Πολιτική και πολιτισμός, με αφορμή τον 9,58

Του Γιάννη Κεσσόπουλου
Το κλείσιμο του 9,58 (η… εξαΰλωση, αν θέλετε), όπως «εξαγγέλθηκε» από τον αρμόδιο κυβερνητικό υπουργό Ηλ. Μόσιαλο, σηκώνει φυσικά πολλές κουβέντες, αυτονόητες για όσους δεν έχουμε ακόμη εξορίσει τελεσίδικα τον άνθρωπο και τον πολίτη από μέσα μας, ακατανόητες, όμως, για τους τεχνοκράτες του τίποτα. Εξού και όσα πολλά έχουν ήδη γραφτεί στο διαδίκτυο και στον Τύπο. Συμπληρωματικά, λοιπόν… Όλες αυτές τις μέρες γυρίζουν στο μυαλό μου σκέψεις που συνδέουν ευθέως το χάλι που βιώνουμε ως χώρα με τη στάση και τη σχέση των πολιτικών μας με τον πολιτισμό. Σε μια χώρα με αυτήν την πολιτιστική κληρονομιά, με τη σύγχρονη δημιουργία να συμβαδίζει με τις διεθνείς εξελίξεις, αλλά και με την ελληνική μοναδικότητα να αποτελεί εθνικό πλούτο, σε μια χώρα όπου ο μισός πληθυσμός θα χωρούσε να ανασκάπτει και ο άλλος μισός να φυλάει, το ερώτημα πως είναι δυνατόν να πτωχεύουμε νομίζω βρίσκει μια –έστω- απάντηση και στο πως οι πολιτικοί αντιλαμβάνονται, χρησιμοποιούν και εν τέλει καταποντίζουν τον πολιτισμό.


Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, έχει αποδειχθεί ότι για τους πολιτικούς ο πολιτισμός είναι ένα βάζο στη γωνία του τραπεζιού. Σε ρόλο ντεκόρ. Τίποτε άλλο. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές δεν φροντίζουν να του ανανεώσουν ούτε τα λουλούδια, ενίοτε ούτε το νερό. Για τη Θεσσαλονίκη, φυσικά, και την εκτός Αττικής Οδού Ελλάδα η εκδοχή αυτή είναι πολλαπλασιαστικά εντονότερη.


Μετά την πυροσβεστική –σχετικά- τοποθέτηση Βενιζέλου στη θέση του ΥΠΠΟ λόγω Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, ακολούθησε το απόλυτο κενό στον πολιτισμό που άκουγε στο όνομα Ελισάβετ Παπαζώη. Ο Βενιζέλος, του οποίου η θητεία σηκώνει πολλή κριτική, το είχε παίξει έξυπνα με τις υποδομές και κάτι άφησε στη Θεσσαλονίκη σε ανοιχτά και κλειστά θέατρα και αξιοποίηση διατηρητέων. Όπως και ένα θεσμικό πλαίσιο με προβλήματα (που ποτέ δεν επιλύθηκαν παρά τις υποσχέσεις των επιγόνων του στο Υπουργείο της οδού Μπουμπουλίνας), πλην όμως άφησε τελικά θεσμούς και τη «διεθνή» συλλογή Κωστάκη…


Μετά την Παπαζώη ο Πάγκαλος, αλλά και πάλι η Θεσσαλονίκη δεν είδε τίποτε ξεχωριστό. Η αθυροστομία του οδήγησε σε πρόωρο αποκεφαλισμό και ήρθε πάλι ο Βενιζέλος για να διαχειριστεί το ΥΠΠΟ ως νούμερο 1 τη τάξει υπουργείο λόγω Ολυμπιακών Αγώνων –καλά εδώ κι αν σηκώνει κριτική. Η Θεσσαλονίκη πάλι δεν είδε τίποτε σημαντικό από τον εξαιρετικά φιλόδοξο και επίδοξο πρόεδρο του κινήματος, να γίνεται γι’ αυτήν ενώ σε όλη τη χώρα έκανε θετική εντύπωση η επιμονή του νεοεκλεγέντα πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή στην Παιδεία και τον Πολιτισμό. Κική Δημουλά, Μίκης Θεοδωράκης πέρασαν τότε το κατώφλι του Μαξίμου, ο Καραμανλής κράτησε το ΥΠΠΟ όπως κάποτε ο πρωθυπουργός κρατούσε το Εθνικής Άμυνας, είπαμε κάτι γίνεται εδώ πέρα, κάτι αλλάζει. Αλλά πάλι λάθος κάναμε. Ο αντ’ αυτού Ζαχόπουλος ήταν ο μοναδικός… σχετικά σχετικός με τα πολιτιστικά, αλλά αποδείχθηκε ότι είχε αλλού το νου του. Όσο για τον υφυπουργό Πολιτισμού (στην ουσία άνευ… χαρτοφυλακίου) Π. Τατούλη, είχε μιλήσει έγκαιρα για κρατικοδίαιτο πολιτισμό αλλά ούτε ο ίδιος ήξερε τι εννοούσε. Και πάντως πλάνο για μια ομαλή μετεξέλιξη δεν είχε. Ακολούθησαν ως κατατρεγμένος της υπόθεσης των υποκλοπών Γ. Βουλγαράκης, ο μπον βιβέρ εξάδελφος Μ. Λιάπης, ο επίδοξος τότε πρόεδρος Αντ. Σαμαράς. Nothing at all. Άλλες ήταν οι αγωνίες των υπουργών πολιτισμού. Άλλες πλην του πολιτισμού. Για όλους ο πολιτισμός ήταν μόνο πάρεργο –πού βαριά βιομηχανία… Για να θυμόμαστε και να μην ποντάρουμε στην πολιτική για τον πολιτισμό.

Αλλά και η κυβέρνηση του «λεφτά υπάρχουν» με υπουργό τον Π. Γερουλάνο, σύντομα έδειξε το αληθινό της πρόσωπο. Συρρίκνωσε τα πάντα με μνημονιακή λογική, η οποία είναι φυσικά ισοπεδωτική. Ισοπεδωτική ιδεολογικά, άρα και πολιτιστικά. Ο πολιτισμός πλέον ενοχλεί. Κάθε τι που μας αποστρέφει από τη καθημερινή μαλακία της τηλεπολιτικής προπαγάνδας, είναι από ενοχλητικό έως επικίνδυνο για το σύστημα.


Η «αναβαθμιστική» εξαΰλωση, λοιπόν, του 9,58 πέραν της ανθρώπινης ή της εργασιακής πλευράς, αποτελεί και ένα ισχυρότατο συμβολισμό για το πώς οι πολιτικοί αντιλαμβάνονται και χρησιμοποιούν τον πολιτισμό. Για τους μόσιαλους αυτού του τόπου, όπου οι ειδικευμένοι περί της… υγείας αναλαμβάνουν ανερυθρίαστα να διοικήσουν τα κρατικά ΜΜΕ, ο 9,58 δεν είναι παρά ένα βάζο στη γωνία του τραπεζιού. Ένα βάζο παλιό (17 χρόνων) και άχρηστο (αποπροσανατολιστικό του… αποπροσανατολισμού). Απλά, για πέταμα…

(Αναδημοσίευση από το think free-blogspot.com)