Η επόμενη ημέρα του μαύρου σύννεφου

Του Δημήτρη Μάρδα*

Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 27ης Οκτωβρίου οδηγεί, εκτός των άλλων, στο υπό προϋποθέσεις ‘κούρεμα’ του δημόσιου χρέους της χώρας κατά 100 δις ευρώ. Οι πιέσεις της κας Λαγκάρντ, Γεν. Διευθύντριας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), απέδωσαν..
 με συνέπεια να οδηγηθούν οι αρχηγοί των κρατών-μελών στις γνωστές αποφάσεις, σε χρόνο ρεκόρ για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Η κα Λαγκάρντ είχε συνδέσει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στην 6η δόση της Ελλάδας με τη συγκεκριμένη απόφαση για το ‘κούρεμα’.

Το ‘κούρεμα’ του χρέους είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης και τίποτα άλλο. Συμβάλλει, σε συνδυασμό με ένα σύνολο μέτρων, στο συμμάζεμα του μαύρου σύννεφου που αιωρούταν σκόρπιο πάνω από την ελληνική οικονομία. Περιορίζει το βαθμό της αβεβαιότητας, δίνοντας από την άλλη πλευρά μια ανάσα πνοής στην εγχώρια αγορά.

Τα προβλήματα όμως πολλαπλασιάζονται με ταχύτατους ρυθμούς. Έτσι, ενδεικτικά σημειώνεται, ότι υγιείς εταιρίες αδυνατούν να καταγράψουν μια ομαλή πορεία στην παραγωγή προϊόντων, λόγω έλλειψης πρώτων υλών, μια πρωτόγνωρη εξέλιξη στις ημέρες μας. Επίσης, άλλοι παραγωγοί δε βρίσκουν να αγοράσουν από τους εγχώριους προμηθευτές υλικά συσκευασίας, εξαιτίας της έλλειψης των τελευταίων. Έτσι, αδυνατούν να στείλουν στις ξένες αγορές τα έτοιμα προϊόντα τους, γιατί απλούστατα δεν μπορούν να τα συσκευάσουν(!!!).

Οι αρμόδιοι με την αγορά υπουργοί φαίνονται συχνά πλήρως αποσυνδεδεμένοι από την επιχειρηματική καθημερινότητα που σκιαγραφείται από δεκάδες επώδυνες παρόμοιες εξελίξεις.

Οι χειρισμοί της επόμενης ημέρας θα δείξουν κατά πόσο αυτό το μαύρο σύννεφο που περιορίστηκε σε ένα τμήμα του ουρανού, θα σκορπίσει πάλι ή θα γίνει μια αδιαπέραστη ομίχλη ή θα διαλυθεί πλήρως. Μόνο το σκέλος της παραμελημένης ανάπτυξης μπορεί να εγγυηθεί την εξαφάνισή του.

Οι έως σήμερα αναποτελεσματικές πολιτικές με πρωταγωνιστές κατά κύριο λόγο τους αρμόδιους υπουργούς του Υπουργείου Ανάπτυξης και των συναρμοδίων Υπουργείων, δεν έδωσαν διέξοδο στις επενδύσεις, που εξακολουθούν να καρκινοβατούν, παρά τις ευκαιρίες που παρουσιάζει η χώρα μας.

Σε 22,9 δις ευρώ ανέρχονταν πέρυσι οι αιτήσεις για επενδύσεις στην Ελλάδα, σύμφωνα με διάφορα δημοσιεύματα. Εκτός από το ναυάγιο της επένδυσης των 4 δις ευρώ του Κατάρ στον Αστακό –χωρίς να δοθούν επαρκείς ερμηνείες εκ μέρους του τότε κύριου χειριστή του ντοσιέ του κου Παμπούκη– και της επιτυχούς έκβασης αυτής του χρυσού που έλαβε χώρα στη Χαλκιδική πρόσφατα, δεν ακούστηκε άλλη μεγάλη προσπάθεια.

Αν δεν απογειωθεί η οικονομία με νέες επενδύσεις σύντομα θα διαπιστωθεί νέα απόκλιση στα έσοδα, γεγονός που θα επιτείνει την πολιτική λιτότητας.

Οι άνω των έξι υπογραφές υπουργών που χρειάζονται για την έγκριση μιας επένδυσης, όπως και η πολυνομία, στοιχεία λοιπόν που με έναν ακατανόητο τρόπο συντηρούνται ακόμη και σήμερα, αναστέλλουν προσπάθειες για ανάκαμψη.

Το Υπουργείο Ανάπτυξης, φαίνεται να συνεχίζει να παίζει το ρόλο της «Ωραίας Κοιμωμένης». Έτσι, το ΕΣΠΑ, παρά τις στρεβλώσεις του, εξακολουθεί να παραμένει δεμένο στο λιμάνι της ακινησίας από το 2008 και μετά.

Λύσεις υπάρχουν πολλές. Και αν οι κυβερνώντες δε διαθέτουν τη γνώση, τη στρατηγική και τη φαντασία για να κάνουν το αυτονόητο, ας αντιγράψουν βέλτιστες πρακτικές που χρησιμοποιούνται με επιτυχία σε όλο τον κόσμο.

*Ο Δημήτρης Μάρδας είναι Αν. καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ