Oι οικονομικές προοπτικές στις ΗΠΑ είναι πιο θολές από ποτέ. Είναι πλέον δύσκολο να γνωρίζουμε πότε θα κορυφωθεί ο πληθωρισμός, πότε θα πέσει πραγματικά και, επομένως, πόσο η Federal Reserve θα αυξήσει τελικά τα επιτόκια.
Από τον Dan Weil/The Street
Δεν είναι επίσης σαφές εάν η Fed, στην προσπάθειά της να σκοτώσει τον δράκο του πληθωρισμού, θα αυξήσει τα επιτόκια αρκετά υψηλά ώστε να προκαλέσει ύφεση. Ήδη αύξησε τα επιτόκια κατά 150 μονάδες βάσης από τον Μάρτιο. Η Αμερικανική κεντρική τράπεζα έχει δηλώσει ότι άλλες 75 μονάδες βάσης έρχονται στις 27 Ιουλίου. Και ορισμένοι ειδικοί προβλέπουν ότι το σύνολο από τον Μάρτιο και μετά θα είναι 350 μονάδες βάσης μέχρι το τέλος του έτους.
Η ώθηση της Fed να κινηθεί οφείλεται στον αχαλίνωτο πληθωρισμό, με τις τιμές καταναλωτή να εκτινάσσονται στα ύψη, στο 9,1%, υψηλό 40 ετών, τους 12 μήνες έως τον Ιούνιο.
Ο Summers βλέπει πιθανή ύφεση
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Larry Summers είναι ένας από τους ειδικούς που βλέπει μεγάλη πιθανότητα ύφεσης. Ο οικονομολόγος του Harvard σημειώνει ότι σε καμία στιγμή τα τελευταία 65 χρόνια ο πληθωρισμός δεν ξεπέρασε το 4%, η ανεργία ήταν κάτω από το 5% και η οικονομία δεν μπήκε σε ύφεση μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Ωστόσο, στις ΗΠΑ η ανεργία ανήλθε στο 3,6% τον Ιούνιο.
Ο Summers και οι περισσότεροι οικονομολόγοι που αναμένουν ύφεση πιστεύουν ότι θα είναι ήπια, αλλά ο Nouriel Roubini, διευθύνων σύμβουλος της Roubini Macro Associates, δεν είναι ένας από αυτούς. «Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους θα έχουμε μια σοβαρή ύφεση και μια σοβαρή κρίση χρέους και χρηματοπιστωτική κρίση», είπε ο Roubini στο Bloomberg, ένας από τους ειδικούς που προέβλεψαν την οικονομική κατάρρευση του 2008-09. «Η ιδέα ότι όλο αυτό θα σύντομο και ρηχό είναι εντελώς παραπλανητική».
Σε ένα πρόσφατο άρθρο στο Project Syndicate, συνέκρινε την τρέχουσα κατάσταση με τη δεκαετία του 1970 και του 2008. «Η επόμενη κρίση δεν θα είναι όπως οι προκάτοχες της», έγραψε ο Roubini.
Συνδυασμός παρελθουσών κρίσεων
«Τη δεκαετία του 1970, είχαμε στασιμοπληθωρισμό, αλλά όχι τεράστιες κρίσεις χρέους, επειδή τα επίπεδα χρέους ήταν χαμηλά. Μετά το 2008, είχαμε μια κρίση χρέους, ακολουθούμενη από χαμηλό πληθωρισμό ή αποπληθωρισμό, επειδή η πιστωτική κρίση είχε προκαλέσει αρνητικό σοκ στη ζήτηση». Τι επιφυλάσσεται λοιπόν στη συνέχεια; «Σήμερα, αντιμετωπίζουμε κλυδωνισμούς προσφοράς σε ένα πλαίσιο πολύ υψηλότερων επιπέδων χρέους, υπονοώντας ότι οδεύουμε προς έναν συνδυασμό στασιμοπληθωρισμού τύπου της δεκαετίας του 1970 και κρίσεων χρέους του 2008, δηλαδή σε μια στασιμοπληθωριστική κρίση χρέους», είπε ο Roubini.
Για το δημοσιονομικό 2021, που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου, το δημοσιονομικό έλλειμμα ανήλθε συνολικά στο 12% του ΑΕΠ, το δεύτερο χειρότερο ποσοστό (μετά το 2020) από το 1945. Όσον αφορά τις αμερικανικές μετοχές «πιθανότατα, θα βουτήξουν χαμηλότερα», είπε ο Roubini. «Σε τυπικές υφέσεις, οι αμερικανικές και οι παγκόσμιες μετοχές τείνουν να πέφτουν κατά περίπου 35%», σημείωσε. «Αλλά, επειδή η επόμενη ύφεση θα είναι και στασιμοπληθωριστική και θα συνοδεύεται από χρηματοπιστωτική κρίση, η κατάρρευση στις αγορές μετοχών θα μπορούσε να είναι πιο κοντά στο 50%».
