Οχλοβοή της λαϊκής μάζας;

Λέξεις ταξινομούνται
κι αποβάλλονται
αναλόγως με το συμφέρον μας

Π.Καραβασίλης,Συναξάρι συμμετρίας

Στην ελληνική πολιτική κουλτούρα (ιδίως την Αριστερή) δεν έχει ευδοκιμήσει η έννοια και η πρακτική του "Κατόπτρου Ηγεμόνα", δηλαδή η ανεξάρτητη και χωρίς φιοριτούρες, συμβουλή προς τον ηγέτη για το πώς θα πρέπει να κυβερνάει (και κυρίως ν’ αποφεύγει τα λάθη).

 Του Γιάννη Πανούση

 Εδώ στην καθ’ημάς Ανατολή οι αυλοκόλακες περισσεύουν και παρασιτούν πέριξ των αρχηγών, προέδρων και λοιπών αξιωματούχων, ενώ οι ασκούντες καλοπροαίρετη κριτική θεωρούνται επικίνδυνοι για το καθεστώς.

Παραταύτα, επειδή χρόνια λειτουργώ εκτός ομάδων και κυκλωμάτων που σου επιβάλλουν αυτολογοκρισία, θ’ασχοληθώ με την κακή χρήση του όρου "όχλος", τον οποίο χρησιμοποιούν συχνά-πυκνά πολλοί πολιτικοί.

Η εργαλειακή κι αποξενωτική γλωσσική έκφραση, ιδίως σε συνθήκες συγκρουσιακών καταστάσεων, προκαλεί παρασημάνσεις, υποσημάνσεις και αρνητικές πολιτικο-κοινωνικές σημειοδοτήσεις. Το παραχαραγμένο, ή χαμένο στη μετάφραση, ιστορικό νόημα των λέξεων δεν επιτρέπει τη μεταγλώττιση, ούτε διευκολύνει πολυ-νοηματικές ερμηνείες.

Ο "όχλος" έχει αρνητική φόρτιση γι’αυτό δεν ωφελεί να χρησιμοποιείται αδιακρίτως ή αναλόγως με την περίσταση.

Το "ταυτίζειν με..." και το "ταυτίζειν ως..." είναι επικίνδυνο παιχνίδι που συχνά λειτουργεί ως μπούμερανγκ. Ομοιογένεια και ετερογένεια, ολότητα και ατομικότητα δεν πρέπει να πολτοποιούνται και ν’απροσωποποιούν τα υποκείμενα.

Η συμβολική αξία χρήσης ενός όρου με προκατεργασμένα εξηγητικά σχήματα, καλλιεργεί φαντασιακούς εχθρούς κι εγκαλεί τον καθένα ν’απολογηθεί "γι’ αυτό που είναι". Το φαντασιακό προκαλεί νέες σημασίες, εικόνες και συναισθήματα που βλάπτουν σοβαρά την υγεία της Δημοκρατίας, δημιουργώντας πλαστές ταυτότητες και ετικέτες.

Η υπολειμματική πολιτική κουλτούρα σχετικά με τους όρους μιάς κοινωνικής συνάθροισης (δίχως καν την αίσθηση του πολιτικώς συν-ανήκειν) μόνον αυταρχισμό μπορεί ν’ αντανακλά.

Η κουλτούρα των ενεργών πολιτών δεν αναγνωρίζεται με βάση του αν οι εκφράσεις της είναι κυβερνητικές ή αντικυβερνητικές.

Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι "ψευδή συνείδηση" δεν προκαλούν μόνον οι μαζικές εκδηλώσεις αλλά και οι ξεπερασμένες ιδεολογικές αγκυλώσεις.

ΥΓ. "’Λείπουν γράμματα για να βρεις τις λέξεις
Λείπουν γνώσεις για να βρεις τα γράμματα" [Λιλή Ντίνα,Θυρίδα Μνήμης]
 

*Ο κ. Γιάννης Πανούσης είναι Καθηγητής Εγκληματολογίας, πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη

 capital.gr