Γράφει ο
Δημήτρης Καμάρας, PhD
Πρώην Διευθυντής Πολιτικού Σχεδιασμού και Προγράμματος της ΝΔ (Ιαν. 2006 – Ιούλ. 2009).
Στην ζωή και στην πολιτική, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ανθρώπων καθορίζουν την πορεία τους, τις επιλογές τους, τον τρόπο που βλέπουν τα πράγματα. Ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης, εθνικής ή άλλης, η ικανότητα κάποιου που ηγείται μιας χώρας, ή μιας παράταξης, να πορεύεται στη βάση αρχών και αξιών, σε συνδυασμό με... την αποτελεσματικότητα της πρακτικής πλευράς των ατομικών και συλλογικών επιδιώξεων αποτελεί το απόλυτο ζητούμενο της εποχής μας.
Σε πολύ πρόσφατη ψηφιακή έκδοση του κεντροαριστερού αγγλικού Demos γίνεται εκτενής αναφορά στα γραπτά του Αριστοτέλη. Εκεί συνδυάζονται τα ‘Ηθικά Νικομάχεια’ με την αναπτυσσόμενη φιλοσοφία των οικονομικών της ευδαιμονίας (happiness economics), την τελευταία τάση της ολιστικής προσέγγισης της οικονομικής ανάπτυξης μέσα από την καθημερινότητα.
Στη νέα αυτή θεώρηση, η ‘καλή ζωή’ είναι πολλά περισσότερα από την ικανότητα των νοικοκυριών να παράγουν χρήματα. Είναι ο τρόπος που βλέπουμε την ίδια τη ζωή, η έννοια της ανάπτυξης, της ατομικής και συλλογικής προόδου, η ανάπτυξη ικανοτήτων να ζούμε χωρίς να επιβαρύνουμε τους συνανθρώπους μας και το περιβάλλον που μάς φιλοξενεί.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον οδηγεί η αποδοτική έξοδος από τη διεθνή κρίση, η οποία, όπως αποδείχθηκε σε όλα τα επίπεδα, ήταν πρωτίστως κρίση αξιών και νοοτροπίας, ή για να το θέσουμε πιο πρακτικά, ήταν κρίση του τρόπο (και των μεθόδων) που χρησιμοποιούμε τις πλουτοπαραγωγικές πηγές, του ανθρώπινου κεφαλαίου συμπεριλαμβανομένου.
Συχνά, άλλου είδους κρίσεις, για διαφορετικούς λόγους από τους προηγούμενους πλήττουν και τον χώρο της πολιτικής, ως αντανάκλασης, σε ένα βαθμό, της εικόνας της κοινωνίας. Αυτό ζήσαμε και συνεχίζουμε να ζούμε στην Ελλάδα. Ως ευρωπαίοι ουραγοί στους οικονομικούς δείκτες, αλλά και από πλευράς στάσης ζωής.
Σήμερα όμως, τα πράγματα μπορούν (και πρέπει) να αλλάξουν. Οι ικανές ηγεσίες οδηγούν τους πολίτες έξω από την κρίση, στο φως. Η ικανότητα κάποιου να είναι συνάμα και καλός χαρακτήρας, να νοιάζεται δηλαδή για τον τρόπο που ενεργεί, μπορεί να αποβεί σωτήριος συνδυασμός για μία χώρα, που, καιρό τώρα, αναζητά το ποιοτικό άλμα προς τα εμπρός...
Σε πολύ πρόσφατη ψηφιακή έκδοση του κεντροαριστερού αγγλικού Demos γίνεται εκτενής αναφορά στα γραπτά του Αριστοτέλη. Εκεί συνδυάζονται τα ‘Ηθικά Νικομάχεια’ με την αναπτυσσόμενη φιλοσοφία των οικονομικών της ευδαιμονίας (happiness economics), την τελευταία τάση της ολιστικής προσέγγισης της οικονομικής ανάπτυξης μέσα από την καθημερινότητα.
Στη νέα αυτή θεώρηση, η ‘καλή ζωή’ είναι πολλά περισσότερα από την ικανότητα των νοικοκυριών να παράγουν χρήματα. Είναι ο τρόπος που βλέπουμε την ίδια τη ζωή, η έννοια της ανάπτυξης, της ατομικής και συλλογικής προόδου, η ανάπτυξη ικανοτήτων να ζούμε χωρίς να επιβαρύνουμε τους συνανθρώπους μας και το περιβάλλον που μάς φιλοξενεί.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον οδηγεί η αποδοτική έξοδος από τη διεθνή κρίση, η οποία, όπως αποδείχθηκε σε όλα τα επίπεδα, ήταν πρωτίστως κρίση αξιών και νοοτροπίας, ή για να το θέσουμε πιο πρακτικά, ήταν κρίση του τρόπο (και των μεθόδων) που χρησιμοποιούμε τις πλουτοπαραγωγικές πηγές, του ανθρώπινου κεφαλαίου συμπεριλαμβανομένου.
Συχνά, άλλου είδους κρίσεις, για διαφορετικούς λόγους από τους προηγούμενους πλήττουν και τον χώρο της πολιτικής, ως αντανάκλασης, σε ένα βαθμό, της εικόνας της κοινωνίας. Αυτό ζήσαμε και συνεχίζουμε να ζούμε στην Ελλάδα. Ως ευρωπαίοι ουραγοί στους οικονομικούς δείκτες, αλλά και από πλευράς στάσης ζωής.
Σήμερα όμως, τα πράγματα μπορούν (και πρέπει) να αλλάξουν. Οι ικανές ηγεσίες οδηγούν τους πολίτες έξω από την κρίση, στο φως. Η ικανότητα κάποιου να είναι συνάμα και καλός χαρακτήρας, να νοιάζεται δηλαδή για τον τρόπο που ενεργεί, μπορεί να αποβεί σωτήριος συνδυασμός για μία χώρα, που, καιρό τώρα, αναζητά το ποιοτικό άλμα προς τα εμπρός...
Περισσότερα άρθρα του συγγραφέα, στο
