρισε ότι ο δρόμος για την αποφυγή μιας ύφεσης «στενεύει», εν μέρει λόγω εξωγενών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στην Ουκρανία και των αυστηρών πολιτικών πανδημίας στην Κίνα, που είναι πέρα από τον έλεγχο της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας.
«Όταν κάνεις πατινάζ σε λεπτό πάγο, αναρωτιέσαι τι θα χρειαζόταν για να τον διανύσεις και εμείς είμαστε σε λεπτό πάγο αυτή τη στιγμή», είπε η Diane Swonk, επικεφαλής οικονομολόγος της KPMG.
Ο 32χρονος Matthew Martin, πληρώνει σήμερα περισσότερα για το βούτυρο και τα αυγά που μπαίνουν στα περίτεχνα διακοσμημένα μπισκότα ζάχαρης που πουλά ως μέρος μιας εγχώριας επιχείρησης. Ταυτόχρονα, οι πωλήσεις του πέφτουν. «Υποθέτω ότι οι άνθρωποι δεν έχουν τόσα χρήματα για να πετάξουν σε μπισκότα αυτή τη στιγμή», είπε με νόημα.
Ο κύριος Martin, πατέρας δύο παιδιών, προσπαθεί να περικόψει τις δαπάνες του, αλλά δεν είναι εύκολο. Έχει αντικαταστήσει τον κινηματογράφο με ημερήσιες πεζοπορίες, αλλά αυτό σημαίνει ότι ξοδεύει περισσότερα για βενζίνη. Ελπίζει να πουλήσει το σπίτι του και να μετακομίσει σε ένα λιγότερο ακριβό μέρος, αλλά η εύρεση ενός σπιτιού που έχει την οικονομική δυνατότητα να αγοράσει έχει αποδειχθεί δύσκολη, ειδικά καθώς τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων έχουν αυξηθεί. Έχει σκεφτεί να βρει μια συμβατική δουλειά, 9 με 5, για να πληρώνει τους λογαριασμούς, αλλά στη συνέχεια θα χρειαστεί να πληρώνει για τη φροντίδα των παιδιών, που είναι ηλικίας 4 ετών και δίδυμα. «Ειλικρινά, δεν είμαι 100% σίγουρος για το τι θα κάνω», είπε.
Όταν το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν των ΗΠΑ έπεσε τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, ορισμένοι πίστεψαν ότι επρόκειτο για ατυχή συγκυρία, αποτέλεσμα ιδιορρυθμιών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση υπολογίζει τις δαπάνες και τις επενδύσεις. Τα υποκείμενα μέτρα της ζήτησης παρέμειναν σταθερά και πολλοί οικονομολόγοι θεώρησαν ότι ήταν πιθανό τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου να αναθεωρηθούν τελικά παρουσιάζοντας ένα μέτριο κέρδος.
Όμως, η πτώση του δεύτερου τριμήνου, αν και πιο ήπια, είναι πιο δύσκολο να εξηγηθεί ως τυχαία. Η κατασκευές μειώθηκαν απότομα, οι επιχειρηματικές επενδύσεις σταμάτησαν και τα έσοδα μετά από φόρους, προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό, μειώθηκαν. Οι καταναλωτικές δαπάνες, το θεμέλιο της οικονομίας, αυξήθηκαν, αν και με πιο αργό ρυθμό σε σχέση με τους πρώτους μήνες μετά την πανδημία.
Οι οικονομολόγοι χρησιμοποιούν συχνά τις δύο -τριμηνιαίες- συνεχώμενες πτώσεις του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος ως σύντομο ορισμό της ύφεσης. Σε ορισμένες χώρες, αυτός είναι ο επίσημος ορισμός.
Αλλά στις Ηνωμένες Πολιτείες, η κήρυξη ύφεσης ανήκει σε έναν ιδιωτικό, μη κερδοσκοπικό ερευνητικό οργανισμό, το Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών. Η υπηρεσία αυτή ορίζει την ύφεση ως «μια σημαντική πτώση της οικονομικής δραστηριότητας που κατανέμεται σε ολόκληρη την οικονομία και διαρκεί περισσότερο από μερικούς μήνες» και βασίζει τις αποφάσεις της σε διάφορους δείκτες, συνήθως μήνες μετά το γεγονός.
Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι μια ύφεση μπορεί να αποφευχθεί, εάν ο πληθωρισμός «κρυώσει» αρκετά, ώστε η Fed να επιβραδύνει τις αυξήσεις των επιτοκίων προτού επιβαρύνουν πάρα πολύ τις προσλήψεις και τις δαπάνες.
Παρ’ όλα αυτά, η αμερικανική οικονομία εξακολουθεί να διαθέτει σημαντικούς τομείς ισχύος. Η αύξηση των θέσεων εργασίας παρέμεινε εύρωστη και, παρά την πρόσφατη αύξηση των αιτήσεων για ασφάλιση ανεργίας, υπάρχουν ελάχιστα σημάδια ευρείας αύξησης των απωλειών θέσεων εργασίας. Τα νοικοκυριά, συνολικά, έχουν αποταμιεύσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων που συσσωρεύτηκαν νωρίτερα στην πανδημία, κάτι που θα μπορούσε να τους επιτρέψει να αντιμετωπίσουν τις υψηλότερες τιμές και τα υψηλότερα επιτόκια.
«Αυτό που στηρίζει τον καταναλωτή στις ΗΠΑ είναι η υγιής αγορά εργασίας και θα πρέπει πραγματικά να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη θέσεων εργασίας για να συλλάβουμε το σημείο καμπής σε αυτόν τον επιχειρηματικό κύκλο», δήλωσε η Blerina Uruci, οικονομολόγος στην T. Rowe Price. Το υπουργείο Εργασίας θα δημοσιεύσει στοιχεία για τις προσλήψεις και την ανεργία την επόμενη εβδομάδα.
Ωστόσο, οι παρατεταμένες επιπτώσεις της πανδημίας κάνουν τα σημάδια της οικονομίας πιο δύσκολο να ερμηνευτούν. Οι Αμερικανοί αγόρασαν λιγότερα αυτοκίνητα, καναπέδες και άλλα αγαθά το δεύτερο τρίμηνο, αλλά οι αναλυτές ανέμεναν από καιρό να μειωθούν οι δαπάνες για αγαθά, καθώς οι καταναλωτές στράφηκαν προς τα προπανδημικά πρότυπα δαπανών. Πράγματι, οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι χρειάζεται μια υποχώρηση των δαπανών για αγαθά για να ανακουφιστεί η πίεση στις υπερβολικά τεντωμένες αλυσίδες εφοδιασμού.
Ταυτόχρονα, οι δαπάνες για υπηρεσίες επιταχύνθηκαν. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι της ανθεκτικότητας των καταναλωτών ενόψει των αυξανόμενων αεροπορικών ναύλων και των τιμών ενοικίασης αυτοκινήτων. Ή θα μπορούσε απλώς να αντανακλά μια προσωρινή προθυμία να ανεχθούμε τις υψηλές τιμές, οι οποίες θα εξασθενίσουν μαζί με τον καλοκαιρινό ήλιο.
.jpg)
