Tου Δημήτρη Μάρδα
Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
Η σκόνη από την περιπέτεια που πέρασε το ΑΠΘ καταλαγιάζει με τη λήξη χθες της απεργίας των εργαζομένων (των ονομαζόμενων εργολαβικών), στα συνεργεία καθαριότητας και συντήρησης. Κανένα από τα αιτήματα των απεργών δεν ικανοποιήθηκε μέχρι σήμερα. Παράλληλα διάφορα ερωτήματα έρχονται να...
καλύψουν τα κενά που άφησε ένας αδιέξοδος αγώνας 75 ημερών κατάληψης του κτηρίου της Διοίκησης του ΑΠΘ.
Αρχικά διαπιστώνεται για ακόμη μια φορά, ότι οι καταλήψεις κτηρίων εκτός από ζημίες και βανδαλισμούς που αφήνουν πίσω τους, δεν οδηγούν στα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.
Δεύτερο συμπέρασμα: Βλέποντας τόσο τις θέσεις της Πρυτανείας, όσο και των εργαζομένων εύλογα διαπιστώνεται η μικρή απόσταση σε ορισμένες από αυτές (π.χ. στη μορφή του νέου εργοδότη). Βλ. αναλυτικότερα, http://taxalia.blogspot.com/2012/11/blog-post_1986.html
Αλλού όμως, ιδιαίτερα στα μισθολογικά ζητήματα των μελλοντικών περιόδων και στο θέμα του καθεστώτος των μελλοντικών συμβάσεων, η σύμπτωση των απόψεων φαινόταν εξαρχής αδύνατη.
Ερώτηση αδαούς: Αυτό δεν το γνώριζε η τόσο έμπειρη πεφωτισμένη συνδικαλιστική ηγεσία των εργαζομένων; Μήπως η συνέχιση της οξύτητας που προκλήθηκε, την ευνοούσε παραμονές των εκλογών για την ανάδειξη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ) του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (Ε.Κ.Θ);
Τελικά, ο κύριος πρωταγωνιστής του αγώνα των εργαζομένων κατέκτησε τον πολυπόθητο θώκο στο ΕΚΘ. Από την άλλη όμως, δε λύθηκε το παραμικρό πρόβλημα των εργολαβικών υπαλλήλων, με ευθύνη φυσικά της συνδικαλιστικής ηγεσίας των απεργών. Άρα, τι εξυπηρετούσε όλη αυτή η δίμηνη ρήξη;
Από εδώ και μετά το τοπίο αρχίζει να θολώνει, αν όχι να ζέχνει. Μήπως ήταν άλλες οι αιτίες –πλην των εκλογών στο Ε.Κ.Θ– που οδηγούσαν την όλη κατάσταση εκεί που έφτασε; Διάφορα υποθετικά σενάρια θα μπορούσαν να δώσουν κάποιες ερμηνείες, ακόμη και αν οι τελευταίες θεωρούνται υπερβολικές.
Αναλυτικότερα, όταν ανέλαβε αυτή η Πρυτανεία, το ύψος των συμβάσεων (των εργολάβων) παροχής υπηρεσιών καθαριότητας κ.λπ ανερχόταν σε 21 εκ. ευρώ. Με μια πρώτη διαπραγμάτευση και χωρίς να… χυθεί αίμα, οι εν λόγω εργολάβοι δέχθηκαν μείωση των προϋπολογισμού αυτού στα 16 εκ. ευρώ, χωρίς μείωση των αποδοχών των εργαζομένων και απολύσεις.
Παρενθετικά εδώ τίθεται ένα ερώτημα που αφορά στις προηγούμενες Πρυτανείες: Πώς έτσι εύκολα μειώθηκε ο εν λόγω προϋπολογισμός και πού πράγματι πήγε αυτό το πλεόνασμα των 4-5 εκατομμυρίων;
Θα μπορούσε να ισχυριστεί ο οποιοσδήποτε ότι οι εργολάβοι δέχθηκαν μια θεαματική μείωση των κερδών τους, γεγονός που ερμηνεύει την προαναφερθείσα έκπτωση. Ένας άλλος όμως πιο υποψιασμένος πολίτης, θα μπορούσε να υποθέσει ότι τα εκατομμύρια αυτά σκορπίζονταν κάπου εντός ή εκτός του κτηρίου της Διοίκησης. Ίσως να υπάρχει και μια τρίτη ερμηνεία, που δυστυχώς μας διαφεύγει.
Αν υποθέσουμε ότι η δεύτερη ερμηνεία είναι η κυρίαρχη, τότε όσοι έχασαν αυτά τα χρήματα, δεν ποθούσαν μια ρεβάνς; Μήπως η απεργία-κατάληψη των 75 ημερών, που ήταν ικανή να οδηγήσει τελικά ακόμη και στην παραίτηση της Πρυτανείας, είναι δυνατόν να ερμηνευτεί και από αυτήν την σκοπιά; Μήπως τελικά οι χαμένοι αυτής της έκπτωσης των 5 εκ. ευρώ σεκόνταραν τη συνέχισή της; Εδώ μια δικαστική έρευνα θα παρουσίαζε ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Από την άλλη, η όλη εξέλιξη έλυσε τα χέρια των εργολάβων. Πιο συγκεκριμένα, πλην της περιόδου έως τις 20 Σεπτεμβρίου, ημέρα έναρξης της απεργίας, οι εργολάβοι δεν έχουν την παραμικρή υποχρέωση να καλύψουν μισθολογικά τους απεργούς εργαζόμενους στην καθαριότητα από τότε έως τις 15 Νοεμβρίου, ημέρα λήξης της σύμβασης τους. Ο χρόνος αυτός για την εργολαβία των συνεργείων συντήρησης ήταν μικρότερος. Διαφορετικά, ήταν υποχρεωμένοι να καταβάλουν τα δεδουλευμένα τριών σχεδόν μηνών, (από τις 15 Αυγούστου παραμένουν απλήρωτοι οι απεργοί) ανεξάρτητα αν πληρώνονταν από την Πρυτανεία έγκαιρα. Σε μια περίοδο έλλειψης ρευστότητας λοιπόν, μήπως η απεργία εξυπηρετούσε τελικά και τους εργολάβους, που απαλλάχθηκαν ανέλπιστα από το μισθολογικό βάρος που τους αναλογούσε έως τις 15 Νοεμβρίου; Από την άλλη βέβαια απέφυγαν την κατάπτωση των εγγυητικών επιστολών τους, λόγω μη αθέτησης των όρων αναφορικά με τις πληρωμές των εργαζομένων της σύμβασης.
Πολλά υποθετικά ερωτήματα αιωρούνται, που δύσκολα φαίνεται ότι θα βρουν τις απαντήσεις τους. Αν γράφαμε με όλα τα παραπάνω ένα μυθιστόρημα ή αν γυρίζαμε μια κινηματογραφική ταινία, τότε πολύ εύκολα θα περιγράφαμε σχέσεις διαπλοκής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ανάμεσα στις δυο παρακάτω ομάδες: Η πρώτη αναφέρεται σε δυο υποσύνολα, σε όσους δηλαδή έχασαν, αν έχασαν, τον «αέρα» των παραπάνω 5 εκατομμυρίων ευρώ και στους εργολάβους. Η δεύτερη αφορά στη συνδικαλιστική ηγεσία των απεργών, που αν και οδήγησε σε μια ήττα κατά κράτος όλο τον κόσμο που την εμπιστεύθηκε, παραμένει ακλόνητη στην καρέκλα του Συλλόγου των εργαζομένων στο ΑΠΘ!
