Το δικό τους «βέτο» σε ενδεχόμενο «κούρεμα» πιστωτών της Ελλάδας, δηλαδή στη μείωση της ονομαστικής αξίας του ελληνικού δημόσιου χρέους, προβάλλουν στις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη οι Έλληνες τραπεζίτες. Έτσι, η κυβέρνηση φέρεται να προτείνει στις Βρυξέλλες μια αναδιάρθρωση χρέους προς τον ιδιωτικό τομέα, που θα προωθηθεί μέσα στο 2013, με βασικούς άξονες την επιμήκυνση της διάρκειας των δανείων και τη μείωση των επιτοκίων δανεισμού.Δημοσίευμα στην εφημερίδα «Τα Νέα», στις 23 Δεκεμβρίου, ανέφερε ότι ο Λουκάς Παπαδήμος έχει αναλάβει με εντολή του Πρωθυπουργού τη διαπραγμάτευση με την Τράπεζα της Ελλάδος και τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες μιας πρότασης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για αναδιάρθρωση του χρέους
το 2013, δηλαδή με τη λήξη της περιόδου εφαρμογής του 3ετούς οικονομικού προγράμματος.Η πρόταση στην οποία καταλήγει, μετά τις διαβουλεύσεις αυτές, η κυβέρνηση είναι να επιμηκυνθεί η διάρκεια του χρέους προς ιδιώτες πιστωτές της χώρας, σε συνδυασμό και με μια μείωση επιτοκίων δανεισμού, ώστε να γίνει ευκολότερη για την κυβέρνηση η μελλοντική εξυπηρέτησή του. Η αρχική αντίδραση των Βρυξελλών στην πρόταση φέρεται να είναι θετική, ενώ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φέρεται να συζητεί σε θετικό πνεύμα την ιδέα.
Θετικά αντέδρασαν και οι αναλυτές της αγοράς, υπογραμμίζοντας τη μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην επιμήκυνση και στο «κούρεμα» πιστωτών: «Αν η Ελλάδα μπορεί να επιμηκύνει τη διάρκεια των δανείων της και να μειώσει τις πληρωμές κουπονιών, αυτό θα είναι προφανώς θετικό», σχολίασε στο “Bloomberg” ο αναλυτής της BNP Paribas, Γρηγόρης Βενιζέλος. «Αν κλιμακωθεί η συζήτηση προς την κατεύθυνση του «κουρέματος» χρέους, αυτό θα είναι μια τελείως διαφορετική υπόθεση», πρόσθεσε.
Πάντως, αυτές οι πληροφορίες προκάλεσαν, σε μια «ρηχή» αγορά προ των Χριστουγέννων, έντονη πίεση στο κόστος ασφάλισης των ελληνικών τίτλων έναντι του κινδύνου αθέτησης πληρωμών. Το περιθώριο στα CDSδεκαετίας ανέβηκε σημαντικά, κατά 38 μονάδες βάσης, για να ανέλθει στις 1014 (10,14%), που είναι και το υψηλότερο επίπεδο του τελευταίου μήνα, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Πληροφορίες του «Β» από στελέχη της τραπεζικής αγοράς που γνωρίζουν το περιεχόμενο των συζητήσεων για την αναδιάρθρωση χρέους αναφέρουν, ότι στόχος της ελληνικής πρότασης είναι να επανέλθει η μέση διάρκεια του χρέους εκεί που βρισκόταν πριν τον αποκλεισμό της χώρας από τις αγορές. Μέχρι και το τέλος του 2009, η μέση διάρκεια του ελληνικού χρέους ξεπερνούσε τα 10 έτη, ενώ τον Σεπτέμβριο ήδη είχε μειωθεί περίπου στα τέσσερα. Η Ελλάδα προτείνεται να προχωρήσει σε ανταλλαγή όλων των τίτλων με νέους, μεγαλύτερης διάρκειας, το επιτόκιο των οποίων δεν θα υπερβαίνει το 5%, που θεωρείται μεν αρκετά υψηλό, αλλά όχι και αδύνατο να καλυφθεί, εάν η χώρα επανέλθει σε υγιείς ρυθμούς ανάπτυξης.
Οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες δήλωσαν με σαφήνεια στη διοίκηση της ΤτΕ και τον κ. Παπαδήμο, πως είναι αντίθετες σε οποιαδήποτε συζήτηση για «κούρεμα» χρέους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΤτΕ έχει καταλήξει στην εκτίμηση, ότι το τραπεζικό σύστημα μπορεί να αντέξει μια επιμήκυνση με «κούρεμα» κουπονιών, αλλά θα οδηγηθεί στα πρόθυρα κατάρρευσης, ακόμη και με ένα «κούρεμα» της τάξεως του 30%, παρότι αυτό ενσωματώνεται ήδη στις τρέχουσες τιμές διαπραγμάτευσης των ελληνικών ομολόγων στην αγορά.
Στο σενάριο της επιμήκυνσης, οι τράπεζες δεν θα υποστούν σημαντική επίπτωση στους ισολογισμούς τους, παρότι η μείωση της καθαρής παρούσας αξίας του χρέους θα επηρεάσει τα επόμενα χρόνια δυσμενώς την οικονομική τους θέση. Ήδη οι τράπεζες αποτιμούν τα περισσότερα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν με βάση την ονομαστική τους αξία, αφού τα έχουν μεταφέρει σε χαρτοφυλάκια διακρατούμενων τίτλων μέχρι τη λήξη, γι’ αυτό και λογιστικά δεν θα υποστούν σοβαρή πίεση στην κεφαλαιακή τους βάση, αφού δεν θα μεταβληθεί η ονομαστική αξία του χρέους. Επίπτωση θα υπάρξει στη ρευστότητα, αφού η ΕΚΤ και η διατραπεζική αγορά θα «κουρέψουν» εκ νέου την αξία των καλυμμάτων δανεισμού των τραπεζών, λόγω της αναδιάρθρωσης του χρέους, αλλά αυτή εκτιμάται ότι θα είναι ελέγξιμη, αφού θα εξαλειφθεί η αβεβαιότητα για το μέλλον και θα είναι πιο εύκολη η χρηματοδότηση των τραπεζών από τη διατραπεζική αγορά και τους καταθέτες.
Πληροφορημένες πηγές τονίζουν, ότι και η ΕΚΤ έχει σοβαρές επιφυλάξεις στη γερμανική πρόταση για «κούρεμα» πιστωτών και θα επιδιώξει, με αφορμή την πρώτη αναμενόμενη αναδιάρθρωση χρέους χώρας της ευρωζώνης, που θα γίνει στην Ελλάδα, να επιβάλλει ένα μοντέλο αναδιάρθρωσης με τις μικρότερες δυνατές συνέπειες για τις ιδιωτικές τράπεζες και για την ίδια την κεντρική τράπεζα, που έχει συγκεντρώσει μεγάλα αποθέματα χρέους περιφερειακών χωρών της ευρωζώνης, ενώ κατανέμει πιστώσεις στις τράπεζες με ενέχυρο κρατικά ομόλογα μεγάλης αξίας. Ένα «κούρεμα» ονομαστικής αξίας χρέους στην περίπτωση της Ελλάδας θα «έδειχνε» προς λάθος κατεύθυνση, εκτιμούν στην ΕΚΤ, μεταφέροντας μεγάλο κόστος από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους στους ισολογισμούς των εμπορικών τραπεζών και της ίδιας της ΕΚΤ.
Η επιμήκυνση και το «κούρεμα» κουπονιών των ελληνικών ομολόγων θα ελαφρύνει σημαντικά τις ετήσιες πληρωμές τοκοχρεολυσίων από το Δημόσιο. Η αντίστοιχη επιμήκυνση του χρέους των 110 δις. ευρώ, παρότι θα συνδυασθεί με αύξηση του μέσου επιτοκίου δανεισμού σχεδόν κατά 1%, θα ελαφρύνει τις πληρωμές τοκοχρεολυσίων την περίοδο 2014-2016 από τα 27 στα 10 δις. ευρώ ετησίως. Σημαντικότερη θα είναι η ελάφρυνση από την επιμήκυνση του χρέους προς τους ιδιώτες, ιδιαίτερα αν συνδυασθεί με μείωση επιτοκίου δανεισμού.
Πάντως, η πρόταση για «ήπια» αναδιάρθρωση, ενώ εξυπηρετεί σε ένα βαθμό το Δημόσιο και σε πολύ μεγαλύτερο το τραπεζικό σύστημα, θα αφήσει τη χώρα με ένα εξαιρετικά υψηλό χρέος, σε σχέση με το ΑΕΠ, της τάξεως του 150% το 2013. Αντίθετα, με ένα «κούρεμα» πιστωτών, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ θα μπορούσε να διαμορφωθεί κοντά στο 100%, ώστε να είναι ρεαλιστικότερη η εξυπηρέτηση τα επόμενα χρόνια, χωρίς διαρκείς θυσίες από τους πολίτες. Σε αυτή την περίπτωση, βέβαια, το κράτος θα ήταν υποχρεωμένο να προσφέρει μεγάλες «ενέσεις» κεφαλαίων στο τραπεζικό σύστημα, για να αντέξει την πίεση, και η διαδικασία αυτή θα οδηγούσε σε προσωρινή κρατικοποίηση των τραπεζών. Είναι εύκολα αντιληπτό, λοιπόν, γιατί οι τραπεζίτες δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για «κούρεμα» χρέους, παρότι θα ήταν η καλύτερη λύση για τους φορολογούμενους…
